Theo tin từ Cục Hàng không Việt Nam, năm 2019 (trước dịch COVID-19), thị trường hàng không Việt Nam - Trung Quốc có 14 hãng hàng không hai nước khai thác trong đó 11 hãng hàng không Trung Quốc (gồm: Air China, China Eastern, China Southern, Hainan Airlines, Lucky Air, Sichuan Airlines, Xiamen Airlines, Okay Airways, Chongqing Airlines, Shenzhen Airlines và Donghai Airlines) khai thác 32 đường bay từ 14 điểm tại Trung Quốc đến 5 điểm tại Việt Nam (Hà Nội, TP HCM, Đà Nẵng, Phú Quốc và Nha Trang) với tổng tần suất đạt 240 chuyến/chiều/tuần.
Phía Việt Nam có 4 hãng hàng không là: Vietnam Airlines, Jetstar Pacific Airlines, và Vietjet Air khai thác 72 đường bay từ 5 điểm tại Việt Nam (Hà Nội, TP HCM, Đà Nẵng, Phú Quốc và Nha Trang) đến 48 điểm tại Trung Quốc với tổng tần suất đạt 276 chuyến/chiều/tuần thường lệ và 145 chuyến/tuần/chiều không thường lệ (tổng cộng 421 chuyến/tuần).
Sản lượng vận chuyển năm 2019 đạt xấp xỉ 8 triệu khách, trong đó các hãng hàng không Việt Nam vận chuyển đạt trên 4,6 triệu khách, chiếm trên 60% thị phần. Trung Quốc là thị trường quốc tế lớn thứ 2 của Việt Nam (chỉ đứng sau thị trường Hàn Quốc) với lượng hành khách đi lại phần lớn là khách du lịch.
Trong đại dịch, các chuyến bay thường lệ giữa hai nước tạm dừng.
Nhân dịp Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thăm Trung Quốc từ ngày 30-10 đến 1-11-2022, Cục Hàng không Việt Nam đã đề nghị nhà chức trách hàng không Trung Quốc mở lại đường bay giữa 2 nước như bình thường. Phía Trung Quốc đồng ý cho phép các hãng bay Việt Nam được khai thác 15 chuyến đến Trung Quốc mỗi tuần và các hãng hàng không Trung Quốc cũng thực hiện 15 chuyến bay mỗi tuần đến Việt Nam theo nguyên tắc đối đẳng.
Ngay sau đó, các hãng hàng không Vietnam Airlines, Bamboo Airways, Vietjet đã nhanh chóng triển khai lại các đường bay đến Trung Quốc. Chuyến bay VN 502 khởi hành từ TP HCM đi Quảng Châu lúc 9 giờ 55 ngày 9-12 đánh dấu chuyến bay thương mại thường lệ đầu tiên giữa Việt Nam và Trung Quốc sau gần 3 năm dừng bay vì đại dịch bùng phát.
Từ ngày 8-1-2023, Trung Quốc dỡ bỏ các hạn chế đối với các chuyến bay quốc tế thường lệ đến nước này. Cục Hàng không Việt Nam đã họp với đại diện các hãng hàng không Việt Nam về kế hoạch khai thác đến Trung Quốc. Sau đó, các hãng đã có kế hoạch mở lại nhiều đường bay, tăng chuyến bay đến Trung Quốc từ tháng 3-2023.
Đến giữa tháng 2-2023, ngành du lịch Trung Quốc công bố mở lại tour du lịch đến 20 quốc gia, nhưng Việt Nam không có tên trong danh sách này. Điều này được đánh giá đã làm chậm kế hoạch khai thác của các hãng hàng không Việt Nam.
Do vậy, với chính sách mới, các hãng hàng không Việt Nam phải tạm thời lùi thời hạn khai thác đến Trung Quốc đến cuối tháng 4-2023 hoặc sang tháng 5-2023 để chờ các quyết định tiếp theo của quốc gia này về việc cho phép khách du lịch đến Việt Nam.
Trước đó, Trung Quốc đã dỡ bỏ các hạn chế với các chuyến bay quốc tế thường lệ từ ngày 8-1-2023, các hãng hàng không Việt Nam đều đã xây dựng kế hoạch khai thác thị trường này với các bước đi thận trọng, tập trung chủ yếu vào đối tượng khách công vụ, thương nhân, thăm thân và du học sinh. Dự kiến, lượng khai thác sẽ tăng dần từ tháng 4-2023 với hy vọng sẽ đón được nguồn khách du lịch quốc tế Trung Quốc.