"Bánh trung thu trứng muối tan chảy siêu ngon, siêu rẻ"; "Bánh trung thu ngàn lớp giá rẻ nhất Hà Nội"… là những lời quảng cáo hút khách cho sản phẩm bánh trung thu có nguồn gốc từ Trung Quốc đang được rao bán rất nhiều trên mạng. Giá bán các loại bánh này dao động từ 100.000 đến 150.000 đồng/hộp 6 cái.
Từ chợ "mạng" tới chợ thật
Liên hệ với tài khoản Facebook có tên L.H.Y (Hà Nội), chúng tôi được giới thiệu hộp "bánh trung thu ngàn lớp" có giá 105.000 đồng/hộp, tương ứng mỗi cái bánh 18.000 đồng. Đây là mức giá rất rẻ nếu so sánh với hàng loạt thương hiệu bánh trung thu trong nước như Kinh Đô, Hữu Nghị, Anh Hòa…, với giá tối thiểu 40.000-50.000 đồng/cái loại bình dân. Ngay tại một số hiệu bánh truyền thống được cấp phép sản xuất - kinh doanh tại Hà Nội, giá một cái bánh có thể lên tới 70.000-90.000 đồng/cái.
Theo quan sát, loại "bánh trung thu ngàn lớp" của Trung Quốc có lớp ngoài là vỏ giòn, tiếp đến là lớp mochi dẻo ngậy, rồi đến nhân custard và cuối cùng là nhân trứng chảy đậm vị. Hộp bánh làm bằng giấy bìa, in chữ Trung Quốc khá bắt mắt. Khi được hỏi về nguồn gốc, chủ hàng chỉ nói chung chung là bánh Trung Quốc, ăn rất ngon, giá lại rẻ nên hàng bán đắt như "tôm tươi". Người này cũng cho hay nếu lấy số lượng từ 10 hộp trở lên thì có giá tốt hơn, hoặc sẽ có giá bán buôn rất thấp cho những người muốn nhập hàng về bán.
Bánh trung thu Trung Quốc bán tràn lan trên mạngẢnh: Tấn Thạnh
Không chỉ trên Facebook cá nhân, nhiều gian hàng trên các sàn thương mại điện tử như Shopee, Sendo… cũng rao bán tràn lan các loại "bánh trung thu ngàn lớp", "bánh trung thu tan chảy", "bánh trứng chảy" của Trung Quốc.
Tại các chợ lẻ ở TP HCM, khá nhiều loại bánh trung thu giá siêu rẻ cũng được bày bán. Bánh trung thu mini nhân đậu xanh và nhân dừa được người bán giới thiệu có giá lẻ từ 3.000-5.000 đồng/cái, tùy nhỏ hay lớn. Nếu khách mua theo ký, giá bán sẽ là khoảng 30.000 đồng/kg và giảm thêm 10%-20% khi mua số lượng lớn. Theo ghi nhận của phóng viên, loại bánh này không có bao bì, được người bán giới thiệu là bánh nhà làm. Tuy nhiên, rất nhiều sạp bán loại bánh này với số lượng lớn và màu sắc, mẫu mã, trọng lượng đều giống nhau. Một số khách hàng bày tỏ nghi ngờ đây là bánh có nguồn gốc từ Trung Quốc.
Một loại bánh khác được một cửa hàng trên đường Nguyễn Trãi (quận 5, TP HCM) giới thiệu là bánh chất lượng cao có nguồn gốc Đài Loan (Trung Quốc) với giá từ vài trăm ngàn đồng cho đến 2,8 triệu đồng/hộp. Tuy nhiên, khi truy sâu thêm về xuất xứ, kênh nhập khẩu, phân phối… thì nhân viên ở đây mới khai thật bánh chỉ có nguyên liệu Đài Loan, sản xuất ở Bình Dương.
Tăng cường quản lý
Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động ngày 5-8, ông Nguyễn Văn Bách, quyền Cục trưởng Cục QLTT TP HCM, cho biết đã tiếp nhận được thông tin trên thị trường xuất hiện các loại bánh trung thu giá rẻ có nguồn gốc Trung Quốc với những cái tên lạ như nói trên. Cục đang chỉ đạo các đội QLTT kiểm tra và xác minh thông tin này. Tại Hà Nội, ông Chu Xuân Kiên, Cục trưởng Cục QLTT Hà Nội, nhấn mạnh cục đã chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tăng cường kiểm tra, kiểm soát để kịp thời phát hiện, xử lý vi phạm.
Cũng trong ngày 5-8, Tổng cục QLTT đã có công văn yêu cầu cục QLTT các tỉnh, TP tăng cường kiểm tra, kiểm soát thị trường trong dịp trước, trong và sau Tết trung thu năm 2019. Theo đó, tổng cục chỉ đạo các đơn vị ở địa phương kiểm tra việc vận chuyển, sản xuất, kinh doanh các nguyên liệu làm bánh trung thu để kịp thời ngăn chặn các hành vi nhập lậu, không rõ nguồn gốc xuất xứ, không bảo đảm chất lượng an toàn thực phẩm (ATTP), đặc biệt là các cơ sở sản xuất bánh trung thu quy mô lớn, đầu mối cung cấp, địa điểm tập kết nguồn hàng.
Đối với các cục QLTT các tỉnh, TP khu vực biên giới và các tỉnh, TP dọc theo tuyến vận chuyển từ biên giới vào nội địa, Tổng cục QLTT yêu cầu có phương án kiểm tra đột xuất, ngăn chặn và xử lý vi phạm về vận chuyển, kinh doanh các loại nhân bánh làm sẵn, bánh trung thu giá rẻ, bánh nghi ngờ có nguồn gốc từ nước ngoài nhập lậu, không rõ nguồn gốc xuất xứ, không bảo đảm ATTP.
Trong khi đó, Cục ATTP (Bộ Y tế) cũng vừa có văn bản yêu cầu các địa phương bắt tay ngay vào việc thanh tra, kiểm tra các cơ sở sản xuất, kinh doanh mặt hàng bánh trung thu. Theo PGS-TS Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục ATTP, dịp Tết trung thu, nhu cầu tiêu dùng các loại bánh, kẹo, nước giải khát tăng đột biến. Nhiều cơ sở nghỉ cả năm nhưng chỉ sản xuất một vụ. Nếu không quản lý tốt, nguy cơ xuất hiện các loại sản phẩm không bảo đảm ATTP, hàng giả, sản phẩm không nguồn gốc, xuất xứ, trà trộn, lưu thông trên thị trường.
Nên chọn sản phẩm có thương hiệu
Theo các chuyên gia trong lĩnh vực ATTP, nguyên liệu làm nhân bánh thường có trứng, thịt, hoa quả, xúc xích, lạp xưởng..., là những thứ dễ bị ô nhiễm và cũng là môi trường thuận lợi cho vi sinh vật sinh sôi phát triển. Do đó, người tiêu dùng chỉ mua và sử dụng các sản phẩm thực phẩm, bánh kẹo có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, kiểm tra kỹ nhãn, mác, điều kiện bảo quản, kinh doanh thực phẩm.
Các chuyên gia cũng lưu ý người tiêu dùng chọn và ăn bánh đạt các tiêu chí cảm quan như mặt vàng đều, da bánh mỏng, nhân khi cắt ra không bị rớt. Ngoài ra, nên mua bánh trung thu ở các cơ sở có tên tuổi đã có sự giám sát, kiểm tra của cơ quan y tế và phải xem xét kỹ nhãn mác của bánh với đầy đủ thông tin ngày sản xuất, thời hạn sử dụng…