Ngày 24-9, Văn phòng Chính phủ phối hợp cùng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) đã tổ chức khởi động Dự án "Thúc đẩy cải cách và nâng cao năng lực kết nối của doanh nghiệp (DN) nhỏ và vừa do USAID tài trợ (USAID LinkSME).
Dự án này được USAID tài trợ kinh phí 22,1 triệu USD và thực hiện trong 5 năm (tới năm 2023), nhằm cải thiện hệ sinh thái kết nối chuỗi cung ứng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, đồng thời nâng cao năng lực cho các hiệp hội DN trong việc hỗ trợ phát triển DN.
Theo ông Ron Ashkin, Giám đốc dự án, kết nối các DN nhỏ và vừa với những doanh nghiệp hàng đầu sẽ thúc đẩy tăng cường khả năng cạnh tranh kinh tế khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và hỗ trợ mục tiêu của USAID Việt Nam là giúp mở rộng tăng trưởng bao trùm, theo định hướng thị trường và do khu vực tư nhân dẫn dắt.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng kỳ vọng dự án góp phần tạo ra những thay đổi mang tính hệ thống của môi trường kinh doanh thông qua các hoạt động cải cách thể chế, thủ tục hành chính
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng nhấn mạnh, dự án góp phần tạo ra những thay đổi mang tính hệ thống của môi trường kinh doanh thông qua các hoạt động cải cách thể chế, đơn giản hoá quy định, thủ tục hành chính, cắt giảm chi phí tuân thủ để nâng cao năng lực cạnh tranh của DN.
"Đồng thời tạo ra các thay đổi cơ bản về khả năng hội nhập, kết nối với khu vực và quốc tế cũng như với chuỗi giá trị toàn cầu của các DN nhỏ và vừa"- ông Mai Tiến Dũng cho hay.
Cũng theo Bộ trưởng Mai Tiến Dũng, việc hỗ trợ phát triển các DN nhỏ và vừa Việt Nam theo dự án LinkSME sẽ có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự phát triển bền vững và khả năng thoát khỏi bẫy các nước có thu nhâp trung bình của Việt Nam trong những thập niên tới.
Về tình hình hoạt động của DN trong nước, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết hiện cả nước có hơn 730 ngàn DN đang hoạt động, trong đó hơn 97% có quy mô nhỏ và vừa.
"Cùng với sự bùng nổ về số lượng, các DN nhỏ và vừa đã góp phần quan trọng cho tăng trưởng kinh tế và phát triển bền vững của quốc gia thông qua tạo việc làm, nâng cao đời sống người lao động, góp phần quan trọng giảm khoảng cách giàu nghèo, phát triển các cơ hội đầu tư vào các thị trường ngách"- Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nêu rõ.
Bên cạnh đó, các DN nhỏ và vừa cũng là mắt xích quan trọng trong chuỗi giá trị để nâng cao khả năng cạnh tranh cho các sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam, hình thành nên những cụm liên kết ngành điện tử, dệt may, thủy sản...
Tuy nhiên, người đứng đầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư đánh giá do quy mô nhỏ bé nên DN nhỏ và vừa Việt Nam chưa có khả năng tích tụ và tập trung vốn để đầu tư, đổi mới công nghệ, mở rộng quy mô sản xuất. "Đa số DN nhỏ và vừa có trình độ quản lý thấp, nguồn nhân lực nhỏ bé cả về lượng và chất. Đặc biệt, mối liên kết của các DN nhỏ và vừa và DN lớn còn nhiều hạn chế"- ông Nguyễn Chí Dũng nêu thực trạng.
Hiện cũng chỉ có khoảng 21% DN Việt Nam là một phần trong chuỗi giá trị toàn cầu, thấp hơn tỉ lệ của Thái Lan là 30%, Malaysia là 46%. Ông Nguyễn Chí Dũng cho biết ông có nhiều lần hỏi các DN FDI về việc tại sao không hợp tác được với DN Việt thì họ trả lời do chất lượng sản phẩm của chúng ta chưa đạt yêu cầu về chất lượng để tham gia vào chuỗi cung ứng.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết dự án với kinh phí tài trợ hơn 22 triệu USD sẽ cải thiện hệ sinh thái kết nối chuỗi cung ứng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa
"Khi tôi quay trở lại hỏi DN trong nước về việc tại sao không nâng cao năng lực, công nghệ, nâng câo chất lượng sản phẩm để tham gia vào chuỗi cung ứng thì nhận được câu trả lời là sau khi đầu tư, có chắc chắn tham gia vào được hay không? Hay đầu tư rồi lại phải đứng ngoài cuộc"- Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư kể lại.
Theo ông Nguyễn Chí Dũng, DN trong nước phải vươn lên, nâng cao năng lực, đạt tiêu chuẩn về hàng hóa sản phẩm để tham gia vào chuỗi cung ứng. "Chúng ta cũng cần có phương án để làm thế nào đề DN FDI chia sẻ thị phần. Đa phần các DN FDI khi vào đầu tư ở Việt Nam, họ có sẵn hệ sinh thái, cúng ta không còn cửa để chen vào trừ khi có sản phẩm tốt"- ông Nguyễn Chí Dũng cho hay.
Những vấn đề vừa nêu, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết dự án USAID LinkSME sẽ giải quyết và giúp nâng cao năng lực DN trong nước. Ông Nguyễn Chí Dũng cho rằng, không thể hô hào, sử dụng mệnh lệnh để yêu cầu DN trong nước kết nối với DN FDI được mà phải tuân theo cơ chế thị trường.
