Học sinh tăng, ít lớp xây mới

Theo thống kê của Sở Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) TP HCM, năm học 2019-2020, riêng bậc tiểu học, TP tăng thêm 21.711 HS. Trái ngược với số HS tăng cao, số phòng học trong năm học 2019-2020 lại tăng "nhỏ giọt", trong đó có những quận không xây thêm được phòng học mới nào.

Cụ thể, toàn bậc tiểu học cả TP chỉ có thêm 499 phòng học mới. Trong đó, quận Gò Vấp ở bậc học này không có thêm phòng nào; quận Thủ Đức có thêm 39 phòng, quận Tân Phú không có phòng học mới tính đến tháng 9 năm học 2019-2020. Tuy nhiên, dù có thêm phòng học nhưng số này chỉ như muối bỏ bể so với số HS tăng khổng lồ hằng năm. Ông Trần Khắc Huy, Trưởng Phòng GD-ĐT quận Tân Bình, cho biết năm nay tỉ lệ học 2 buổi/ngày bậc tiểu học của quận là 70%. Dù rất cố gắng nhưng không thể 100% trường có bán trú vì còn phụ thuộc rất nhiều yếu tố.

Áp lực HS tăng, khiến việc học 2 buổi đã khó, việc thực hiện bán trú ở mỗi trường còn khó hơn. Tại Trường Tiểu học Đặng Thị Rành (quận Thủ Đức), nhiều năm qua vẫn chỉ tổ chức được bán trú ở mỗi khối một vài lớp, còn lại phụ huynh vẫn phải nhờ đến bán trú vệ tinh hoặc tự thực hiện việc đưa đón con ngày 4 lần.

Tình hình diễn ra tương tự ở nhiều trường tiểu học khác. Một phụ huynh lớp 1 Trường Tiểu học Trần Quốc Toản (quận Gò Vấp) cho biết nhà trường thông báo chỉ tổ chức bán trú được ở một số lớp nên phụ huynh nào cũng muốn xin vào lớp đó nhưng nhiều người hụt "suất" này. "Gia đình hiện giờ rất lo lắng vì đi làm cả ngày, không thể đưa đón con mỗi buổi như thế được, nên tính đến phương án phải gửi con ở nhà cô giáo" - phụ huynh này cho biết.

Trăm sự nhờ... bán trú vệ tinh

Vì nhu cầu cho con học bán trú quá lớn nên tại TP HCM xuất hiện mô hình bán trú vệ tinh, nghĩa là xung quanh các trường tiểu học có các nhóm trẻ được kiểm tra, cấp phép, sau chương trình buổi 1, các nhóm này sẽ đón HS về chăm sóc, giảng dạy đến chiều để chờ phụ huynh đón về. Tuy nhiên, do những yêu cầu về điều kiện cơ sở vật chất, an toàn cho trẻ, chương trình giảng dạy nên dù là mô hình khá ổn để san sẻ gánh nặng 2 buổi/ngày nhưng không phải địa bàn nào cũng có thể thực hiện được.

Tại quận Gò Vấp, nhiều năm nay, có Trường THCS-THPT Nguyễn Tri Phương thực hiện chức năng mô hình bán trú vệ tinh để hỗ trợ, đưa đón, giảng dạy HS của Trường Tiểu học An Hội và Trường Tiểu học Lương Thế Vinh. Quận Tân Phú cũng có nhiều nhóm bán trú vệ tinh nở rộ xung quanh các trường tiểu học.

Dù san sẻ bớt gánh nặng với trường công, phụ huynh có chỗ gửi con buổi trưa, buổi chiều nhưng những lớp bán trú tự phát này rất khó để đánh giá chính xác về chất lượng dạy, học. Hiện nay, các lớp bán trú vệ tinh mới chỉ dừng lại ở việc đáp ứng nhu cầu tiện lợi là giữ trẻ thời vụ. Theo ông Trần Trọng Khiêm, Phó trưởng Phòng GD-ĐT quận Tân Phú, các lớp bán trú này xuất phát từ nhu cầu của người dân, cũng là cách tạo điều kiện để HS được học 2 buổi/ngày theo chủ trương của Bộ GD-ĐT là tất cả HS tiểu học được học 2 buổi/ngày. Việc có các lớp bán trú vệ tinh đã làm tăng tỉ lệ học 2 buổi/ngày cho HS trong quận. Thế nhưng, do phát sinh nhu cầu thì ngành giáo dục quận phải quản lý chứ không khuyến khích. Còn về chủ trương, ngành giáo dục vẫn cố gắng bằng mọi cách tăng tỉ lệ học buổi 2 cho HS tại trường công.

Theo lý giải của các trường, ngoài cơ sở vật chất, phòng ốc…phải bảo đảm, bán trú thuộc hình thức tự nguyện nên phải có đông phụ huynh cùng nhu cầu thì trường mới tổ chức được. Hơn nữa, vì liên quan đến các khoản đóng góp, phí phục vụ… nên khá "nhạy cảm". Hiệu trưởng một trường tiểu học tại quận 3 chia sẻ rút kinh nghiệm từ những năm trước, năm nay trước khi xếp lớp đầu cấp, trường thông báo rõ những phụ huynh nào có nhu cầu cho con học bán trú thì đăng ký để xếp chung.

Theo ông Lưu Hồng Uyên, Trưởng Phòng GD-ĐT quận 6, dù các trường tiểu học có đủ điều kiện thực hiện học bán trú nhưng không phải phụ huynh nào cũng có nhu cầu. "Quận 6 có những gia đình nhà gần trường, muốn trưa đón con về nhà rồi chiều đưa đến để tiện chăm sóc nên không chọn hình thức ở lại trường" - ông Lưu Hồng Uyên nói.