Theo Nghị quyết của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, từ 1-1-2019, thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu tăng kịch trần. Cụ thể, thuế bảo vệ môi trường với xăng tăng thêm 1.000 đồng/lít, dầu diesel tăng 500 đồng/lít, dầu hỏa tăng 700 đồng/lít và dầu madut tăng 1.100 đồng/lít.
Trong khi đó, với chu kỳ điều hành giá xăng 15 ngày/lần áp dụng theo Nghị định 83 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu, kỳ điều hành giá đầu tiên năm 2019 sẽ rơi vào ngày 5-1.
Như vậy, thời điểm bắt đầu tính thuế bảo vệ môi trường theo mức mới sớm hơn thời điểm điều hành giá là 5 ngày. Về lý thuyết, giá xăng bán lẻ cho người tiêu dùng trong 5 ngày này chưa tính mức thuế mới nhưng doanh nghiệp đầu mối phải chịu trách nhiệm nộp phần thuế bảo vệ môi trường tăng thêm.
Chính bởi lo lắng bị thiệt hại, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) đã có văn bản gửi Bộ Tài chính nêu kiến nghị giải quyết vấn đề này.
Thuế bảo vệ môi trường với xăng tăng thêm 1.000 đồng/lít từ 1-1-2019
Trong văn bản, "đại gia" xăng dầu tính toán: "Trung bình lượng xăng dầu xuất bán một ngày khoảng 25.000 lít, Petrolimex phải nộp thêm khoảng 18,5 tỉ đồng/ngày khi thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu tăng. Trong 5 ngày đầu năm 2019, tập đoàn bị giảm thu khoảng 90 tỉ đồng do phải nộp thêm thuế nếu giá bán không thay đổi".
Do vậy, Petrolimex cho rằng các thương nhân đầu mối sẽ bị mất nguồn lực, thậm chí phát sinh lỗ, nhất là với mặt hàng xăng và madut vì mức tăng thuế bảo vệ môi trường trên 1.000 đồng/lít. "Lý do là các doanh nghiệp phải giữ ổn định giá bán xong vẫn phải nộp thuế bảo vệ môi trường tăng thêm. Ngoài ra, nguy cơ bất ổn thị trường (thiếu nguồn) trong kỳ nghỉ lễ có thể xảy ra vì các doanh nghiệp hạn chế bán ra để giảm lỗ" - "ông lớn" xăng dầu bày tỏ quan ngại.
Từ đó, Petrolimex kiến nghị hai phương án nhằm bình ổn thị trường xăng dầu. Một là, công bố giá cơ sở bao gồm tính cả mức tăng thuế theo Nghị quyết, để điều chỉnh giá bán lẻ xăng dầu từ ngày 1-1-2019, sớm hơn quy định 5 ngày. Hai là, cho phép các thương nhân đầu mối sử dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu tăng thêm so với mức chi sử dụng hiện hành (nếu có) áp dụng từ ngày 1-1-2019 cho đến kỳ điều chỉnh giá liền kề.