Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng phát biểu tại Phiên họp. Ảnh: VGP/ Nhật Bắc.

Báo cáo Thẩm tra dự án Luật Thanh niên sửa đổi của Uỷ ban Văn giáo, giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội cho biết: Đa số ý kiến thống nhất với sự cần thiết sửa đổi Luật Thanh niên với những lý do nêu trong Tờ trình của Chính phủ. Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị nếu Dự thảo vẫn chỉ quy định về quyền, nghĩa vụ, chính sách đối với thanh niên với tư cách là công dân nói chung và không có đặc thù so với các công dân khác thì chưa nên ban hành Luật mới.   

Thường trực Ủy ban nhận thấy, qua hơn mười năm triển khai thực hiện Luật, tình hình kinh tế - chính trị - xã hội đã có nhiều thay đổi, đặt ra nhiều vấn đề mới đối với thanh niên trong công cuộc xây dựng đất nước thời kì hội nhập. Vì vậy, việc sửa đổi Luật Thanh niên là yêu cầu tất yếu khách quan, một mặt đáp ứng yêu cầu của thực tiễn đề ra, mặt khác nhằm thể chế hóa các quan điểm của Đảng về công tác thanh niên, khắc phục những bất cập trong thực tiễn thi hành. Thường trực Ủy ban nhất trí với sự cần thiết sửa đổi Luật nhằm tạo hành lang pháp lý, tạo điều kiện cho thanh niên phát huy sức trẻ, trí tuệ đóng góp vào sự phát triển của quốc gia, dân tộc.

Đối với định hướng xây dựng Luật, Thường trực Ủy ban thống nhất với định hướng xây dựng Luật vừa quy định những vấn đề có tính nguyên tắc vừa quy định cụ thể, chi tiết, đồng thời có các biện pháp bảo đảm thi hành và nhấn mạnh dự thảo Luật cần tạo hành lang pháp lý tạo điều kiện cho thanh niên - một lực lượng xã hội to lớn, một trong những nhân tố quan trọng quyết định tương lai, vận mệnh dân tộc, trở thành lực lượng đi đầu trong công cuộc lao động sáng tạo và bảo vệ Tổ quốc.

Về quyền, nghĩa vụ của thanh niên và chính sách của Nhà nước đối với thanh niên, Thường trực Ủy ban cho rằng, thanh niên là một trong những nhân tố có vai trò quan trọng, quyết định tương lai, vận mệnh của đất nước, có sức trẻ, thể lực dồi dào, tư duy năng động, sáng tạo. Thường trực Ủy ban cho rằng, mục đích chính của việc xây dựng quyền, nghĩa vụ cũng như chính sách đối với thanh niên là nhằm tạo hành lang pháp lý để thanh niên phát huy sức trẻ, khả năng, trí tuệ đóng góp vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, không phải tạo ra đặc quyền, đặc lợi cho thanh niên so với những công dân khác. Vì vậy, Thường trực Ủy ban đề nghị Ban soạn thảo xây dựng nội dung các quyền, nghĩa vụ và chính sách một cách khoa học, có giá trị trong thực tiễn thi hành.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân, thay mặt cơ quan soạn thảo phát biểu tiếp thu tại Phiên họp. Ảnh VGP/ Nhật Bắc.

Thảo luận tại Phiên họp, các đại biểu tán thành việc cần thiết sửa đổi, bổ sung Luật Thanh niên qua hơn 10 năm triển khai thi hành, đáp ứng yêu cầu hiện nay của đất nước đối với công tác thanh niên. Tuy nhiên cần rà soát với các quy định của luật khác để tránh chồng chéo, bảo đảm hiệu quả khi được thông qua.

Góp ý cụ thể cho một số nội dung của dự thảo luật, Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Lê Thị Nga đề nghị cần có cách tiếp cận theo hướng xây dựng chính sách để khuyến khích thanh niên sáng tạo, phát huy thế mạnh của mình; sẽ là không hợp lý nếu quy định chính sách theo hướng hình thành những quyền, những ưu đãi hơn với các nhóm đối tượng khác. Mặt khác, chỉ nên quy định những điều cần thiết, không nên quy định cụ thể hóa quyền, nghĩa vụ, vì không hợp lý, dễ chồng lên quy định của luật khác.

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Hà Ngọc Chiến đánh giá, thanh niên là lực lượng xung kích, nên khi xây dựng dự án luật này phải nhìn thấy vai trò, nghĩa vụ của thanh niên.

Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng cho biết: UBTVQH nhất trí về sự cần thiết xây dựng Luật Thanh niên (sửa đổi). Việc thực hiện Luật năm 2005 đã đạt kết quả tốt. Đây là hành lang pháp lý tạo cơ sở cho quản lý, chăm lo, giáo dục, phát huy vai trò của thanh niên, có tác động tích cực đến tổ chức, đặc biệt là Đoàn thanh niên cộng sản, Hội liên hiệp thanh niên Việt Nam cũng như phát huy vai trò của thanh niên trong sự nghiệp đổi mới. Đặc biệt trong quá trình thực hiện các phong trào thời gian qua đã khích lệ, đoàn kết thanh niên. 

Qua thực hiện luật đã bảo vệ được quyền, lợi ích hợp pháp của thanh niên, nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy đảng, các tổ chức với thanh niên đã được nâng lên. Hoạt động của các phong trào thanh niên đã nề nếp hơn, nhận thức của cấp ủy rõ hơn, góp phần đào tạo nguồn nhân lực cho đất nước. 

Với những bất cập, chồng chéo mà các đại biểu nêu ra, Phó Chủ tịch Tòng Thị Phóng đề nghị cần được giải trình rõ việc sẽ làm, việc phải làm, không chồng chéo với luật khác, không nhắc lại những nội dung đã được luật khác quy định…