Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) vừa ban hành Thông tư 08/2023/TT-BGDĐ với nhiều điểm mới về tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp và bổ nhiệm, xếp lương viên chức giảng dạy trong các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập.
Giáo viên tiểu học không cần trình độ thạc sĩ
Theo quy định tại Thông tư 02, 03, giáo viên tiểu học, THCS hạng I phải có bằng thạc sĩ trở lên thuộc ngành đào tạo giáo viên đối với giáo viên tiểu học/THCS hoặc có bằng thạc sĩ trở lên chuyên ngành phù hợp với môn học giảng dạy hoặc có bằng thạc sĩ quản lý giáo dục trở lên. Bộ GD-ĐT cho hay, thời điểm ban hành Thông tư 02, 03 cấp tiểu học chưa có giáo viên hạng I do đây là hạng mới bổ sung so với quy định tại Thông tư liên tịch 21/2015/TTLT-BGDĐT-BNV.
Tuy nhiên, một số giáo viên THCS hạng I cũ do chưa có bằng thạc sĩ theo quy định nên tạm thời bổ nhiệm chức danh nghề nghiệp giáo viên THCS hạng II mới. Các trường hợp này sau khi đạt các tiêu chuẩn của hạng I mới thì bổ nhiệm vào chức danh nghề nghiệp giáo viên THCS hạng I mới mà không phải thông qua kỳ thi hoặc xét thăng hạng.
Bộ GD-ĐT cho rằng mặc dù việc bổ nhiệm tạm thời vào chức danh nghề nghiệp giáo viên THCS hạng II mới không phải là "rớt hạng" như tâm tư của một số giáo viên, mà là bổ nhiệm hạng tương ứng với mức độ đạt tiêu chuẩn theo quy định nhưng việc này vẫn làm ảnh hưởng đến tâm lý của một bộ phận giáo viên THCS.
Bộ GD-ĐT đã rà soát quy định về trình độ đào tạo của giáo viên tiểu học, THCS trên cơ sở nghiên cứu yêu cầu của việc triển khai thực hiện chương trình giáo dục cấp tiểu học và THCS và qua đó, quy định giáo viên tiểu học, THCS hạng I phải có trình độ thạc sĩ là không cần thiết.
Một nội dung quan trọng khác của thông tư là bỏ quy định giáo viên phải có chứng chỉ bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp theo hạng. Cụ thể, Bộ GD-ĐT chỉ quy định 1 chứng chỉ chung đối với các hạng giáo viên. Mỗi cấp học chỉ có 1 chương trình bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp (CDNN).
TS Nguyễn Tùng Lâm, Chủ tịch Hội tâm lý giáo dục Hà Nội cũng nhận định Thông tư 08 đã giúp giáo viên nhẹ gánh rất nhiều với hàng loạt quy định mới. "Suốt thời gian qua các thầy cô đã lên tiếng rất nhiều về những bất hợp lý, đến giờ mới được gỡ khó" - TS Nguyễn Tùng Lâm nói.
Nhiều quy định gây khó cho giáo viên đã được gỡ bỏ. Ảnh: TẤN THẠNH
Quy định mới về xếp lương
Một trong những nội dung mới quan trọng của Thông tư 08 là giáo viên được xếp lương tương ứng với hạng CDNN được bổ nhiệm. Theo Bộ GD-ĐT, Thông tư 01- 03 được địa phương triển khai thực hiện đã nảy sinh một số vướng mắc. Đó là giáo viên mầm non khi chưa đạt các tiêu chuẩn của CDNN hạng II mới, được bổ nhiệm CDNN hạng III mới và chuyển xếp lương từ viên chức loại A1 (2,34) sang A0 (2,10), tuy nhiên, Thông tư 01 chưa hướng dẫn cụ thể việc xếp lương trong trường hợp này.
Bên cạnh đó, giáo viên tiểu học, THCS khi đạt tiêu chuẩn để bổ nhiệm hạng II mới và chuyển xếp lương từ viên chức loại A1 (2,34) sang A2.2 (4,0) thì những giáo viên đang được hưởng hệ số lương 2,34, 2,67, 3,00 (là trường hợp được bổ nhiệm hạng cao ngay sau tuyển dụng do có trình độ đào tạo cao hơn trình độ chuẩn theo quy định) và 3,33, 3,66, 3,99 đều được chuyển xếp vào hệ số lương 4,0.
Bộ GD-ĐT cho biết đã nghiên cứu, tham vấn ý kiến của các cơ quan có liên quan, lấy ý kiến của hơn 580.000 giáo viên mầm non, phổ thông và quyết định vẫn giữ nguyên quy định giáo viên được bổ nhiệm hạng CDNN nào sẽ được xếp lương theo hạng đó. Khi bổ nhiệm từ hạng cũ sang hạng mới tương ứng chỉ xét 2 tiêu chuẩn: trình độ đào tạo và thời gian giữ hạng thấp hơn liền kề; không yêu cầu giáo viên phải có minh chứng của các tiêu chuẩn khác… Khi đáp ứng đủ điều kiện theo quy định thì được bổ nhiệm vào CDNN tương ứng mà không phải thông qua thi hoặc xét thăng hạng.
Theo Bộ GD-ĐT, việc sửa đổi, bổ sung như trên sẽ giúp công tác bổ nhiệm, xếp lương được thực hiện đơn giản hơn, tránh phát sinh việc yêu cầu giáo viên cung cấp nhiều minh chứng không cần thiết. Quy định mới cũng sẽ khắc phục được vướng mắc trong việc xếp lương giáo viên mầm non và không có trường hợp giáo viên tiểu học, THCS mới tuyển dụng đang giữ hệ số lương 2,34, 2,67, 3,00 được bổ nhiệm hạng II mới và chuyển xếp vào hệ số lương 4,00.
Bộ GD-ĐT đề nghị các địa phương cần khẩn trương nghiên cứu các quy định điều chỉnh và hoàn thành việc bổ nhiệm, xếp lương giáo viên mầm non, phổ thông công lập trong vòng 6 tháng kể từ ngày thông tư có hiệu lực thi hành.
Ông Đặng Tự Ân- nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục Tiểu học, Bộ GD-ĐT; Giám đốc Quỹ Hỗ trợ đổi mới giáo dục phổ thông Việt - cho biết khi tiếp xúc với các giáo viên, ông nhận được nhiều câu chuyện buồn. Lương thấp không đủ sống, chưa tạo được động lực thu hút giáo viên dạy giỏi.
Lương giáo viên mầm non mới ra trường chỉ trên dưới 3,5 triệu đồng/tháng, trong khi lương một công nhân làm việc cùng khu lại được 7-8 triệu đồng. Gốc rễ vấn đề giáo viên bỏ nghề, bỏ việc vẫn là chính sách tiền lương. "Tôi rất mừng khi thông tư 08 được ban hành. Tất nhiên mọi khó khăn không thể giải quyết được ngay nhưng tôi tin đây là nguồn động viên lớn với các giáo viên" - ông Ân đánh giá.
Bỏ phân hạng đạo đức
Theo quy định hiện hành, giáo viên mầm non, phổ thông được chia thành 3 hạng CDNN là I, II và III. Ở mỗi hạng, ngoài quy định về nhiệm vụ, tiêu chuẩn chuyên môn, bộ quy định cả về tiêu chuẩn đạo đức. Tuy nhiên, cách quy định này bị đánh giá là không phù hợp. Nhiều ý kiến cho rằng mọi giáo viên đều phải đạt tiêu chuẩn chung về đạo đức, không nên tách ra để xếp theo từng loại. Bộ GD-ĐT tiếp thu và bỏ tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp ở từng hạng, đồng thời bổ sung quy định đạo đức nghề nghiệp chung.