Chánh Thanh tra Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) Nguyễn Đức Cường vừa ký Văn bản 05/TB-BGDĐT thông báo Kết luận thanh tra trách nhiệm quản lý nhà nước của UBND tỉnh trong lựa chọn sách giáo khoa (SGK) và quy trình lựa chọn SGK tại các tỉnh Đồng Tháp, Kiên Giang, Long An, Đắk Lắk, Quảng Ngãi, Khánh Hòa (giai đoạn từ ngày 1-1-2021 đến 31-5-2022).
Đụng đâu, sai đó
Theo đó, UBND tỉnh Khánh Hòa thành lập các hội đồng lựa chọn (HĐLC) SGK lớp 6, 7, 10, có một số hội đồng chưa bảo đảm thành phần theo quy định.
Tại tỉnh Đắk Lắk, việc công bố danh mục SGK lớp 3, 7 và 10 được phê duyệt chậm 2 tháng so với quy định.
Trường Tiểu học Trần Quốc Toản, huyện Krông Pak và Trường Tiểu học Nguyễn Tất Thành, thị xã Buôn Hồ giao nhiệm vụ cho giáo viên của tổ chuyên môn không đúng chuyên môn nghiên cứu, thảo luận và đánh giá các SGK.
Tại thời điểm thanh tra trực tiếp, các tỉnh Đồng Tháp, Kiên Giang, Quảng Ngãi, Khánh Hòa chưa ban hành nghị quyết về nội dung, mức chi cho hoạt động lựa chọn SGK trên địa bàn. UBND tỉnh chưa có văn bản hướng dẫn nội dung chi, mức chi cho hoạt động lựa chọn SGK tại các cơ sở giáo dục phổ thông (GDPT) theo quy định.
Tại tỉnh Quảng Ngãi, Khánh Hòa, Sở GD-ĐT, UBND huyện/thành phố, phòng GD-ĐT chậm đề xuất kinh phí cho các cơ sở GDPT thực hiện lựa chọn SGK tại cơ sở GDPT. Các tổ chuyên môn, giáo viên, nhà trường chưa được chi trả thù lao cho hoạt động lựa chọn SGK.
Thanh tra giáo dục chỉ ra nhiều vi phạm trong lựa chọn sách giáo khoa ở 6 địa phương
Thông báo kết luận thanh tra chỉ rõ trong quá trình lựa chọn SGK, các HĐLC SGK của tỉnh Kiên Giang, Long An, các HĐLC SGK trung học tỉnh Đồng Tháp không xây dựng báo cáo UBND tỉnh về quá trình thực hiện nhiệm vụ và việc tiếp thu ý kiến lựa chọn SGK của các trường trung học theo quy định.
Việc không tổ chức lựa chọn từ cơ sở giáo dục đối với 2 môn học âm nhạc, mỹ thuật (lý do không có giáo viên) ở cấp THPT là vi phạm quy định (ở tỉnh Khánh Hòa). Tại tỉnh Quảng Ngãi, đến thời điểm thanh tra, đối với lớp 10, chỉ có 31/40 trường THPT tổ chức chọn đối với môn âm nhạc và có 16/40 trường THPT tổ chức lựa chọn môn mỹ thuật, chưa thực hiện theo quy định.
Tại Trường THPT Nguyễn Trung Trực (tỉnh Kiên Giang), thiếu minh chứng thể hiện việc hướng dẫn các tổ chuyên môn, giáo viên lựa chọn SGK lớp 10. Một số biên bản lựa chọn SGK không đúng quy định.
Kiến nghị xử lý kỷ luật đối với tập thể, cá nhân
Thanh tra Bộ GD-ĐT kiến nghị các UBND tỉnh Kiên Giang, Quảng Ngãi, Khánh Hòa nhanh chóng hoàn chỉnh hồ sơ, trình HĐND tỉnh ban hành nghị quyết quy định nội dung, mức chi cho hoạt động lựa chọn SGK trong cơ sở GDPT trên địa bàn tỉnh; chỉ đạo Sở GD-ĐT, UBND cấp huyện và các cơ sở giáo dục bảo đảm nguồn kinh phí, cơ sở vật chất cho công tác lựa chọn SGK tại các cơ sở giáo dục.
Tổ chức rà soát, rút kinh nghiệm, kiểm điểm trách nhiệm, xử lý kỷ luật (nếu có) đối với tập thể, cá nhân để xảy ra các hạn chế, thiếu sót, vi phạm. Báo cáo kết quả khắc phục những hạn chế, thiếu sót, vi phạm và các kiến nghị nêu tại Kết luận thanh tra về Bộ GD-ĐT. Việc ban hành quyết định phê duyệt danh mục SGK nên để sử dụng ổn định trong nhiều năm. Trong trường hợp điều chỉnh, bổ sung danh mục SGK thì ban hành quyết định điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp (tỉnh Đồng Tháp).
Thanh tra Bộ GD-ĐT kiến nghị các sở GD-ĐT tiếp tục tham mưu UBND tỉnh rà soát, ban hành các văn bản liên quan đến việc lựa chọn SGK theo quy định. Điều chỉnh, bổ sung tiêu chí lựa chọn SGK bảo đảm cụ thể hóa tiêu chí quy định tại Thông tư 25 phù hợp với đặc điểm văn hóa, lịch sử, điều kiện phát triển kinh tế, xã hội địa phương và điều kiện tổ chức dạy học tại các cơ sở GDPT.
Tham mưu UBND tỉnh tổ chức lựa chọn SGK, trong đó chú ý việc thực hiện lựa chọn SGK của các HĐLC SGK đúng quy trình và bảo đảm tôn trọng ý kiến đề xuất của các cơ sở giáo dục. Rà soát hồ sơ của HĐLC SGK bảo đảm đúng, đủ theo quy định tại Thông tư 25; đặc biệt lưu ý biên bản họp hội đồng, phiếu nhận xét của thành viên hội đồng bảo đảm chất lượng và thể hiện rõ tính minh bạch, công khai, dân chủ.
Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc tổ chức lựa chọn SGK tại các cơ sở GDPT trong toàn tỉnh. Quán triệt các cơ sở giáo dục thực hiện nghiêm túc việc tổ chức lựa chọn SGK, lưu trữ hồ sơ lựa chọn SGK theo quy định, hướng dẫn của Bộ GD-ĐT và UBND tỉnh.
Tổ chức rút kinh nghiệm, kiểm điểm trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân để xảy ra hạn chế, thiếu sót, vi phạm trong việc thực hiện lựa chọn SGK. Trong đó tổ chức rút kinh nghiệm, kiểm điểm trách nhiệm, xử lý kỷ luật đối với tập thể, cá nhân để xảy ra việc thiếu báo cáo UBND tỉnh của các HĐLC SGK trung học về quá trình thực hiện nhiệm vụ và việc tiếp thu ý kiến lựa chọn SGK của các trường trung học.
Thanh tra giáo dục cũng kiến nghị UBND cấp huyện tổ chức rút kinh nghiệm, kiểm điểm trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan đến những hạn chế, thiếu sót trong lựa chọn SGK đã nêu trong kết luận thanh tra. Chỉ đạo phòng GD-DT hướng dẫn các cơ sở GDPT thuộc thẩm quyền quản lý thực hiện việc lựa chọn SGK theo đúng quy trình, quy định. Tổ chức thanh tra, kiểm tra và chỉ đạo các phòng GD-ĐT kiểm tra việc lựa chọn SGK và quy trình lựa chọn SGK tại các cơ sở GDPT thuộc phạm vi quản lý…
Bổ sung quy định, hướng dẫn thực hiện lựa chọn SGK
Thanh tra giáo dục kiến nghị giao Vụ Giáo dục trung học và Vụ Giáo dục tiểu học tiếp tục tham mưu bộ trưởng chỉ đạo, kiểm tra UBND các tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương, các sở GD-ĐT trong việc thực hiện trách nhiệm quản lý nhà nước đối với việc thực hiện quy trình, quy định về lựa chọn SGK trong cơ sở GDPT. Rà soát, điều chỉnh, bổ sung các quy định, hướng dẫn thực hiện lựa chọn SGK tại Thông tư số 25 và Công văn 686/BGDĐT-GDTrH.
