ĐB Phạm Trọng Nhân (Bình Dương): Chúng ta chọn bảo vệ sức khỏe cho nhân dân hay chọn khoản thu 50.000 tỉ đồng mỗi năm?
Sáng 16-11, Quốc hội (QH) thảo luận về dự án Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia. Đại biểu (ĐB) Phạm Trọng Nhân, Phó trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương, đã thẳng thắn: "Chúng ta chọn bảo vệ sức khỏe cho nhân dân hay chọn khoản thu 50.000 tỉ đồng mỗi năm? Nhưng đừng quên rằng tổn thất do rượu, bia gây ra lên tới 65.000 tỉ đồng. Như thế có khác gì kéo lùi sự phát triển của đất nước, vậy mà không ít người cổ súy là văn hóa uống".
Mở đầu phát biểu, ĐB Phạm Trọng Nhân cho rằng nếu như các chỉ số kinh tế Việt Nam được cải thiện nhích lên từng bậc là kết quả nỗ lực không ngừng nghỉ của cả hệ thống chính trị thì chỉ số tiêu thụ rượu, bia không rõ những nỗ lực đến từ đâu lại luôn đẩy xếp hạng của Việt Nam từ cao đến rất cao so với khu vực và trên thế giới.
Theo vị ĐB tỉnh Bình Dương, dù bia, rượu là nguyên nhân dẫn đến nhiều bệnh tật nhưng các quảng cáo bia, rượu làm cho người nghe lầm tưởng sự hấp dẫn đến từ rượu, bia như: Hào khí ngàn năm, chất men thành công, chung một đam mê… "Những lời đó đã cố tình quên đi những vụ thảm án hay những vụ tai nạn giao thông, các vụ bạo hành… cũng từ rượu mà ra".
"Nếu đòi hỏi một văn hóa uống từ người tiêu dùng thì đây có phải là văn hóa sản xuất của ngành rượu, bia? Do đó tôi đồng ý cao với sự ban hành luật và tên gọi là phương án 1, đặc biệt là chế định chặt chẽ nhằm hạn chế tối đa việc quảng cáo bia, rượu"- ĐB Nhân bày tỏ.
Từ những lý do trên, ĐB đề nghị việc quảng cáo bia, rượu phải được cấm trên tất cả các loại hình báo chí từ báo nói, báo hình, báo giấy, báo điện tử, mạng xã hội chứ không chỉ riêng các chương trình thể thao, văn hóa, sân khấu, điện ảnh dành cho thiếu nhi đang được quy định tại dự luật.
ĐB Phạm Trọng Nhân khẳng định thật khó mà tự hào với vị trí dẫn đầu Đông Nam Á và thứ 3 châu Á về tiêu thụ rượu, bia. Phải chăng một phần nguyên nhân thành tích từ tính sẵn có trong đời sống xã hội hay nỗ lực từ ngành bia, rượu? Các địa điểm bán rượu, bia không phải tốn công đi tìm vì bán mọi lúc mọi nơi từ tiệm tạp hóa, quán ăn vỉa hè đến các nhà hàng sang trọng, thậm chí các đô thị có sẵn những con đường ăn nhậu phục vụ ban đêm.
"Một nghiên cứu đã chỉ ra, 50% trẻ em sẽ phát triển các rối loạn về tâm lý, tinh thần khi chứng kiến cha mẹ say xỉn, điều này cũng xảy ra khi cha mẹ chỉ uống rượu 1, 2 chén vào buổi tối. Còn kết quả điều tra xã hội học chỉ ra hơn 70% người cho rằng nhận thức của người dân phòng, chống tác hại của rượu, bia chưa tốt" - ĐB Nhân lo ngại.
"Một khi người dân đã thẳng thắn thừa nhận hạn chế về nhận thức trong vấn đề trên và cần có thời gian thay đổi do thói quen, tập tục thì ai cũng hiểu tại sao nhà sản xuất kinh doanh và không ít cá nhân lại chưa chịu thay đổi tư duy cho phù hợp xu thế xã hội" - ông nói.
Theo ĐB Phạm Trọng Nhân, chúng ta có lẽ khó quên hình ảnh người đứng đầu Chính phủ thân chinh tới các đơn vị chỉ đạo và giao kế hoạch để GDP năm 2017 cán mốc 6,7%. Điều đó cho thấy để nhích lên từng chút một trong tăng trưởng thì cả hệ thống chính trị, các tầng lớp nhân dân cộng đồng doanh nghiệp phải nỗ lực thì ở chiều ngược lại, mỗi năm bia, rượu làm tổn thất ít nhất 1-3% GDP quý giá của chúng ta.
"Như vậy, dù đã được cố gắng biện minh cho phát triển kinh tế, giải quyết việc làm thì cũng khó chấp nhận, chưa kể những hậu quả nặng nề cho xã hội mà không gì bù đắp được. Không ít ý kiến đổ tác hại của rượu, bia do chính người dùng lạm dụng, còn ngành rượu, bia như thể vô can. Việc cung cấp cho thị trường thức uống gây nhiều bệnh tật, lắm tác hại lại được dùng nhiều lý lẽ và mỹ từ để bảo vệ thì đó là trách nhiệm hay vô can? Có vô can không khi bia, rượu là vòng tròn luẩn quẩn của đói nghèo, bệnh tật, bạo lực, bạo hành"- ĐB Phạm Trọng Nhân nêu hàng loạt vấn đề.
Ông cho rằng phản biện tranh luận là cần thiết nhưng phản biện đến mức cho rằng thông qua luật này là khai tử ngành rượu, bia thì xin một lần đặt mình vào hoàn cảnh gia đình có người thân nghiện rượu, nợ nần chồng chất, bạo lực, bạo hành…
"Chúng ta chọn bảo vệ sức khỏe cho nhân dân hay chọn khoản thu 50.000 tỉ đồng mỗi năm, nhưng đừng quên rằng tổn thất do nó gây ra lên tới 65.000 tỉ đồng. Như thế có khác gì kéo lùi sự phát triển của đất nước, vậy mà không ít người cổ súy là văn hóa uống"- ĐB Phạm Trọng Nhân kết thúc bài phát biểu.
