Ngôi nhà cổ hơn 200 tuổi này nằm thôn Tây Giai, xã Vĩnh Tiến, huyện Vĩnh Lộc (Thanh Hóa), cách cổng Tây di sản thế giới Thành nhà Hồ khoảng 200 m. Hiện căn nhà này đang được ông Phạm Ngọc Tùng (hậu sinh đời thứ 7 của dòng họ Phạm) sinh sống vào bảo vệ.
Ngôi nhà cổ hơn 200 năm tuổi ở Thanh Hóa được xem là 1 trong 10 nhà cổ dân gian đẹp nhất Việt Nam
Theo lý lịch, căn nhà được xây dựng vào năm 1810. Chủ nhân đầu tiên của căn nhà là ông cụ Bát (cụ tổ của ông Tùng) làm chức quan hàng Bát phẩm của triều đình nhà Nguyễn. Ngôi nhà được làm hầu hết bằng gỗ có chiều rộng 9,8 m, dài 21,5 m, cao 5 m, có 7 gian (3 gian chính và 4 gian phụ). Hiện 3 gian giữa được gia đình ông Tùng sử dụng làm nơi thờ cúng và sinh hoạt chung.
Theo ông Tùng, ngôi nhà cổ này có 27 cột lớn, nhỏ và có 3 cửa chính với 12 cánh. Trên các vì, kèo, giá chiêng của căn nhà được chạm trổ rất tinh xảo với hoa văn trang trí gồm tứ linh (long, ly, quy, phụng) và tứ quý (tùng, trúc, cúc, mai).
Ngôi nhà này hiện do ông Phạm Ngọc Tùng (hậu duệ 7 đời) quản lý, sinh sống và bảo vệ
Do có kiến trúc và hoa văn độc đáo, tiêu biểu nên tháng 9-2002, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và Tổ chức Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) đã phối hợp, trùng tu trên nguyên tắc đảm bảo tính nguyên bản.
Ngôi nhà sau đó được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hiệp Quốc (UNESCO) công nhận là một trong 10 nhà cổ dân gian có kiến trúc tiêu biểu nhất của Việt Nam.
Hiện nay, ngôi nhà cổ này là một trong những điểm đến khi du khách tới tham quan di sản thế giới Thành nhà Hồ.
Căn nhà được xây dựng vào năm 1810. Chủ nhân đầu tiên là cụ Bát (cụ tổ của ông Tùng) làm chức quan hàng Bát phẩm của triều đình nhà Nguyễn
Căn nhà gần như được làm hoàn toàn bằng gỗ
Hệ thống cửa ra vào ngôi nhà
Hoa văn trang trí được chạm trổ rất tinh xảo gồm tứ linh (long, ly, quy, phụng) và tứ quý (tùng, trúc, cúc, mai)
Bậc thềm nhà được làm bằng đá xanh nguyên khối cũng là chi tiết độc đáo của ngôi nhà cổ này
Ngôi nhà có 7 gian, trong đó hiện 3 gian chính được gia đình ông Tùng sử dụng làm nơi thờ cúng và sinh hoạt
Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, ngôi nhà là nơi dự trữ quân lương, tổ chức hội họp và nghỉ ngơi cho bộ đội
Trải qua hơn 200 năm, ngôi nhà đã được quan tâm trùng tu vào năm 2002 và hiện là điểm đến trong tour du lịch tham quan di sản thế giới Thành nhà Hồ.
