Đề tài khoa học "Nghiên cứu đề xuất phương án đánh giá xét công nhận tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học đáp ứng yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông mới" của Viện Đo lường đánh giá phát triển giáo dục đã đưa ra mô hình đánh giá để công nhận tốt nghiệp THPT mới. Theo đó, các trường THPT sẽ cấp giấy chứng nhận hoàn thành chương trình giáo dục phổ thông, sở GD-DT sẽ tổ chức thi tốt nghiệp THPT quốc gia dựa trên ngân hàng câu hỏi chuẩn hóa.
Cụ thể, đối với việc xét hoàn thành chương trình giáo dục phổ thông sẽ hai có phương án. Phương án một là hiệu trưởng các trường THPT sẽ tổ chức thi tại trường cho các học sinh đã học xong chương trình giáo dục phổ thông, đề thi do giáo viên trường tự ra, và trường cấp giấy chứng nhận hoàn thành chương trình. Phương án hai là các trường THPT tổ chức thi tại trường cho học sinh nhưng theo các đề do trung tâm khảo thí quốc gia của Bộ GD-ĐT thiết kế. Thời điểm thi do trường bố trí phù hợp với khung thời gian của trường. Học sinh đạt điểm theo quy định sẽ được trường cấp giấy chứng nhận hoàn thành chương trình THPT.
Đối với việc cấp giấy chứng nhận tốt nghiệp THPT, học sinh đã có giấy chứng nhận hoàn thành chương trình THPT sẽ đăng ký tham dự kỳ thi THPT quốc gia để được cấp bằng tốt nghiệp trung học phổ thông với ba môn toán, ngữ văn, ngoại ngữ. Trung tâm khảo thí quốc gia sẽ xây dựng ngân hàng câu hỏi thi được chuẩn hóa theo ma trận dựa trên các năng lực học sinh cần đạt được của các môn học và hình thành mạng lưới trên toàn quốc.
Kỳ thi này được tổ chức hai hoặc ba lần mỗi năm, do sở GD-ĐT tổ chức tại các trung tâm khảo thí đặt ở các địa phương. Thí sinh được lựa chọn thời điểm thi phù hợp với kế hoạch cá nhân.
Về thời gian triển khai, nhóm nghiên cứu đề xuất hai giai đoạn áp dụng mô hình mới. Theo đó, giai đoạn 2024-2025 sẽ thi trên giấy tại các trung trâm khảo thí chuyên nghiệp đặt tại các tỉnh, thành. Trong giai đoạn này sẽ thí điểm thi trên máy tính ở những nơi có điều kiện. Từ năm 2026 trở đi sẽ tổ chức thi đại trà trên cả nước theo mô hình mới trên máy tính.
