Tối 26/8, khán phòng nhà hát Lớn tràn ngập một không khí xúc động trong đêm nghệ thuật Lưu Quang Vũ- Xuân Quỳnh: Tình yêu ở lại.
NSND Doãn Châu, NSƯT Lê Chức, nhà thơ Trần Đăng Khoa, nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên, nhạc sĩ Nguyễn Cường, nhà thơ Anh Ngọc, nhà thơ Hồng Thanh Quang, nhà văn Ngô Thảo... và những thành viên trong gia đình 2 cố tác giả đã từng gặp nhau trong nhiều lần tưởng niệm trước nhưng lần này vẫn không giấu nổi sự nghẹn ngào xúc động.
Đêm nghệ thuật còn có sự tham gia của đạo diễn, NSND Phạm Thị Thành, NSND Lê Khanh; nhà thơ Anh Ngọc; nhà văn Lê Minh Khuê; các nhạc sĩ Nguyễn Cường, Lê Tâm; các ca sĩ Tùng Dương, Ánh Tuyết; các nghệ sĩ đoàn kịch, ca nhạc nhà hát Tuổi trẻ…
Vợ chồng nhà viết kịch Lưu Quang Vũ - Xuân Quỳnh và con trai Quỳnh Thơ.
Theo hồi ức của các khách mời, đã 30 năm qua đi, nhưng hình ảnh nhà viết kịch Lưu Quang Vũ, nhà thơ Xuân Quỳnh cùng con trai Lưu Quỳnh Thơ vẫn sống mãi trong trái tim người thân, bạn bè.
30 năm trước, cũng vào "mùa thu vàng hoa cúc" này, gia đình nhà thơ Lưu Quang Vũ- Xuân Quỳnh và con trai Lưu Quỳnh Thơ ra đi trong 1 tai nạn giao thông ở Hải Dương, đây là một sự kiện gây chấn động, bàng hoàng cho khán giả cả nước và bạn bè văn nghệ sĩ quốc tế.
Nhắc lại kỷ niệm năm xưa, NSND Doãn Châu cho rằng sự ra đi của gia đình nhà thơ có lẽ chính là định mệnh. Đêm hôm trước ngày chiếc xe com-măng-ca gặp nạn, hai gia đình Lưu Quang Vũ - Doãn Châu dạo trên bờ biển. Vợ Doãn Châu là nghệ sĩ Bích Thu cùng Xuân Quỳnh ngồi nói chuyện, hai đứa trẻ Quỳnh Thơ và Doãn Vinh nô đùa trên bãi biển, Lưu Quang Vũ - Doãn Châu trò chuyện trên kè đá.
NSND Doãn Châu kể lại kỷ niệm trên sân khấu.
“Không hiểu sao đêm đó chúng tôi kể cho nhau nghe tất cả những gian truân, sóng gió trải qua. Sau tất cả, Vũ nói làm gì thì làm cũng phải cố gắng để cho cuộc đời tốt đẹp hơn”, Doãn Châu kể. Ông nói rằng thật tình cờ, vợ ông và Xuân Quỳnh vào đêm định mệnh ấy cũng tâm sự hết về quãng đời đã trải qua. Hai đứa trẻ nô đùa và nhặt hoa để hôm sau trang trí chiếc xe như điềm báo.
NSND Doãn Châu kể, gia đình Lưu Quang Vũ và gia đình ông cùng có mặt trên chiếc xe com-măng-ca chạy từ Hải Phòng về Hà Nội, gặp nạn ở Hải Dương. Gia đình Vũ - Quỳnh ra đi, gia đình ông thoát chết nhưng ký ức ám ảnh cứ như vết thương "hở miệng", cứ trái gió trở trời ông lại thấy đau nhức.
Nhà thơ Trần Đăng Khoa kể lại kỷ niệm học ở Nga cùng nhà thơ Xuân Quỳnh.
Nhà thơ Trần Đăng Khoa cũng kể một câu chuyện mà ông giữ kín trong lòng suốt nhiều năm nay, đó là khi ông đang học ở Nga, nhà thơ Xuân Quỳnh có sang học một thời gian và ở cùng trường với ông. Một lần trong một cuộc nói chuyện với nhà thơ Xuân Quỳnh, nhà văn Nguyễn Thị Ngọc Tú và nhà thơ Phan Thị Thanh Nhàn, ông bỗng nhiên thấy gương mặt của nhà thơ Xuân Quỳnh "bạc đi một nửa".
Và Trần Đăng Khoa khuyên nhà thơ Xuân Quỳnh: "Hãy rời xa Lưu Quang Vũ nếu không cả hai sẽ gặp chuyện chẳng lành, và Xuân Quỳnh rất buồn khi nghe lời "tiên đoán" của ông, viết thư cho Lưu Quang Vũ ở Việt Nam, chị nhắc đến những lời "nói gở" của Trần Đăng Khoa làm chị buồn.
"Đã 30 năm, nhưng mỗi khi nhắc lại, những câu chuyện của Lưu Quang Vũ và Xuân Quỳnh, tôi đều xúc động. Tôi đề nghị thành phố Hà Nội nên có một con đường mang tên nhà thơ Lưu Quang Vũ và Xuân Quỳnh. Phải chọn một con đường thật đẹp, nơi có nhiều đôi trai gái hẹn hò để đặt tên con đường ấy bằng tên của cặp vợ chồng tác giả tài danh này.
Đừng đặt tên họ cho 2 con đường riêng biệt, bởi họ đã sống cùng nhau, đã yêu nhau đến tận cùng, ngay cả cái chết cũng không làm chia lìa họ được" - Nhà thơ Trần Đăng Khoa tâm sự.
Khán giả xúc động khi nghe những câu chuyện về cặp vợ chồng Lưu Quang Vũ - Xuân Quỳnh.
30 năm sau, những kỷ niệm của Lưu Quang Vũ và Xuân Quỳnh như vẫn còn tươi rói về những ngày đẹp nhất mà họ đã sống, đã cống hiến cho nghệ thuật, những nỗi đau vẫn còn hằn sâu trong ký ức người ở lại, như vừa mới hôm qua.
Nhà thơ, nhà viết kịch Lưu Quang Vũ được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 2000. Nhà thơ Xuân Quỳnh được truy tặng Giải thưởng này năm 2017. Đây là cặp vợ chồng duy nhất của văn đàn Việt Nam cùng được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.
Đêm nghệ thuật được ghi hình và dự kiến sẽ phát sóng trên kênh VTV1, Đài Truyền hình Việt Nam vào ngày 29/8 - đúng 30 năm ngày mất của Lưu Quang Vũ - Xuân Quỳnh và con trai Lưu Quỳnh Thơ.
