Tại buổi họp báo công bố Báo cáo Triển vọng Phát triển châu Á (ADO) năm 2019 diễn ra sáng 3-4, ông Eric Sidgwick, Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tại Việt Nam, đã trả lời câu hỏi tác động của việc tăng giá điện và giá xăng liên tiếp đến nền kinh tế.
Ông Eric Sidgwick, Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tại Việt Nam (giữa), trả lời câu hỏi tác động của việc tăng giá điện và giá xăng liên tiếp đến nền kinh tế
Giám đốc ADB Việt Nam cho rằng giá điện và giá xăng dầu cần được điều chỉnh thường xuyên để làm giảm tác động tiêu cực đến ngân sách chính phủ. Tất nhiên sẽ có tác động đến giá cả của các loại hàng khác, nhưng tác động này là không lớn. Tác động ở vòng hai, tức là tác động đến các ngành công nghiệp khác mới là cái cần phải theo dõi kỹ lưỡng hơn vì điện và xăng dầu là đầu vào quan trọng của ngành sản xuất.
Lạm phát 2019 được dự báo là ổn định nhưng sẽ tăng trong 2020 nếu như tác động đến các ngành công nghiệp sản xuất sử dụng đầu vào xăng dầu và điện bị ảnh hưởng nhiều. Đây không phải là mức tăng quá mạnh và sự tăng giá ở đây là cần thiết.
"Nếu không tăng giá thì chính phủ sẽ phải trợ giá điện, kiểu gì cũng có chi phí, chỉ là chính phủ là người chịu hay người tiêu dùng và doanh nghiệp sẽ chịu giá đó mà thôi" - ông Eric khẳng định.
Giám đốc ADB cũng cảnh báo Việt Nam cần nhìn nhận chi phí vốn sẽ cao lên khi Việt Nam hết thời hạn vay vốn ưu đãi từ ADB và WB. Vốn ODA sẽ không nhiều nữa và phải được sử dụng để làm mồi thu hút nhiều hơn vào khu vực tư nhân, với ngành điện cũng vậy.
Trả lời câu hỏi của phóng viên về việc liệu ADB có cho Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vay không bảo lãnh chính phủ không, ông Eric khẳng định có. Ông cũng cho biết Bộ Tài chính có chủ trương khuyến khích EVN đi vay vốn trên cơ sở tự cân đối tài chính mà không có bảo lãnh chính phủ. Cho biết EVN có xếp hạng tín nhiệm tốt, ADB sẵn sàng cho vay, song giám đốc ADB cũng cho rằng EVN khó hút vốn tư nhân. ADB có thể không cho EVN vay vốn trực tiếp mà cho những đối tác có liên hệ trực tiếp với EVN vay. Hiện ADB đang làm việc với một số đối tác, trong đó có dự án năng lượng mặt trời. Việc này nhằm giúp doanh nghiệp có thể chuyển đổi để hấp dẫn hơn, thu hút đầu tư hơn. Ông cũng đánh giá thị trường năng lượng tái tạo, năng lượng sạch của Việt Nam có xu hướng phát triển tốt và khá hấp dẫn.
Ngành điện có nhiều phân ngành như ngành phát điện, truyền tải điện và phân phối điện. Truyền tải điện là trách nhiệm của Nhà nước. Với phân ngành sản xuất, phát điện, chuyên gia ADB khuyến nghị Việt Nam nên huy động nguồn lực của khu vực tư nhân tham gia nhiều hơn.
Mặc dù dự báo tăng trưởng kinh tế và thương mại toàn cầu chậm lại, nhưng tốc độ tăng trưởng của Việt Nam được ADB dự báo vẫn được duy trì ở mức khá cao là 6,8% trong năm 2019 và 6,7% trong năm 2020.
Lạm phát được dự báo sẽ tiếp tục ở mức bình quân 3,5% trong năm 2019, song sẽ tăng lên 3,8% trong năm 2020. Việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ công bố sẽ không tăng lãi suất chính sách trong năm 2019 sẽ giúp giảm áp lực đối với đồng Việt Nam và tình hình lạm phát, tương tự như tác động của giá dầu thế giới giảm. Tuy nhiên, việc tăng giá dịch vụ giáo dục, y tế và giá điện có thể làm tăng áp lực lạm phát, giống như việc tăng lương tối thiểu.
