Bệnh viện Lê Văn Thịnh (TP Thủ Đức, TP HCM) vừa tiếp nhận, điều trị cho một phụ nữ 38 tuổi, ngụ Đồng Nai bị viêm tụy cấp sau khi uống thuốc giảm cân.
Suýt mất mạng
Khai thác bệnh sử, bệnh nhân chia sẻ có mua thuốc giảm cân tại một tiệm thuốc tây ở địa phương với giá 450.000 đồng/hộp. Sau 1 tháng sử dụng, người bệnh giảm được 7 kg nhưng cơ thể luôn mệt mỏi, tay chân lạnh.
Cho đến khi bệnh nhân thấy bụng căng tức, khó chịu phải đi cấp cứu.
Kết quả khám cho thấy nồng độ triglyceride trong máu bệnh nhân cao hơn 80 lần chỉ số thông thường (dưới 250 mg/dL), hình ảnh CT bụng cũng cho thấy tình trạng viêm tụy cấp ở mức độ trung bình nặng. Sau đó, bệnh nhân phải lọc máu để lọc triglyceride. "Sau 2 ngày, bệnh nhân thoát cơn nguy kịch. Nếu không kịp xử trí, bệnh nhân có thể viêm tụy cấp thể hoại tử, nguy cơ tử vong cao" - BS chuyên khoa I Trần Doãn Minh Tuấn, Khoa Nội tiết - Thận Bệnh viện Lê Văn Thịnh, nói.
Luyện tập thể thao một ngày 30 phút là cách tốt để giảm cân Ảnh: HOÀNG TRIỀU
Theo BS Tuấn, có nhiều nguyên nhân gây béo phì. Trong đó, nguyên nhân chủ yếu do ăn uống nhiều muối, tinh bột, dầu mỡ... và ít vận động.
Hiện tại, có nhiều nghiên cứu ghi nhận béo phì biến chứng lên tim mạch, chuyển hóa. Những bệnh hay gặp gồm đái tháo đường, huyết áp, xơ vữa mạch máu, ngưng thở khi ngủ, suy thận.
Nếu muốn giảm cân, người bệnh sẽ cần được thăm khám. Các chuyên gia dựa trên chỉ số cơ thể để tính ra mỗi người cần sử dụng bao nhiêu calo/ngày. Thông thường, mỗi ngày, lượng calo nạp vào thấp hơn lượng calo sử dụng khoảng 500 kcal. Đây là mức giảm tương đối an toàn.
Ba phương pháp điều trị
Bác sĩ Trần Doãn Minh Tuấn cho hay hiện nay trên thế giới chỉ công nhận 3 phương pháp dùng điều trị giảm cân. Thứ nhất, thay đổi lối sống gồm dinh dưỡng và luyện tập. Thứ hai, sử dụng thuốc. Thứ ba là phẫu thuật.
Cho đến nay, thế giới chưa công nhận hút mỡ, hủy mỡ là phương pháp giảm cân. Hút mỡ, hủy mỡ chỉ là phương pháp cơ học tại chỗ nhằm lấy bớt đi lượng mỡ thừa dưới da. Về mặt chuyển hóa, khi lượng mỡ này được lấy ra khỏi cơ thể nếu bệnh nhân không tuân thủ về mặt dinh dưỡng hoặc luyện tập thì sau khoảng một thời gian sẽ sản sinh lại lượng mỡ dưới da giống như trước khi sử dụng các phương pháp trên. "Các phương pháp hủy mỡ có nhiều tác dụng không mong muốn như biến chứng liên quan phẫu thuật" - bác sĩ Tuấn lưu ý.
Về việc sử dụng thuốc, hiện có 2 nhóm thuốc mà Bộ Y tế Việt Nam cho phép sử dụng. Hai nhóm thuốc này có thể sử dụng cho người béo phì có hoặc không có bệnh đồng mắc. Tuy nhiên, để sử dụng cần được bác sĩ chuyên khoa thăm khám, chẩn đoán và có chỉ định.
"Không tự ý dùng thuốc. Vì 2 nhóm thuốc này đều có tác dụng phụ. Do đó, để giám sát được tác dụng phụ cần phải có bác sĩ chỉ định, đồng thời đánh giá các kết quả xét nghiệm để có liều dùng phù hợp" - bác sĩ Tuấn nhấn mạnh. Ông lưu ý không phải ai cũng được chỉ định thuốc, chỉ khi nào thay đổi lối sống không thành công, tức trong 6 tháng người bệnh không giảm được 5%-15% trọng lượng cơ thể, thì mới phải dùng thuốc. Ngoài ra, nếu cân nặng ban đầu quá lớn - BMI trên 27 - thì mới cân nhắc sử dụng thuốc.
Bác sĩ Tuấn nhấn mạnh giảm cân phụ thuộc vào 60% là ăn uống, còn lại do luyện tập. Cách phòng ngừa bệnh béo phì tốt nhất là tránh được các nguyên nhân gây nên bệnh béo phì. Một người bình thường tốt nhất nên vận động 30 phút/ngày. Nếu không có thời gian tập trọn vẹn 30 phút thì có thể tập 1 ngày 2 lần, mỗi lần 15 phút. Bên cạnh đó, nên có chế độ dinh dưỡng lành mạnh, hạn chế thức ăn nhanh, nhiều chất béo, nhiều muối, đồ hộp, các loại nước ngọt, đồ uống nhiều đường...
Mở phòng khám, điều trị béo phì
TS-BS Lê Cao Phương Duy, Phó Giám đốc phụ trách chuyên môn Bệnh viện Nguyễn Tri Phương (TP HCM), cho biết Phòng khám Nội tiết của bệnh viện khám và điều trị cho gần 6.000 bệnh nhân đái tháo đường mỗi tháng, trong đó số người có bệnh đồng mắc như tăng huyết áp khoảng 70%-80%, bệnh rối loạn mỡ máu khoảng 80% và khoảng 30% có tình trạng thừa cân béo phì.
Trước thực trạng trên, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương đã triển khai phòng khám tư vấn, thăm khám và điều trị béo phì. Đây là phòng khám đầu tiên tại TP HCM có đầy đủ phương tiện, đội ngũ bác sĩ đa chuyên khoa.
Sau thời gian khoảng 6 tháng triển khai, bệnh viện chủ yếu điều trị cho bệnh nhân béo phì có các bệnh đồng mắc kèm theo như đái tháo đường, huyết áp, rối loạn mỡ máu...