Đầu tư toàn diện
Thời gian qua, giáo dục phổ thông của TP HCM đã sớm nhận thức, tập trung đầu tư một cách toàn diện. Chủ đề năm học 2020-2021 được Sở GD-ĐT TP xác định là hướng đến phát triển giáo dục thông minh.
Nền tảng là TP tập trung xây dựng hạ tầng cơ sở hiện đại, đáp ứng hiệu quả các hoạt động dạy và học; dành hơn 25% vốn ngân sách cho việc chi thường xuyên và chi đầu tư xây mới, sửa chữa và cải tạo, nâng cấp trường học và nhất là mua sắm các trang thiết bị dạy - học hiện đại.
Bên cạnh đó, tập trung xây dựng nguồn nhân lực cho giáo dục thông minh, như: khả năng thích ứng, biến đổi cho phù hợp với cái mới, phát triển toàn diện các kỹ năng cho học sinh; bồi dưỡng giáo viên có năng lực sáng tạo và sử dụng công nghệ, tạo điều kiện để giáo viên tham gia các dự án phát triển giáo dục của Bộ GD-ĐT và của quốc tế như dự án VVOB của Vương quốc Bỉ (2001)...
Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP HCM Lê Thanh Liêm phát biểu tại hội thảo
Ngoài ra, TP đẩy mạnh ứng dụng công nghệ hiện đại trong dạy và học, hỗ trợ việc quản lý giáo dục tốt hơn. Điển hình là hệ thống thẻ học đường thông minh với nhiều tiện ích được triển khai hiệu quả, không chỉ giúp hạn chế sử dụng tiền mặt mà còn hỗ trợ hoạt động học tập và sinh hoạt của học sinh, công tác quản lý nhà trường.
Ông Lê Thanh Liêm, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP HCM, khẳng định lãnh đạo TP có nhận thức và quyết tâm xây dựng đô thị thông minh. Trong đó giáo dục có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, xác định phải đi trước, là nền tảng, là động lực của quá trình xây dựng TP HCM trở thành đô thị thông minh. Ông Liêm ghi nhận với truyền thống năng động, sáng tạo, tích cực đổi mới trong thời gian qua, ngành giáo dục của TP đã chủ động triển khai nhiều giải pháp, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý và hoạt động dạy - học, kiểm tra - đánh giá.
TS Nguyễn Thi Hảo, Ban ĐH thuộc ĐHQG TP HCM, cho biết hướng tới phát triển giáo dục thông minh, đến thời điểm này, 3 trường ĐH thành viên đã triển khai công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) toàn trường, 4 trường thành viên còn lại triển khai ICT tại một số khoa của trường. Các phần mềm, công cụ, ứng dụng của ICT đã giúp cải tiến giảng dạy từ phương pháp, hình thức tổ chức lớp học đến kiểm tra, đánh giá. Việc học diễn ra linh hoạt (cả phương thức, thời gian và địa điểm) theo hướng cá nhân hóa và tăng cường năng lực học tập suốt đời cho sinh viên.
Lấy giáo viên, học sinh làm trung tâm
Ông Anthony Francis Brandenburg, chuyên gia giáo dục Úc, cho rằng để có những bước tiến mạnh mẽ hơn nữa, Sở GD-ĐT TP HCM cần xây dựng được nền giáo dục tiên phong, hiện đại đạt chuẩn quốc tế. Nền giáo dục thông minh sẽ đem lại những lợi ích cốt lõi, to lớn cho các đối tượng trong giáo dục - đào tạo.
Theo các chuyên gia, phát triển giáo dục thông minh dựa trên những thành tựu công nghệ thông tin, nhưng yếu tố quan trọng là phải lấy giáo viên, học sinh làm trung tâm. Về việc này, ông Nguyễn Văn Hiếu, Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TP, nhấn mạnh sở rất quan tâm đến việc bồi dưỡng cho giáo viên tiếp cận nền giáo dục thông minh của các nước. "Trong lớp học thông minh thì thầy cô cần làm chủ công nghệ, giúp học sinh sử dụng công nghệ để tăng cường giao tiếp giữa người dạy và học và giao tiếp giữa các em với nhau để hấp dẫn học sinh tham gia qua nguồn dữ liệu sẵn có trên thiết bị của nhà trường" - ông Hiếu nhận định.
Dù vậy, ông Hiếu cũng chỉ ra một số khó khăn khi giáo dục thông minh trong thời gian qua mới là bắt đầu được đưa vào ngành giáo dục của TP. Trong đó, khi bồi dưỡng tổ chức tập huấn, mời các chuyên gia để cùng tập huấn cho giáo viên thành thạo ứng dụng công nghệ đồng bộ gặp không ít trở ngại. Điều này gây ra nhiều áp lực bởi TP đang được khuyến khích ứng dụng một phần công nghệ vào tự học, tự nghiên cứu giáo dục, ngay từ bậc học mầm non và cả vùng ngoại ô thành phố.
Được mời dự hội thảo, học sinh Ngô Nguyễn Yến Như (lớp 12, Trường chuyên Lê Hồng Phong), gây chú ý khi cho biết toàn bộ học sinh của trường được tiếp cận môn học trí tuệ nhân tạo (AI) từ đầu năm học vừa qua. Môn học này giúp các em hiểu bao quát AI là gì. Hiện tại, học sinh của trường đã sử dụng một số thuật toán áp dụng vào viết game hoặc giải bài toán đơn giản. Qua đó, giúp định hướng nghề nghiệp sớm đối với học sinh đam mê công nghệ.
Từ trường hợp này, các chuyên gia cho rằng mô hình trường học thông minh như Trường chuyên Lê Hồng Phong đang hướng đến sẽ chỉ thực sự hiệu quả khi có nền tảng hạ tầng và sự đồng bộ từ con người phù hợp đi kèm với quản lý trường học thông minh, hệ thống giáo dục thông minh.