Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng và Bộ trưởng NN-PTNT Nguyễn Xuân Cường chủ trì hội nghị
Sáng 13-5, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN-PTNT) tổ chức hội nghị trực tuyến toàn quốc đánh giá tình hình và triển khai các giải pháp phòng, chống bệnh dịch tả heo châu Phi. Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng và Bộ trưởng NN-PTNT Nguyễn Xuân Cường chủ trì.
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh lịch sử ngành chăn nuôi heo trên thế giới và Việt Nam chưa bao giờ phải đối mặt với một loại dịch cực kỳ nguy hiểm, rất nan giải, phức tạp và tốn kém trong phòng, chống; đặc biệt là thiệt hại về kinh tế lớn nhất từ trước đến nay. "Dịch bệnh đã vào đàn heo nào, là hầu như gây thiệt hại 100%. Rất nguy hiểm" - ông Nguyễn Xuân Cường nói.
Trước một dịch bệnh vô cùng nguy hiểm, trong khi thế giới hiện chưa có thuốc phòng, không có thuốc chữa, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường bày tỏ rất buồn khi đến giờ này dịch tả heo châu Phi đã lan ra tại 2.296 xã, 204 huyện của 29 tỉnh, thành phố, với tổng số lợn bệnh và tiêu hủy là hơn 1,2 triệu con (chiếm khoảng trên 4% tổng đàn heo của cả nước). Tuy nhiên, thời gian qua đã có 29 xã thuộc 12 tỉnh, thành phố có dịch bệnh đã qua 30 ngày, sau đó lại phát sinh heo bệnh ở các hộ chăn nuôi khác trong cùng xã.
"Dù số lượng heo bị mắc bệnh chỉ chiếm 4% nhưng tốc độ lây lan rất nhanh, và dự báo vẫn còn tiếp tục lan nhanh, cùng với đó thời tiết thuận lợi cho dịch bệnh lây lan, do đó phải nỗ lực tối đa để hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại"- ông Cường lưu ý.
Cây cầu tạm mắc đầy xác heo chết vì dịch tả heo châu Phi - Ảnh: Báo NNVN
Đánh giá về những hạn chế trong phòng, chống dịch bệnh thời gian qua, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến cho biết dù Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo quốc gia, Bộ NN-PTNT đã rất quan tâm, chỉ đạo quyết liệt, tuy nhiên, việc tổ chức triển khai thực hiện ở nhiều địa phương còn gặp nhiều khó khăn, tồn tại, bất cập (do mật độ chăn nuôi heo dày đặc trong các thôn/xóm, nhất là ở các tỉnh thuộc khu vục đồng bằng sông Hồng) làm ảnh hưởng lớn đến hiệu quả công tác phòng, chống dịch bệnh.
Công tác chủ động giám sát phát hiện, báo cáo và công bố dịch bệnh chưa kịp thời. Một số địa phương chưa chủ động giám sát, chưa nắm bắt kịp thời thông tin dịch bệnh, chậm báo cáo, báo cáo thiếu chính xác, chậm công bố dịch, chính quyền và các cơ quan chuyên môn còn chủ quan, lơ là, không nắm rõ thông tin dịch bệnh, chưa tổ chức chống dịch, dẫn đến trường hợp người dân bán chạy heo bệnh làm lây lan dịch bệnh.
Việc tổ chức tiêu hủy heo bệnh, heo chết chưa kịp thời, chưa triệt để. Theo ông Phùng Đức Tiến, mặc dù Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ NN-PTNT đã có nhiều văn bản chỉ đạo, một số địa phương chưa tổ chức tiêu hủy heo bệnh, heo chết trong vòng 24 giờ kể từ khi phát hiện; có trường hợp chưa kịp bố trí lực lượng tiêu hủy heo, để heo chết trong chuồng quá thời gian quy định, người chăn nuôi tự tiêu hủy, vứt xác heo ra môi trường.
Tại nhiều nơi, kỹ thuật tiêu hủy không bảo đảm, heo bệnh được vận chuyển từ hộ chăn nuôi đến nơi tiêu hủy bằng các phương tiện thô sơ nhưng không có bạt/nilon để lót, che đậy, dẫn đến các chất thải, phân heo, các loại dịch tiết, thậm chí cả máu heo rơi vãi ra môi trường; lực lượng tham gia giết hủy heo chưa được tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật nhằm giảm thiểu sự phát tán và lây lan mầm bệnh trong quá trình tiêu hủy; các phương tiện, dụng cụ, quần áo của người tham gia tiêu hủy lợn chưa bảo đảm yêu cầu vệ sinh, sát trùng tiêu diệt mầm bệnh, làm lây lan dịch bệnh.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho biết hôm qua (12-5), ông đã thay mặt ban chỉ đạo lên kiểm tra Bắc Giang, tại điểm giáp ranh giữa huyện Hiệp Hoà (Bắc Giang) và huyện Phú Bình (Thái Nguyên), thấy xác heo chết trôi từ kênh mương trên địa bàn Thái Nguyên về phía Bắc Giang rất lớn. Điều đó cho thấy, các địa phương chưa thực sự chống dịch hiệu quả.
Người dân vớt xác heo chết mắc kẹt tại khu vực cầu Gia Tư, xã Hoàng An, huyện Hiệp Hoà, tỉnh Bắc Giang - Ảnh: Minh Phúc
Tại hội nghị, Bộ NN-PTNT đề nghị Ban Cán sự Đảng Chính phủ đề xuất Ban Bí thư sớm xem xét, ban hành chỉ thị để phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn xã hội và toàn hệ thống chính trị trong việc tổ chức triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp cấp bách khống chế bệnh dịch tả heo châu Phi.
Nguyên nhân của những tồn tại, theo ông Phùng Đức Tiến, theo quy định, heo bệnh và heo chết phải được thú y kiểm tra, xác định. Tuy nhiên, do cùng một xã, dịch bệnh xảy ra ở nhiều hộ chăn nuôi của trong cùng một ngày, nhưng chỉ có 1 - 2 nhân viên thú y xã nên có trường hợp không thể tổ chức kiểm tra, xác định kịp thời; cá biệt có trường hợp chính quyền cơ sở phó mặc để nhân viên thú y xã tự kiểm tra, tự lo vôi bột, tự phun thuốc sát trùng và tự tổ chức tiêu hủy; trong khi thù lao cho nhân viên thú y xã rất thấp, chi trả chậm. Mặt khác, dịch bệnh đã xảy ra trong thời gian dài, lực lượng tổ chức tiêu hủy heo ở nhiều nơi đã hoạt động quá tải.
