Bài 1: Gian nan cuộc chiến chống ma túy
Lấy Cần Thơ làm nơi trung chuyển, các đối tượng mua bán trái phép chất ma túy đã dùng nhiều thủ đoạn qua mắt cơ quan chức năng. Tuy đây là cuộc đấu tranh vô cùng khó khăn, gian nan, nhưng với sự nỗ lực, quyết tâm của các lực lượng, nhiều vụ việc đã được đưa ra ánh sáng.
%20(1).jpg "Nỗi lo “cái chết trắng”")
Các đối tượng và tang vật liên quan vụ án vận chuyển, mua bán trái phép gần 1,7kg ma túy bị Công an Cần Thơ triệt phá. Ảnh: Công an Cần Thơ cung cấp
Chặt đứt “vòi bạch tuộc”
Một chiều cuối tháng 6-2019, chiếc ô tô vừa tới địa phận TP Cần Thơ, lực lượng cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (CSĐT TPVMT) Công an TP Cần Thơ và các lực lượng phối hợp đã áp sát, yêu cầu dừng xe và nhanh chóng tóm gọn 6 đối tượng, do Lê Khương Truyền (sinh năm 1970, ngụ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) cầm đầu, thu giữ gần 1,7kg ma túy cùng dao, mã tấu và nhiều tang vật khác. Đây là lượng ma túy lớn nhất từ trước đến nay được thu giữ trên địa bàn thành phố.
Để cất được “mẻ lưới” này, các trinh sát tinh nhuệ phòng CSĐT TPVMT phải mất nửa năm theo dõi, tỏa đi các tỉnh, nắm bắt quy luật, địa bàn hoạt động của các đối tượng. Trời tháng 6 nắng như đổ lửa, nhưng cán bộ chiến sĩ CSĐT TPVMT cùng các lực lượng phối hợp vẫn kiên trì đeo bám, chốt chặn các tuyến đường từ TP Hồ Chí Minh về Cần Thơ, không để các đối tượng trốn thoát.
Thượng tá Nguyễn Trung Kiên, Phó Phòng CSĐT TPVMT, kể: “Cái khó là đối tượng ở nơi khác, xác định được nhân thân là cả vấn đề. Mỗi khi về Cần Thơ, đối tượng thuê cùng lúc nhiều nhà trọ, nhiều ô tô các loại đi lại nhằm đánh lạc hướng. Trong quá trình vận chuyển ma túy, không ai trong nhóm biết mặt nhau. Dù khó khăn, vất vả nhưng anh em không nản lòng mà càng quyết tâm phá án cho bằng được”.
Cùng thời điểm này, Công an TP Cần Thơ chặt đứt một đường dây mua bán ma túy khác tại quận Thốt Nốt, do Trần Thanh Tòng (sinh năm 1972, ngụ quận Thốt Nốt) điều khiển, thu giữ gần 450g ma túy. Trước đó, Công an thành phố cũng đã triệt phá một chuyên án tại quận Ninh Kiều, thu giữ hơn 200g ma túy. Đối tượng chính là Lê Hoàng Tính Trung (sinh năm 1982, ngụ quận Ninh Kiều) hoạt động tinh vi, chủ yếu bán ma túy cho con nghiện các tỉnh.
Để triệt xóa được một tụ điểm, làm trong sạch một khu vực, địa bàn phức tạp về ma túy, lực lượng công an, các ban ngành đoàn thể ở địa phương phải tập trung bao công sức. Trở lại hẻm 556, đường Cách Mạng Tháng Tám (phường Bùi Hữu Nghĩa, quận Bình Thủy), nơi từng được mệnh danh là “hẻm xì ke”, giờ đã đổi thay nhiều. Cuộc sống người dân trong hẻm khởi sắc, nhà cửa khang trang, nhiều hộ đạt Gia đình văn hóa. Một số trường hợp mãn hạn tù được hỗ trợ vay vốn làm ăn, giới thiệu việc làm, hòa nhập cộng đồng tốt.
Sau thời gian dài nỗ lực đấu tranh, năm 2014, tình trạng mua bán, tiêm chích ở hẻm 556 hoàn toàn bị triệt phá. Trung tá Nguyễn Quốc Tân, Phó Trưởng Công an phường Bùi Hữu Nghĩa, phấn khởi cho biết: “Nay hẻm 556 đã trong sạch, đầu hẻm được xây dựng Cổng rào an ninh trật tự (ANTT) có gắn camera an ninh, bên trong có chốt bảo vệ dân phố túc trực ngày đêm, nên các loại tội phạm được kiềm chế”.
Đấu tranh với tội phạm ma túy là cuộc chiến gian nan, hiểm nguy, bởi đối tượng thường là con nghiện, phần lớn có HIV/AIDS, lực lượng làm nhiệm vụ phải gan dạ, khéo léo xử lý tình huống. Các đối tượng còn triệt để lợi dụng công nghệ trong giao dịch nên điều tra viên phải thường xuyên học hỏi, nâng cao trình độ nghiệp vụ để đấu tranh.
Ông Nguyễn Thanh Sang, Phó Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân TP Cần Thơ, cho biết: “Trong quá trình điều tra, kiểm sát viên phối hợp chặt chẽ lực lượng công an trong các khâu, kịp thời thực hiện đầy đủ các thủ tục tố tụng để xử lý. Mặt khác, việc tuyên truyền pháp luật thông qua các phiên tòa và xử thật nghiêm để răn đe cũng được chú trọng…”.
Diễn biến phức tạp...
Mặc dù lực lượng chức năng rất nỗ lực trong đấu tranh phòng, chống ma túy nhưng các nhóm tội phạm vẫn luôn len lỏi tìm cách đưa “chân rết” ma túy vào Cần Thơ. Theo báo cáo của Ban chỉ đạo 138/TP về kết quả thực hiện Đề án phòng chống ma túy 6 tháng đầu năm 2019 trên địa bàn thành phố, hiện 84/85 xã, phường, thị trấn trên địa bàn có tệ nạn này.
Ở quận Ninh Kiều, tội phạm ma túy căn bản được kiềm chế, song việc mua bán nhỏ lẻ vẫn còn nhiều. Tình trạng sử dụng ma túy tại nhà hàng, vũ trường, quán bar, karaoke còn diễn biến phức tạp. Công an thành phố đã phát hiện, triệt phá nhiều vụ. Nổi cộm là giữa năm 2018, Công an quận Ninh Kiều phối hợp phát hiện 7 đối tượng tổ chức tàng trữ, sử dụng trái phép chất ma túy tại 2 quán bar, thu giữ 127 gói shisha, dụng cụ sử dụng và nhiều tang vật khác.
Công an phường Bùi Hữu Nghĩa, quận Bình Thủy, phối hợp tuần tra xuyên suốt, giữ vững an ninh trật tự hẻm 556. Ảnh: KIỀU CHINH
Gần đây, một số đối tượng chuyển hướng về vùng nông thôn bởi giao thông thuận lợi, vắng vẻ, dễ giao dịch, khó bị phát hiện. Theo Viện Kiểm sát nhân dân quận Thốt Nốt, khoảng 50% án xảy ra liên quan ma túy, chủ yếu vận chuyển, tàng trữ và mua bán nhỏ lẻ. Theo lãnh đạo huyện Cờ Đỏ, hiện nay ma túy đã len lỏi vào địa bàn huyện, phổ biến là các đối tượng sử dụng và mua bán trái phép chất ma túy. Còn ở huyện Vĩnh Thạnh, một số xã giáp ranh với các tỉnh khác, tình hình ma túy khá phức tạp.
Cuối tháng 9-2019, Tòa án nhân dân huyện Vĩnh Thạnh tuyên phạt Phạm Thị Ngọc Huyền (sinh năm 2002, xã Vĩnh Trinh) 6 năm tù tội mua bán trái phép ma túy. Huyền hoạt động không thường xuyên từ năm 2017. Qua theo dõi các con nghiện, công an lần ra “chân rết” này. Chị H.H., ở xã Vĩnh Trinh, bày tỏ: “Ở đây có nhiều trường hợp vướng vào ma túy do cha mẹ đi làm, không chăm sóc, giáo dục con. Tôi mong công an tăng cường tuần tra, tuyên truyền nhiều hơn về tác hại ma túy, thành lập các câu lạc bộ cho thanh thiếu niên sinh hoạt, ngăn ngừa các em vi phạm pháp luật”.
Hiện xã Thạnh Lợi (huyện Vĩnh Thạnh) là đơn vị duy nhất của thành phố nhiều năm liền không có tụ điểm mua bán, sử dụng và tàng trữ ma túy. Ông Đặng Hoàng Em, Trưởng Công an xã Thạnh Lợi, chia sẻ: “Trình độ nhận thức của người dân ở đây khá cao, thanh niên có trình độ đại học, cao đẳng hoặc THPT chiếm số đông. Hiểu tác hại ma túy nên người dân không vướng tệ nạn này”.
Năm 2018, Công an Cần Thơ triệt phá 374 vụ với 604 đối tượng. Trong 10 tháng năm 2019, đơn vị triển khai 5 đợt cao điểm tấn công, trấn áp các loại tội phạm; triệt phá 298 vụ, 458 đối tượng tàng trữ, vận chuyển, mua bán ma túy (giảm 25 vụ so cùng kỳ); khởi tố 217 vụ với 314 bị can; xử phạt hành chính 39 vụ 65 đối tượng… Lực lượng thu giữ 3,151kg ma túy tổng hợp; trên 39g heroin; 38g cần sa khô cùng nhiều tang vật khác.
Ma túy còn rình rập ngưỡng cửa học đường. Trong lần tiếp xúc cử tri vào tháng 6-2019, đại biểu HĐND thành phố thông tin đã phát hiện 2 trường hợp sử dụng ma túy trong học đường. Cách đây khoảng 3 năm, có tình trạng học sinh, sinh viên thuộc một số trường đại học, cao đẳng trên địa bàn nghiện, tham gia mua bán ma túy; một số đã bị xử lý theo quy định, số đi cai nghiện, số giao địa phương quản lý và tất cả đã ra trường. Báo cáo về công tác rà soát, thống kê người nghiện của UBND TP Cần Thơ vào tháng 6-2019 cho thấy, hiện có 2 học sinh, sinh viên sử dụng các chất liên quan ma túy.
Thượng tá Nguyễn Trung Kiên, Phó Phòng CSĐT TPVMT Công an TP Cần Thơ, trăn trở: “Đa số tội phạm ma túy thường bị nghiện bởi ranh giới giữa nghiện và mua bán rất mong manh. Khi nghiện, đối tượng có thể làm bất cứ việc gì để có tiền hút chích. Trong khi đó, nguồn cung ma túy ngày càng nhiều, thủ đoạn hoạt động tinh vi.
Bắt đã khó, đấu tranh, khai thác còn khó hơn, quan trọng là phải triệt xóa tận gốc, không để hình thành tụ điểm phức tạp. Ngoài việc trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội, bọn chúng còn lợi dụng một số người dân thiếu hiểu biết, nhẹ dạ, cả tin, hám lợi, lôi kéo họ tham gia vận chuyển, mua bán “cái chết trắng”, đặt ra không ít thách thức với lực lượng chức năng”.
Theo đánh giá của Ban chỉ đạo 138 TP Cần Thơ, một trong những vấn đề lo ngại hiện nay là tình trạng người nghiện gia tăng, công tác quản lý người nghiện và cai nghiện còn nhiều bất cập, độ tuổi của đối tượng liên quan ma túy ngày càng trẻ hóa và hệ lụy từ ma túy còn gây ra nhiều vấn đề nhức nhối trong xã hội.
Kiều Chinh - (baocantho.com.vn)
T/h: Bích Ngân (dongbang.vn)
