Tỷ lệ thuận với sự phát triển về số lượng của chung cư tại các đô thị trên cả nước, những chấp giữa chủ đầu tư với ban quản trị, tập thể cư dân, trong quá trình quản lý, vận hành nhà chung cư (NCC) vẫn đang diễn ra ngày càng tăng về cấp độ và sự phức tạp. Có một giải pháp nhằm giảm bớt tình trạng này được đưa ra chính là giải pháp ứng dụng phần mềm trong quản lý vận hành NCC. Nhiều chuyên gia cho rằng, giải pháp này sẽ giúp giải quyết, hạn chế được vấn đề tranh chấp, qua đó, lợi ích của cả doanh nghiệp và người dân sẽ được tăng thêm.

Việc ứng dụng những nền tảng công nghệ hiện đại vào quản lý tòa nhà sẽ đem lại lợi ích cho cả doanh nghiệp lẫn người dân.

Thời gian gần đây, tình trạng tranh chấp tại các dự án chung cư đang diễn ra với chiều hướng gia tăng và có tính chất phức tạp, khó giải quyết. Điển hình là tranh chấp do chậm tổ chức hội nghị NCC lần đầu, bầu Ban quản trị chung cư; một số chủ đầu tư không làm “sổ đỏ” kịp thời cho người mua nhà thậm chí kéo dài nhiều năm...

Đáng lưu ý là vấn đề quản lý, sử dụng phí bảo trì NCC (2%) đã được chủ đầu tư thu của khách hàng ngay tại thời điểm bàn giao nhà là câu chuyện tranh chấp căng thẳng vẫn chưa có hồi kết.

Theo số liệu từ Bộ Xây dựng tính đến thời điểm hiện tại, cả nước có gần 460 dự án NCC xảy ra tranh chấp giữa chủ đầu tư với Ban quản trị dự án và tập thể cư dân tòa nhà…

Riêng tại Hà Nội – nơi tập trung nhiều tòa NCC, từ đầu quý III/2019 đến nay đã xảy ra hàng chục vụ việc người dân tập trung phản đối chủ đầu tư như sự việc phản đối thu phí dịch vụ cao tại dự án Ecolake View (quận Hoàng Mai); phản đối chủ đầu tư “chây ì” bàn giao nhà theo cam kết tại dự án Manhattan (quận Cầu Giấy); hay tuần qua, hàng trăm hộ dân đang sống trong chung cư VP6 (quận Hoàng Mai) đã căng băng rôn đòi “sổ hồng” bên ngoài ban công và sự việc dự đoán sẽ tiếp tục tiếp diễn với các tòa NCC khác của Tập đoàn Mường Thanh…

Có thể thấy, những tranh chấp bao gồm cả trước và sau khi dự án bàn giao nhà cho người dân thì chủ đầu tư đều là những người giữ thế chủ động. Người dân đã không đọc hết và kỹ nhưng lại quá dễ dàng chấp thuận các điều khoản hợp đồng dày hàng chục, thậm chí vài chục trang giấy do chủ đầu tư tự soạn ra; mà trong đó phần lớn các điều khoản đều hướng quyền và lợi ích về phía chủ đầu tư.

“Người dân không quen với việc mời luật sư trong các hợp đồng kinh tế, mà hay mua - bán theo số đông, theo kiểu lướt sóng, mua nhanh bán nhanh để kiếm lời. Khi chẳng may dự án xảy ra tranh chấp thì người mua là những người phải chịu thiệt thòi. Ngoài ra, theo nguyên tắc, công trình mới đưa vào sử dụng sẽ phải bảo hành, hết thời hạn bảo hành thì mới đến bảo trì. Với thói quen mua nhà, đất của người dân như hiện nay và sự không rõ ràng về vấn đề bảo hành, bảo trì… thì những tranh chấp sẽ ngày càng gia tăng và theo chiều hướng tiêu cực hơn”, KTS Phạm Thanh Tùng - Chánh Văn phòng Hội KTS Việt Nam cho biết.

Mới đây, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung đã đề xuất việc viết phần mềm và đưa phần mềm vào hoạt động quản lý chung cư nhằm minh bạch các hoạt động để tránh xảy ra tình trạng tranh chấp, khiếu kiện.

Thực tế, TP Hà Nội đã sử dụng các phần mềm điện tử ứng dụng vào các hoạt động quản lý, hành chính trên địa bàn. Tuy nhiên, để thiết lập một phần mềm chuyên biệt dành cho hoạt động quản lý, vận hành các tòa NCC thì chưa có. Trên địa bàn thành phố cũng có một số dự án NCC sử dụng phần mềm công nghệ để phục vụ công tác quản lý, vận hành… nhưng mới chỉ dừng lại ở cấp độ riêng lẻ và chưa phổ biến.

Đại diện Hội phần mềm và công nghệ thông tin Việt Nam cho biết, nếu có một phần mềm riêng biệt phục vụ công tác quản lý, vận hành NCC sẽ mang lại rất nhiều lợi ích giúp tăng cường lợi nhuận, giảm bớt các chi phí cho doanh nghiệp. Nếu như doanh nghiệp giảm được các chi phí tăng doanh thu, người dân cũng sẽ được tận hưởng những dịch vụ tốt hơn, đảm bảo tính công khai, minh bạch trong mọi vấn đề, hạn chế những tranh chấp, khiếu kiện. Người dân sẽ sẵn sàng trả thêm chi phí nếu họ hài lòng với dịch vụ tốt…

Đồng quan điểm, chuyên gia công nghệ phần mềm Đại học Bách Khoa Hà Nội Nguyễn Trọng Hiếu cho rằng, khi doanh nghiệp sở hữu dịch vụ quản lý vận hành chuyên nghiệp, ứng dụng những nền tảng công nghệ hiện đại vào quản lý tòa nhà, ngoài việc giúp giảm chi phí tăng doanh thu còn giúp xây dựng được hệ thống quản lý tòa nhà đồng bộ, có chế độ bảo trì định kỳ, hiệu quả với chi phí hợp lý nhất trong khoản ngân sách cho phép.

Theo các chuyên gia, mặc dù vốn đầu tư ban đầu cho việc ứng dụng hệ thống phần mềm sẽ cao hơn nhiều so với chi phí quản lý dữ liệu truyền thống, nhưng về giá trị lâu dài sẽ mang lại nhiều lợi ích cho cả người dân và doanh nghiệp. Đặc biệt, sẽ đảm bảo cho người dân sống trong đó được hưởng các tiện ích, cơ sở hạ tầng… luôn ở trong trạng thái hoạt động tốt, các dịch vụ được tối ưu hóa, tạo nên một môi trường lý tưởng, bền vững. Đây là giải pháp thông minh mà các nước phát triển trên thế giới đã ứng dụng và rất thành công.