Cơ quan An ninh điều tra đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam 2 cán bộ ngành giáo dục liên quan đến gian lận điểm thi kỳ thi THPT quốc gia 2018 tại tỉnh Hòa Bình.
Dấu hiệu bị sửa điểm thi
Ngày 3-8, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an cho biết đã ra quyết định khởi tố bị can, lệnh tạm giam (4 tháng), lệnh khám xét chỗ ở, nơi làm việc đối với ông Đỗ Mạnh Tuấn - Phó Hiệu trưởng Trường Phổ thông dân tộc nội trú THCS và THPT huyện Lạc Thủy; Nguyễn Khắc Tuấn, chuyên viên Phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng Sở Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) tỉnh Hòa Bình, về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ".
Trước đó, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Hòa Bình đã khởi tố vụ án "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" để điều tra việc nhiều bài thi THPT quốc gia năm 2018 ở tỉnh Hòa Bình có dấu hiệu bị sửa điểm. Đồng thời, Cơ quan Điều tra Công an tỉnh Hòa Bình cũng đã chuyển toàn bộ hồ sơ vụ án lên Cơ quan Điều tra Bộ Công an để phối hợp điều tra thêm.
Liên quan đến vụ việc, trước đó, cơ quan công an cũng đã triệu tập 5 thành viên trong tổ chấm thi trắc nghiệm lên làm việc. Ngoài ông Đỗ Mạnh Tuấn và ông Nguyễn Khắc Tuấn còn có ông Nguyễn Quang Vinh, Trưởng Phòng khảo thí và Quản lý chất lượng (tổ trưởng tổ chấm thi trắc nghiệm).
"Do tin tưởng anh em"
Chiều cùng ngày, ông Bùi Trọng Đắc, Giám đốc Sở GD-ĐT tỉnh Hòa Bình, đã thông tin với báo chí về những sai phạm trong kỳ thi THPT quốc gia 2018 tại tỉnh này.
Theo ông Đắc, Sở GD-ĐT tỉnh Hòa Bình chưa xác định có bao nhiêu bài thi bị can thiệp. "Tôi nghĩ mình không chủ quan, theo trực quan của tôi và tôi tin tưởng anh em. Không hề có sự che giấu nào ở đây vì chúng tôi đã chủ động báo cáo lên các cấp lãnh đạo. Hiện tôi chưa thể nói được nội dung cụ thể trong báo cáo nên khi nào cung cấp được, chúng tôi sẽ cung cấp cho báo chí. Sự việc xảy ra tôi thấy buồn, áy náy".
Lực lượng công an khám xét nơi ở của ông Đỗ Mạnh TuấnẢnh: HUY THANH
Trả lời câu hỏi về việc trước khi xảy ra sự việc, ông Bùi Trọng Đắc khẳng định điểm thi của các thí sinh (TS) là khách quan, trung thực, không có gì bất thường và sẵn sàng mời Bộ GD-ĐT về thanh - kiểm tra, chấm lại toàn bộ bài thi, ông Đắc phân trần: "Với trực quan của mình lúc đó, tôi nghĩ tôi có thể nói như thế được vì tôi tin tưởng vào anh em. Sau khi kết thúc kỳ thi, lãnh đạo sở đã mời các cá nhân ở bộ phận chấm trắc nghiệm, tự luận lên. Họ khẳng định với lãnh đạo sở là hoàn toàn yên tâm về kết quả bài thi và chịu trách nhiệm trước ban lãnh đạo. Vì vậy, tôi đã khẳng định kỳ thi nghiêm túc".
Khi phát hiện sự việc, theo ông Đắc, Sở GD-ĐT đã chủ động báo cáo, điện thoại cho lãnh đạo tỉnh, công an tỉnh và Bộ GD-ĐT. Với tư cách người đứng đầu Sở GD-ĐT tỉnh Hòa Bình, ông rất tiếc khi sự việc xảy ra. Ông Đắc xin lỗi phụ huynh, học sinh vì để xảy ra sự việc này. Hiện cơ quan công an đã vào cuộc xác minh, Sở GD-ĐT tỉnh Hòa Bình đang đợi kết quả rồi sẽ tiến hành theo quy chế thi cũng như theo quy định của pháp luật.
Ông Đắc cho biết sở cũng chưa biết được có bao nhiêu cá nhân liên quan đến việc này.
Bất thường ra sao?
Những dấu hiệu bất thường về điểm thi ở Hòa Bình đã được các chuyên gia lên tiếng cảnh báo ngay sau khi Bộ GD-ĐT công bố kết quả thi THPT quốc gia 2018.
Theo phân tích của các chuyên gia, Hòa Bình có hơn 8.900 TS dự thi môn toán nhưng có tới 27 TS đạt điểm 9 trở lên, chiếm tỉ lệ 0,3%, cao gấp 5 lần tỉ lệ chung của cả nước là 0,06%. Tỉ lệ này ở các TP lớn như Hà Nội là 0,1% và TP HCM là 0,04%.
Bên cạnh đó, số lượng điểm 9 trở lên ở môn toán của tỉnh Hòa Bình tương đương với số điểm 9 trở lên của TP HCM và cao gấp 2,3 lần số điểm 9 trở lên của Nam Định. Điều đáng nói, số TS tham dự môn toán của TP HCM cao gấp 11 lần so với Hòa Bình.
Ở môn vật lý và hóa học, kết quả cũng tương tự như vậy khi điểm thi THPT quốc gia của Hòa Bình cao hơn các TP nằm trong nhóm có điểm trung bình các môn thi này cao nhất cả nước như TP HCM, Nam Định... Ngoài ra, nếu xét theo khối thi A1 (toán - lý - tiếng Anh), cả nước có 82 TS đạt mức điểm 27 trở lên, tức trung bình mỗi môn 9 điểm, thì Hòa Bình cũng "đóng góp" 9 TS trong danh sách này, chiếm 11%.
Hòa Bình cũng là một trong những tỉnh có số lượng TS đạt mức điểm từ 27 trở lên cao vượt trội so với các tỉnh, TP khác như Hà Nội chỉ có 4 TS (chiếm 4,88%), TP HCM và Nam Định chỉ có 2 TS (chiếm 2,44%.) Ở khối C03 (toán - ngữ văn - lịch sử), cả nước chỉ có 10 trường hợp TS có mức điểm trên 27 thì Hòa Bình có 2 TS. Ở khối D09 (toán - lịch sử - ngoại ngữ), cả nước có 10 TS có mức điểm trên 27 thì Hòa Bình có 4. Điều đáng nói là trung bình điểm thi môn toán của Hòa Bình nằm trong tốp thấp nhất cả nước với 3,7 điểm, thấp hơn rất nhiều với mức trung bình chung của cả nước là 4,86.
Cùng Bộ Công an làm đến cùng
Chiều cùng ngày, Bộ GD-ĐT đã trả lời báo chí về việc nhiều đoàn kiểm tra của bộ đã về Hòa Bình làm việc trong quá trình trước, trong và sau khi thi THPT quốc gia nhưng đều khẳng định không có gì bất thường.
Từ ngày 21 đến 23-7, Hội đồng Chấm thẩm định của Bộ GD-ĐT về Hòa Bình làm việc. Hội đồng chấm thẩm định đã rút toàn bộ phiếu trả lời trắc nghiệm gốc của các bài thi đạt từ 8 điểm trở lên đối với các môn thi trắc nghiệm để tổ chức chấm thẩm định và kết luận điểm thi khớp với kết quả trước đó. Tuy nhiên, sau đó, Bộ GD-ĐT lại khẳng định có hành vi can thiệp phiếu trắc nghiệm để thay đổi kết quả thi.
Về việc này, ông Mai Văn Trinh, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng - Bộ GD-ĐT, lý giải khi thẩm định, tổ chấm chỉ chấm trên các bài thi. Trong khi đó, các bài làm của TS đã bị can thiệp trước khi chấm thẩm định. Như vậy, bài thi của TS thế nào thì phản ánh khách quan bằng kết quả như thế. Do đó, không có mâu thuẫn gì giữa việc "kết quả 100% như ban đầu" và sự kiện bất thường mới bị phát giác.
Ông Trinh nói thêm thông qua việc chấm rà soát, tổ chấm thẩm định đã nghi ngờ có dấu hiệu sai phạm trong quá trình chấm thi. Vì vậy, Bộ GD-ĐT đã có công văn gửi Bộ Công an đề nghị điều tra. Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng cũng cho rằng từ những thông tin ban đầu, có thể đánh giá sai phạm của Hòa Bình rất nghiêm trọng, thậm chí có thể tinh vi và xảo quyệt hơn so với Hà Giang, Sơn La.
Theo ông Trinh, Bộ GD-ĐT và Bộ Công an đang rất quyết liệt trong việc điều tra và xử lý các hành vi gian lận điểm thi ở một số tỉnh thời gian qua. Cơ quan chức năng sẽ xác định đúng người, đúng tội để xử lý đúng sai phạm của các cá nhân. "Hai bộ sẽ làm đến cùng và tuyệt đối không có vùng cấm trong việc xử lý vấn đề này" - ông Trinh khẳng định.
