UBND TP HCM vừa ban hành bảng giá mới xây dựng nhà ở, công trình, vật kiến trúc xây dựng... để tính lệ phí trước bạ. Theo đó, từ ngày 10-9, nhà phố liền kề trệt chia làm 8 loại, với giá từ 1,125 triệu đến 4,965 triệu đồng/m2 (giá cũ từ 940.000 đồng đến 4,15 triệu đồng/m2). Như vậy, mức giá mới đã tăng 5%-10% so với bảng giá cũ năm 2012.
Thông tin này khiến một số người đang có ý định xây dựng, mua bán nhà ở TP HCM lo lắng vì tiền thuế trước bạ có thể tăng. Anh Lê Thanh Minh (quận 12), đang tìm mua căn nhà phố, cho rằng nếu lệ phí trước bạ tăng, thuế thu thập cá nhân đối với người bán cũng tăng nên họ sẽ chuyển hóa số thuế phải nộp vào giá nhà ở làm cho giá bán căn nhà đó tăng theo.
Nhiều ý kiến cho rằng bảng giá xây dựng mới của TP HCM sẽ ít tác động đến giá nhà ở trên thị trường Ảnh: TẤN THẠNH
Ông Trần Văn Thương, người chuyên mua bán bất động sản, cũng lo giá nhà đất có thể nhích lên ảnh hưởng không tốt việc kinh doanh. Tuy nhiên, chủ một đại lý thuế tại TP HCM cho rằng việc nhà nước tăng giá xây dựng nhà ở có thể làm cho mức thuế mà người bán phải nộp tăng nhưng không nhiều. Ví dụ, với một căn nhà chuyển nhượng, trước đây cơ quan thuế xác định giá trị đất 1,5 tỉ đồng cộng với giá trị xây dựng 500 triệu đồng. Tính ra, giá trị chuyển nhượng là 2 tỉ đồng nhân với thuế suất 2%, người bán phải nộp là 40 triệu đồng. Còn người mua nộp lệ phí trước bạ 0,5% nhân 2 tỉ đồng (giá trị chuyển nhượng) là 10 triệu đồng. "Như thế, khi giá xây dựng của căn nhà này tăng từ 500 triệu đồng lên 550 triệu đồng (tăng 10%), người bán chỉ phải nộp thêm thuế thu nhập cá nhân 1 triệu đồng, còn người mua nộp thêm lệ phí trước bạ 250.000 đồng" - vị chủ đại lý thuế này phân tích.
Theo quy định của pháp luật, để xác định giá trị và mức tính thuế mua - bán nhà đất, nếu người mua và người bán kê khai giá trị chuyển nhượng quá thấp thì cơ quan thuế căn cứ vào giá trị đất và giá xây dựng nhà ở do nhà nước công bố; hoặc phối hợp với các tổ chức liên quan, các chủ nhà trước… nhằm ấn định một mức chuyển nhượng hợp lý để làm cơ sở tính thuế thu nhập cá nhân và lệ phí trước bạ. Riêng trường hợp bên mua và bên bán nhà đất kê khai giá trị chuyển nhượng sát với giá thị trường thì cơ quan thuế căn cứ vào mức giá này để tính thuế và lệ phí trước bạ.
Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA), cho biết từ nhiều năm qua, người dân kê khai giá chuyển nhượng nhà đất thấp hơn so với giá thật làm cho nhà nước thất thu về thuế lẫn lệ phí trước bạ. "Việc TP HCM tăng giá xây dựng nhà ở có thể xem là một biện pháp đấu tranh với tình trạng này nhưng vô tình kéo người mua phải tăng thêm lệ phí trước bạ. Tuy vậy, do nhà nước tăng giá xây dựng nhà ở với tỉ lệ quá nhỏ nên tác động của nó không nhiều đến giá nhà đất. Còn việc người dân quan ngại, sau khi nhà nước tăng giá xây dựng nhà ở giao dịch nhà đất có thể bị làm giá đó chỉ là cái cớ của đối tượng môi giới bất động sản, bởi nhà đất có tăng giá hay không còn phụ thuộc rất nhiều yếu tố khác" - ông Châu bình luận.
Trong khi đó, TS Bùi Quang Tín (Trường ĐH Ngân hàng TP HCM) nhận định giá xây dựng nhà ở tăng lên sẽ làm cho giá nhà đất tăng theo tương ứng. Tuy nhiên, trong bối cảnh nhà đất đã tăng giá quá nhiều trong năm 2018, ngân hàng siết chặt tín dụng, vốn nước ngoài ngày càng ít đi, nhu cầu đầu cơ giảm dần; đồng thời nhiều dự án bất động sản đang bị rà soát tính pháp lý và gần như không có giao dịch… nên việc nhà nước tăng giá xây dựng nhà ở, không làm cho giá nhà đất trong thời gian tới biến động lớn.
Phù hợp diễn biến thị trường
Theo UBND TP HCM, từ năm 2012 đến nay, giá xây dựng nhà và các công trình đã có nhiều thay đổi do trượt giá nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu xây dựng; do tăng lương tối thiểu theo quy định của Chính phủ; do các định mức xây dựng có nhiều chỉnh sửa bổ sung; loại hình các công trình trong thời gian qua cũng ngày càng phong phú; chỉ số giá công trình xây dựng năm 2018 so với năm 2012 tăng lên từ 15% - 20% tùy loại. Vì vậy, căn cứ vào các quy định của pháp luật và diễn biến thực tế của thị trường, việc ban hành bảng giá nhà ở, công trình, vật kiến trúc xây dựng mới trên địa bàn TP HCM là thực sự cấp thiết.
