Nguyên Bí thư Thành uỷ TP.HCM Lê Thanh Hải: "Tôi hưu rồi, giờ nói được gì?". Ảnh: TL

Trước đó, trao đổi với báo chí trong một hội nghị, Nguyên Bí thư Lê Thanh Hải cũng cho biết khi được hỏi về dự án Thủ Thiêm: “Giờ tôi hưu rồi, có làm gì được mà trả lời".

Ai làm biến dạng khu tái định cư 160ha ở Thủ Thiêm?

Hôm qua, một nguồn tin riêng của Dân Việt cho biết, tại một cuộc họp ở trụ sở UBND TP.HCM, Thanh tra Chính phủ đang hoàn chỉnh kết luận riêng về khu tái định cư 160ha ở Thủ Thiêm và sẽ công bố trong thời gian tới.

Quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm biến dạng qua từng thời kỳ. Ảnh: TL

Vẫn chưa biết kết luận sẽ đưa ra thông tin gì, nhưng trong hồ sơ mà Dân Việt nắm cho thấy có rất nhiều chủ trương, chỉ đạo của nguyên Bí thư TP.HCM Lê Thanh Hải về khu tái định cư 160ha tại dự án Thủ Thiêm.

Theo Kết luận 1483 của Thanh tra Chính phủ, tại tờ trình 1861/TT-UB-QLĐT ngày 27/5/1996 của UBND TP.HCM gửi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch xây dựng 1/5.000 Khu đô thị mới (ĐTM) Thủ Thiêm, có nêu: Khu chuyển dân tái định cư có diện tích khoảng 160ha, bố trí phía Đông, giáp ranh phạm vi lập quy hoạch. Tuy nhiên, lại không nêu cụ thể vị trí, ranh giới, không có hồ sơ, bản đồ quy hoạch kèm theo và chưa có ý kiến thẩm định của Bộ Xây dựng.

Đến ngày 14/10/1997, tại Quyết định số 18176/KTST-QH phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/2.000 của Kiến trúc sư trưởng lại thể hiện Khu tái định cư với tổng diện tích 42ha thuộc hai phường An Phú và Bình Khánh. Cộng thêm các hạ tầng  khác thì khoảng 46,1ha và còn thiếu 113,9ha chưa được quy hoạch, bố trí tái định cư.

Tuy nhiên, đến ngày 22/3/2002, tại Công văn 77/TB-VP nêu ý kiến kết luận của Chủ tịch UBND TP.HCM về điều chỉnh quy hoạch chi tiết Khu ĐTM Thủ Thiêm, có ghi: Sau khi nghe các đơn vị báo cáo, Chủ tịch UBND TP Lê Thanh Hải đã kết luận chỉ đạo  “…giao Kiến trúc sư trưởng TP, Giám đốc Sở Địa chính-Nhà đất có trách nhiệm cắm mốc giao đủ 770ha đất của khu trung tâm, theo giải pháp bổ sung diện tích khu tái định cư Bình Khánh (khoảng 38ha/42ha) vào khu trung tâm ĐTM Thủ Thiêm; đồng thời rà soát quỹ đất trên địa bàn quận 2 đề xuất phạm vi giao đủ 160ha đất để xây dựng các khu tái định cư thuộc khu ĐTM Thủ Thiêm, tính đến việc thu hồi đất của các dự án châm triển khai…”.

Sai phạm trong xây dựng Khu ĐTM Thủ Thiêm đã đẩy nỗi bức xúc của người dân đến tột cùng, người dân luôn yêu cầu trả lại đúng nguyên trạng 160ha tái định cư Thủ Thiêm như phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ. Ảnh: H.V

Việc điều chỉnh diện tích tái định cư vào Khu ĐTM Thủ Thiêm như trên, đã khiến khu tái định cư, theo phân duyệt của Thủ tướng Chính phủ là 160ha đã thiếu nay gần như mất trắng. Và để “chữa cháy”, thì cùng ngày 22/3/2002 Văn phòng UBND TP.HCM đã có Công văn hoả tốc 78/TB-VP nêu ý kiến kết luận chỉ đạo của Chủ tịch UBND TP Lê Thanh Hải: “Xác định diện tích đất dành cho khu tái định cư phục vụ đền bù giải toả cho khu ĐTM Thủ Thiêm phải đảm bảo đủ 160ha theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, không nhất thiết một địa điểm, có thể bố trí từ 3 đến 4 địa điểm trên địa bàn quận 2. Có một khu vực khoảng 10-20ha gần khu ĐTM Thủ Thiêm”.

Từ chỉ đạo này, Ban quản lý Khi ĐTM Thủ Thiêm đã tiến hành quy hoạch các khu tái định cư khác nhau và đẩy ra xa khu trung tâm Thủ Thiêm, không theo phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ là: “Khu tái định cư phải gần hoặc liền kề ranh quy hoạch khu ĐTM Thủ Thiêm”.

Cũng từ chỉ đạo nói trên, Ban quản lý Khu ĐTM Thủ Thiêm đã tiến hành quy hoạch các khu tái định cư, chọn lựa 90,2ha tại khu Nam Rạch Chiếc, 6,3ha thuộc phường Thạnh Mỹ Lợi, 50ha tại phường Cát Lái; chỉ có 15,5ha tại phường Bình Khánh là gần khu ĐTM Thủ Thiêm theo quy hoạch.  

Thiếu đất tái định cư vì giao đất cho doanh nghiệp

Theo Kết luận 1483 của Thanh tra Chính phủ, UBND TP.HCM đã không thực hiện đúng chủ trương khu tái định cư theo phê duyệt của Thủ tướng.

Sau 23 năm quy hoạch, xây dựng, Khu ĐTM Thủ Thiêm chỉ thấy mọc lên hoành tráng là các khu nhà ở của doanh nghiệp, riêng các công trình trọng điểm của Thủ Thiêm vẫn còn là bãi đất hoang, đầy cỏ dại. Ảnh: H.V

Cụ thể, trong phạm vi 5 phường (ngoài ranh khu đô thị mới), mặc dù đã được Thủ tướng phê duyệt quy hoạch khu tái định cư 160ha, nhưng UBND TP.HCM đã giao đất cho 51 dự án để đầu tư xây dựng nhà ở, văn phòng, khu vui chơi giải trí, công trình công cộng… với tổng diện tích 144,6ha. “Hậu quả là, không có đủ đất để bố trí tái định cư theo quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt”, kết luận có nêu.

Kết luận cũng chỉ rõ, thay vì tạm dừng giao đất cho các dự án không cấp thiết, quản lý chặt chẽ sự biến động của quỹ đất trong khu vực đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch, “UBND TP lại chấp thuận chủ trương tạm giao cho 6 dự án với diện tích 27,7ha và quyết định giao đất chính thức cho 45 dự án với tổng diện tích 116,9ha. Những việc làm trên thể hiện công tác quản lý sử dụng đất bị buông lỏng, thiếu kiểm soát, giao đất tràn lan cho các dự án, làm phá vỡ không gian, quy mô quy hoạch. Đặc biệt, không đảm bảo được quỹ nhà, đất phục vụ tái định cư theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ”.

Ngoài ra, Kết luận 1483 cũng chỉ rõ quá trình thực hiện thu hồi, giao đất, lựa chọn nhà đầu tư, tính tiền sử dụng đất… của UBND TP.HCM và các sở, ngành không đúng thẩm quyền; không có quy hoạch chi tiết 1/2.000 được duyệt; chưa ký hợp đồng thuê đất vẫn cho phép sử dụng; giao đất không qua đấu giá; các dự án qua kiểm tra đều có vi phạm về quy hoạch và giấy phép xây dựng, như lấn sông, xây dựng công trình sai quy hoạch, vượt số tầng…

Ngoài ra, UBND TP lại chấp thuận chuyển mục đích sử dụng 30,1ha đất của Công ty Thế kỷ 21 tại dự án Khu du lịch, văn hoá, giải trí thuộc phường Bình Khánh sang xây dựng khoảng 4.000 căn hộ tái định cư và hoán đổi bằng 30,2ha đất sạch thuộc 90,2ha Khu tái định cư Nam Rạch Chiếc; nhưng sau đó lại chấp thuận cho chuyển khu đất tái định cư này sang mục đích đầu tư kinh doanh nhà ở mà không thực hiện đấu giá theo quy định, tính tiền sử dụng đất không đúng…

Trái ngược với các dự án hoành tráng của DN, người dân vẫn bám trụ lại trên những căn nhà hoang tàn, dột nát của mình để đòi quyền lợi. Ảnh: H.V

Cũng theo Thanh tra Chính phủ, trong quá trình thực hiện đầu tư, xây dựng khu ĐTM Thủ Thiêm, UBND TP và các sở, ngành liên quan đã để xảy ra những khuyết điểm, vi phạm, ảnh hưởng đến quyền lợi của một số hộ dân trên địa bàn, phát sinh khiếu nại gay gắt, kéo dài chưa được giải quyết dứt điểm.