Như Dân Việt đã đưa, thông tin Sở Tài nguyên Môi trường (TN&MT) Hà Nội đã quyết định thu hồi và hủy Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất (gọi tắt là sổ đỏ) tại các căn hộ chung cư Bemes, Khu nhà ở Xa La, tòa nhà CT5 Tân Triều do Tập đoàn Mường Thanh của đại gia điếu cày Lê Thanh Thản làm chủ đầu tư đã khiến dư luận xôn xao.

Quyết định này khiến nhiều người dân lao đao, bất lực trong việc chứng nhận sở hữu trong chính ngôi nhà của mình. Đặc biệt, nhiều hộ dân nằm trong diện thu hồi sổ đỏ của TN&MT bức xúc cho rằng, họ chỉ được biết tầng của mình bị thu hồi qua thông tin từ những hộ dân ở các tòa nhà khác, hay khi ra ngân hàng làm các thủ tục thế chấp, vay vốn, còn bản thân không nhận được quyết định của Sở.

Trước bức xúc của dư luận, hôm qua (18/9), Bộ TN&MT đã có văn bản đề nghị Chủ tịch UBND TP.Hà Nội chỉ đạo các cơ quan có liên quan dừng việc thu hồi sổ đỏ và đã cấp để đảm bảo quyền lợi của người dân mua nhà ở theo quy định pháp luật. Đồng thời, chỉ đạo thực hiện việc thanh tra, xử lý trách nhiệm của chủ đầu tư và các cơ quan quản lý có liên quan ở địa phương đã để xảy ra sai phạm trong quản lý đầu tư, xây dựng, quản lý quy hoạch, kiến trúc ở địa phương. 

Cùng ngày, ông Trần Anh Dũng, Giám đốc Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội, thừa nhận quá trình thẩm định hồ sơ để cấp sổ đỏ cho người dân ở chung cư do Tập đoàn Mường Thanh của đại gia điếu cày Lê Thanh Thản xây dựng là có sai sót.

Ngoài ra, ông Dũng thừa nhận có thiếu sót khi chưa gửi đến tận tay người dân quyết định thu hồi sổ hồng. “Chúng tôi mới gửi đến 3 nơi là hệ thống tư pháp, các ngân hàng và chủ đầu tư. Tới đây, đối với hơn 400 trường hợp bị thu hồi sổ này, chúng tôi sẽ gửi quyết định thu hồi đến tận tay từng chủ sở hữu”, ông Dũng nói.

Việc thu hồi sổ đỏ không được thông báo trực tiếp tới các hộ dân khiến cư dân bức xúc. (ảnh Trần Kháng)

Liên quan tới sự việc này, các chuyên gia cho rằng, Pháp luật Việt Nam hiện nay có quy định khi cơ quan cấp sổ đỏ phát hiện thấy mình cấp sai, có quyền thu hồi lại. Thế nhưng, việc người dân không hề nhận được thông báo chính thức từ Sở TN&MT về việc thu hồi sổ hồng mà chỉ biết sau khi ra Ngân hàng làm thủ tục thế chấp, vay vốn thì Sở TN&MT đã sai về trình tự, thủ tục theo quy định.

Theo GS. Đặng Hùng Võ, Nguyên Thứ trưởng Bộ TN&MT, đây là quy định lạc hậu của pháp luật Việt Nam. Các quốc gia khác không có chuyện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất cho người dân rồi lại thu hồi lại.

Vị Nguyên thứ trưởng cho rằng: “Không nhất thiết phải thu hồi, hủy sổ hồng mà lúc này cần xử lý mọi sai phạm của chủ đầu tư, tức là dù sai phạm nghiêm trọng đến đâu thì chủ đầu tư cũng phải chịu trách nhiệm. Thu hồi sổ rồi đuổi người dân đi? Đó là cách xử lý không thỏa đáng”

Bàn về trách nhiệm của những vị tham mưu cũng như ký quyết định cấp sổ đỏ, GS. Võ đưa ra ý kiến: "Nếu lý do đưa ra của việc thu hồi sổ đỏ là bởi trước đây cấp sai thì theo quy định của pháp luật phải xử lý trách nhiệm của những người cấp sai. Ở đây cả Sở TN&MT và UBND cấp quận, huyện ra quyết định đều phải chịu trách nhiệm”.

Liên quan việc thu hồi sổ đỏ này, luật sư Trần Tuấn Anh, Giám đốc công ty luật Minh Bạch cho rằng, dường như cơ quan chức năng đang coi những sai phạm đó hoàn toàn là lỗi của chủ đầu tư. Trong khi đó, để xảy ra vụ việc như ngày hôm nay, cũng có một phần trách nhiệm của Sở TN&MT Hà Nội.

“Để xây dựng một tòa nhà chung cư thì đầu tiên dự án phải nằm trong quy hoạch, sau đó là bản vẽ thiết kế, công năng từng tầng, từng khu... Không lẽ Sở TN&MT chỉ dựa vào hồ sơ do chủ đầu tư gửi lên để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà cho chủ đầu tư, cho người dân mà không thông qua kiểm tra thẩm định?”, Luật sư Tuấn Anh cũng thẳng thắn chỉ ra.

Phân tích thêm về trách nhiệm Sở TN&MT, Giám đốc công ty luật Minh Bạch, cho rằng chính vì Sở này đã cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà cho các căn hộ ở các tầng xây vượt, xây sai phép, sử dụng sai mục đích nên người dân mới tin tưởng, mới bỏ tiền ra mua nhà.

“Nếu như ngay từ đầu Sở TN&MT làm chuẩn chỉ, đúng với quy định của pháp luật thì sẽ không phát sinh những hậu quả đáng tiếc như bây giờ. Đại diện chủ đầu tư thì bị khởi tố còn người dân thì rơi vào cảnh bơ vơ không biết phải xoay sở thế nào", luật sư Tuấn Anh phân tích.

Trước nhiều ý kiến dư luận, cán bộ làm sai trong vụ việc thu hồi sổ đỏ không đúng quy trình này cần phải công khai xin lỗi người dân, quan điểm luật sư Trần Tuấn Anh cho rằng, pháp luật không quy định việc xin lỗi công khai trong sự việc như thế này. Tuy nhiên, việc xin lỗi có thể thực hiện do ý chí người đứng đầu Sở có muốn hay không.

Trong trường hợp này, nếu để nói có việc thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng thì cũng khó. “Việc sai sót này của cán bộ lại rất khó để định lượng thiệt hại về tài sản. Chính vì vậy, góc độ xử lý hành chính hay hình sự cũng khó. Do đó, ở đây chỉ là việc xử lý kỷ luật cán bộ, công chức trong việc thực hiện công vụ, nhiệm vụ”, luật sư Tuấn Anh nói.