Nuôi cá tra tại một hộ dân ở phường Thuận Hưng, quận Thốt Nốt, TP Cần Thơ. Ảnh: KHÁNH TRUNG 

Trong nửa đầu năm 2018, giá cá tra nguyên liệu tại ĐBSCL đã xác lập mức cao kỷ lục trong nhiều năm qua, giá cá được nhiều hộ nuôi bán cho doanh nghiệp ở mức 31.000-32.000 đồng/kg, đây là mức giá cao nhất trong lịch sử ngành cá tra. Tuy nhiên, giá cá tra nguyên liệu sau đó giảm mạnh, xuống chỉ còn ở mức 26.500-27.000 đồng/kg vào thời điểm tháng 7 và đầu tháng 8. Nhưng từ tháng 9 đến nay, giá cá tra nguyên liệu không chỉ phục hồi trở lại mức cao như những tháng đầu năm mà bất ngờ xác lập mức giá cao kỷ lục mới. Cụ thể, trong những ngày cuối tháng 9 và đầu tháng 10, giá cá tra nguyên liệu loại 1 (thịt trắng, cỡ 700-900gr/con) tại TP Cần Thơ và nhiều tỉnh ĐBSCL như: An Giang, Vĩnh Long, Đồng Tháp… đạt mức giá cao nhất kể từ trước đến nay từ 34.000- 35.500 đồng/kg; cá tra thịt trắng, loại 1-1,3 kg/con trở lên có giá 33.000-33.500 đồng/kg. Trong đó, cá tra loại lớn (size lớn), từ 1kg/con trở lên chủ yếu được doanh nghiệp thu mua chế biến phục vụ xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc.

Với giá cá tra như hiện nay, nhiều hộ dân nuôi cá tra có thể đạt lợi nhuận từ 7.000-9.000 đồng/kg. Riêng các doanh nghiệp tự chủ được nguồn con giống, thức ăn giá rẻ và có quy trình nuôi tốt giúp giảm chi phí có thể đạt lợi nhuận từ 10.000 đồng/kg cá thương phẩm. Anh Võ Văn Tân, nuôi cá tra tại khu vực Tân An, phường Thuận Hưng, quận Thốt Nốt, TP Cần Thơ, cho biết: “Cá tra đang có mức giá rất cao, dễ bán và doanh nghiệp đều trả tiền mặt, giúp người nuôi đạt lợi nhuận trên mỗi ký cá từ 7.000 đồng trở lên. Đáng tiếc là còn khoảng 3 tháng nữa, ao nuôi cá tra 6.000m2 của gia đình tôi mới tới lứa xuất bán. Hiện phần lớn cá nuôi của nhiều hộ dân đều chưa tới lứa xuất bán. Do vậy, người nuôi cá đều kỳ vọng giá tiếp tục duy trì trong các tháng tới”. Anh Đào Kim Hải, ngụ phường Thuận Hưng, quận Thốt Nốt, cũng chia sẻ: “Tôi có 2 ao nuôi, tổng diện tích khoảng 16.000m2, nhưng  khoảng 2-3 tháng nữa mới có cá tra xuất bán hiện giờ mới đạt trọng lượng khoảng 400 gr/con. Tôi hy vọng tới đây giá cá xuất bán tiếp tục duy trì ở mức cao, nếu không nông dân sẽ gặp khó vì giá thành nuôi cá của nhiều hộ dân hiện ở mức trên dưới 27.000 đồng/kg. Đặc biệt, thời điểm này nuôi cá tra gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của nước lũ và nhiều yếu tố thời tiết bất lợi khiến cá dễ phát sinh dịch bệnh, tỷ lệ hao hụt cao, chi phí sản xuất tăng. Trong khi đó, giá con giống, thức ăn…cũng đang nhích lên”.

Thu hoạch cá tra tại ao nuôi của một hộ dân ở quận Ô Môn, TP Cần Thơ.

Theo nhiều đơn vị, doanh nghiệp chế biến cá tra xuất khẩu, giá cá tra nguyên liệu tăng cao do lượng cá tới lứa xuất bán trong dân hạn chế, trong khi nhu cầu hàng phục vụ chế biến xuất khẩu tăng mạnh. Nhiều doanh nghiệp chế biến cá tra xuất khẩu đang đẩy mạnh thu mua để đáp ứng cho các đơn hàng và chuẩn bị nguồn hàng phục vụ nhu cầu thị trường tăng cao dịp cuối năm và đầu năm mới 2019. Song song đó, mức thuế chống bán phá giá áp cho cá tra Việt Nam giảm mạnh trong kết luận sơ bộ của đợt rà soát thuế chống bán phá giá lần thứ 14 (POR14) so với POR13, mà Bộ Thương mại Mỹ vừa công bố trong tháng 9 cũng ít nhiều hỗ trợ cho giá cá tra nguyên liệu tăng và tạo thuận lợi hơn cho doanh nghiệp xuất khẩu các sản phẩm cá tra sang Mỹ. Đặc biệt, khi giá cá tra xuất khẩu sang Mỹ đang ở mức khá cao từ 4,6 - 4,8 USD/kg. Ngoài ra, việc xuất khẩu cá rô phi của Trung Quốc sang Mỹ đang gặp khó vì tác động của chiến tranh thương mại, nhiều nhà nhập khẩu Mỹ chuyển sang mua cá tra Việt Nam.

Nhìn chung, giá cá tra đang thuận lợi để tiếp tục duy trì ở mức cao trong thời gian tới. Song, nhiều người nuôi cá vẫn không khỏi lo lắng về khả năng giá cá tra có thể giảm mạnh trở lại do nguồn cung tăng khi cá tra của nhiều hộ dân đồng loạt tới lứa xuất bán trong một vài tháng tới. Ngoài ra, khi giá tăng cao kích thích người dân, doanh nghiệp tăng diện tích nuôi, từ đó phát sinh tình trạng cá tra bị dư thừa, dễ rớt giá. Do vậy, ngành chức năng cần tăng cường các giải pháp ổn định sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, khuyến cáo người dân không nên nuôi cá tra tự phát, chạy theo giá cá, không theo quy hoạch và các định hướng phát triển bền vững lâu dài của chính quyền thành phố.