Nhiều khoản thu

Ngày 10-9, một trường tiểu học ở quận Gò Vấp (TPHCM) gửi thông báo đến toàn thể phụ huynh với nội dung: “Nhà trường phối hợp cùng một công ty sách phát hành các loại sách có nội dung thích hợp với học sinh. Phụ huynh nào có nhu cầu cho con em mình thì đăng ký vào giấy và đóng tiền để giáo viên nhận sách giùm. Hạn chót đăng ký và đóng tiền là ngày 13-9”. Trong đó, danh mục sách gồm 4 cuốn: “Tại sao và như thế nào?”, “Bạn thích nghề gì?”, “Bộ trò chơi 5 in 1” và “Origami - Tư duy tích cực”. Giá trọn bộ sách 4 cuốn là 176.000 đồng, học sinh mua trọn bộ được tặng một đồng hồ đeo tay Peppa. Một phụ huynh trường này cho biết, chưa có thời gian tìm hiểu hết nội dung từng quyển sách, nhưng nghe con nói các bạn trong lớp ai cũng mua nên bấm bụng đăng ký mua nguyên bộ cho con. 

Ở một trường tiểu học khác cũng thuộc quận Gò Vấp, đầu năm học, ban đại diện cha mẹ học sinh kêu gọi phụ huynh các khối lớp “hùn” tiền mua cá Koi phục vụ công trình cây xanh của nhà trường. Giá một con cá theo đúng gợi ý của ban đại diện không rẻ. Ngoài ra, phụ huynh của 2 lớp tiếng Anh tích hợp còn được vận động góp tiền mua quà Trung thu tặng con giáo viên, nhân viên trong trường. Tất cả khoản thu này đều trên tinh thần tự nguyện, phụ huynh không đủ điều kiện có thể từ chối tham gia. Tuy nhiên, việc đưa ra những khoản thu “không phục vụ trực tiếp học sinh” khiến nhiều phụ huynh bức xúc.

Cũng trong tuần qua, chị M.A., phụ huynh có con đang học tại một trường tiểu học theo mô hình tiên tiến ở quận 1, cho biết, trường thông báo phụ huynh có thể chọn lựa giữa 2 hình thức đăng ký sổ liên lạc điện tử. Trong đó, nếu đăng ký nhận tin báo bằng SMS, phí dịch vụ cho cả năm học là 470.000 đồng/học sinh, nếu nhận tin báo bằng App thì phí rẻ hơn, với 270.000 đồng/học sinh/năm học. Theo tìm hiểu của chúng tôi, phí thu sổ liên lạc điện tử đang có sự chênh lệch giữa các trường. Tùy vào hình thức phụ huynh đăng ký, mức độ cập nhật tin tức của đơn vị cung cấp dịch vụ cũng như một số tiện ích đi kèm, mức phí này có thể dao động 20.000 - 50.000 đồng/học sinh/tháng. Song, ở nhiều nơi, tin nhắn phụ huynh nhận được có nội dung không khác gì so với dặn dò giáo viên dán trong vở báo bài, khiến nhiều người đặt câu hỏi về sự lãng phí của hình thức liên lạc này.

Bên cạnh đó, nhiều khoản thu hộ, chi hộ khác cũng được nhiều trường triển khai khác nhau vào đầu năm học, như tiền mua nước uống, đồng phục, phù hiệu, in ấn, quỹ khuyến học…

Giảm áp lực cho phụ huynh

Giữa tháng 8-2019, Sở GD-ĐT TPHCM đã ban hành văn bản hướng dẫn thu, sử dụng học phí và các khoản thu khác năm học 2019-2020 đối với các cơ sở giáo dục và đào tạo công lập trên địa bàn TPHCM. Trong đó, văn bản này ghi rõ: “Đề nghị các đơn vị thực hiện giãn thời gian thu, không tổ chức thu gộp nhiều khoản trong cùng một thời điểm”. Tuy nhiên, mới đây, Trường Tiểu học N.T.Đ. (quận 12) đã gửi thông báo đến toàn thể phụ huynh học sinh khối 1 về danh sách 15 khoản thu đầu năm học với tổng số tiền đến hơn 3 triệu đồng. 

Một phụ huynh có con học lớp 1 trường N.T.Đ. cho biết, ngoài 15 khoản thu đó, phụ huynh còn phải đóng tiền mua bộ SGK lớp 1, sách tiếng Anh và bộ dụng cụ học tập, được yêu cầu mua thêm ở văn phòng trường. Ngoài ra còn nhiều khoản phí khác như mua đồng phục, đồ ngủ, đồ thể dục, phù hiệu, giấy bao tập (theo đúng quy định của giáo viên), quỹ lớp, quỹ phụ huynh... Phụ huynh này nhẩm tính toàn bộ số tiền phải đóng đầu năm hơn 5 triệu đồng.

“Trong danh sách 15 khoản thu phải đóng đầu năm học, có phí thu theo tháng, có cái thu cho cả năm. Nếu chia bình quân 9 tháng/năm học thì số tiền thu mỗi tháng chưa đến 2 triệu đồng, nhưng do trường gộp chung cả năm nên con số đội lên nhiều quá”, phụ huynh này ngao ngán.

Ghi nhận cho thấy, hiện nay nhiều trường “lách” bằng cách xé lẻ các khoản thu đầu năm học, như tuần lễ đầu gửi giấy báo đóng tiền bảo hiểm y tế (vì là quy định bắt buộc), qua tuần học thứ 2 thông báo các khoản thu để mua dụng cụ học tập và trang bị máy lạnh, tuần kế tiếp hội phụ huynh lớp mới thống nhất mức đóng quỹ lớp… Đối với các trường có tổ chức lớp tiếng Anh tích hợp, học phí được thu “trọn gói 3 tháng”, chưa kể tiền mua giáo trình, tài liệu thực hành đi kèm, phụ huynh phải chi khoảng 10 triệu đồng.

Như vậy, mặc dù đã có nhiều văn bản chỉ đạo của các sở ngành nhưng thực tế thu, chi đầu năm học ở nhiều trường khiến phụ huynh ngán ngẩm.