Ngày 16-9, Cơ quan CSĐT Bộ Công an cho biết đã hoàn tất kết luận điều tra, đề nghị truy tố bà Dương Thị Bạch Diệp (SN 1948, nguyên giám đốc Công ty Diệp Bạch Dương) về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản), ông Nguyễn Thành Tài (SN 1952, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP HCM) cùng 8 bị can khác về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".
Công ty Diệp Bạch Dương có trụ sở đăng ký tại số 179 bis Hai Bà Trưng (phường 6, quận 3, TP HCM) với 2 thành viên góp vốn là bà Dương Thị Bạch Diệp và bà Nguyễn Thị Châu Hà (con gái bà Diệp, hiện cư trú tại Úc).
Bà Diệp là người đại diện theo pháp luật; công ty hoạt động trong lĩnh vực khách sạn, kinh doanh nhà, cho thuê nhà xưởng, xây dựng dân dụng, công nghiệp, san lấp mặt bằng, đầu tư xây dựng kinh doanh cơ sở hạ tầng khu công nghiệp, khu dân cư.
Trung tâm Ca nhạc nhẹ (viết tắt là trung tâm) là đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP HCM (cũ) thành lập vào năm 1998 và được giao quản lý, sử dụng nhà đất số 185 đường Hai Bà Trưng, phường 6, quận 3, TP HCM để làm trụ sở làm việc và nơi tổ chức biểu diễn nghệ thuật.
Do cơ sở vật chất tại địa chỉ trên bị xuống cấp nên từ năm 2007, trung tâm đã có quan hệ với một số đơn vị để hợp tác đầu tư nâng cấp, cải tạo nhà 185 Hai Bà Trưng, trong đó có Công ty Diệp Bạch Dương. Bà Diệp đã đề xuất với ông Vy Nhật Tảo (Giám đốc Trung tâm Ca nhạc nhẹ) phương án sử dụng một bất động sản khác có giá trị tương đương để hoán đổi lấy mặt bằng số 185 Hai Bà Trưng.
Bà Dương Thị Bạch Diệp và chiếc siêu xe triệu đô
Với phương án này thì Công ty Diệp Bạch Dương sẽ hợp khối được các bất động sản mà công ty đang sở hữu tại số 179 bis, số 181 và số 183 Hai Bà Trưng với mặt bằng số 185 Hai Bà Trưng tạo thành 1 thửa đất có diện tích lớn hơn phục vụ cho mục đích thực hiện dự án xây dựng tổ hợp khách sạn 5 sao. Công ty Diệp Bạch Dương sẽ hỗ trợ xây dựng mới trung tâm tại một địa điểm khác phù hợp, với quy mô lớn và hiện đại hơn.
Thấy phương án hoán đổi của bà Diệp có nhiều ưu điểm và tính khả thi cao hơn so với phương án cải tạo, xây dựng tại chỗ của các đối tác khác nên ông Vy Nhật Tảo ủng hộ. Được sự chấp thuận của ông Tảo, bà Diệp đã mua nhà đất 57 Cao Thắng (quận 3) phù hợp với yêu cầu hoán đổi nhà số 185 Hai Bà Trưng (quận 3).
Sau đó, bà Diệp có "Đơn xin hoán đổi tài sản" nhưng bà Nguyễn Thị Hồng (Phó Chủ tịch UBND TP HCM) trả lời "Không chấp thuận phương án hoán đổi vì không có cơ sở xem xét giải quyết".
Sau diễn biến này, bà Diệp tiếp tục vận động, thuyết phục các đơn vị, cá nhân có thẩm quyền để thực hiện việc hoán đổi và đã gửi “Đơn xin hoán đổi tài sản” đến ông Nguyễn Thành Tài đề nghị hoán đổi 2 tài sản trên kèm theo để xuất kinh phí sửa chữa, tu bổ theo yêu cầu hoạt động của trung tâm là 20 tỉ đồng.
Bà Diệp và ông Tảo đã có sự thống nhất về yêu cầu sửa chữa, cải tạo nhà 57 Cao Thắng (quận 3) theo công năng hoạt động của Trung tâm Ca nhạc nhẹ.
Mặc dù UBND THCM chưa có ý kiến về việc hoán đổi và Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP HCM cũng chưa có ý kiến chỉ đạo về việc này. Tuy nhiên, ông Tảo vẫn tổ chức họp lãnh đạo trung tâm để thống nhất thực hiện phương án hoán đổi. Đồng thời, ông Tảo còn mời ông Nguyễn Thành Rum (lúc đó là Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP HCM) xuống thực địa số 57 Cao Thắng (quận 3) để thăm quan và giới thiệu về việc sẽ cải tạo nhà này theo công năng là trung tâm, chứng minh việc hoán đổi là có cơ sở thực tế và có lợi cho trung tâm, có lợi cho nhà nước.
Được thuyết phục bởi những lợi ích của phương án hoán đổi, ông Nguyễn Thành Rum đã họp Ban giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP HCM để thống nhất chủ trương thực hiện hoán đổi và ra văn bản thông báo cho trung tâm biết chủ trương này để thực hiện.
Ông Nguyễn Thành Tài trong phiên xử sáng 16-9
Sau khi hoàn tất thủ tục pháp lý mua nhà đất số 57 đường Cao Thắng (quận 3) và được Sở Xây dựng TP HCM cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất, bà Diệp có đưa cho ông Tảo xem để chứng minh quyền sở hữu hợp pháp đối với tài sản này.
Nhưng đến ngày cuối tháng 12-2008, bà Diệp với tư cách Giám đốc Công ty Diệp Bạch Dương đã mang nhà đất 57 đường Cao Thắng, quận 3 ký hợp đồng tín dụng vay 21.860 lượng vàng SJC, thời gian vay 30 tháng. Công ty Diệp Bạch Dương đã thế chấp nhà đất số 57 đường Cao Thắng cho Agribank TP HCM để vay vốn bà Diệp đã không thông báo cho ông Tảo biết.
Lúc này, UBND TP HCM vẫn chưa có ý kiến đối với "Đơn xin hoán đổi" của Công ty Diệp Bạch Dương và bà Diệp tiếp tục ký đơn ngày 9-7-2009 gửi ông Nguyễn Thành Tài. Đồng thời, xin gặp trực tiếp ông Nguyễn Thành Tài để trình bày nguyện vọng được hoán đổi tài sản.
Nhận được đơn trên của Công ty Diệp Bạch Dương và nghe trình bày của bà Diệp, ông Nguyễn Thành Tài đã báo cáo trực tiếp với Chủ tịch UBND TP HCM và được chấp thuận cho thực hiện việc hoán đổi nhưng phải thông qua Sở Tài chính - Ban Chỉ đạo 09 đề xuất.
Trên cơ sở đó, ông Nguyễn Thành Tài đã giao cho Văn phòng UBND TP HCM đề xuất giao Ban Chỉ đạo 09 cùng các sở, ngành nghiên cứu, đề xuất xử lý theo hướng cho thực hiện việc hoán đổi.
Sau khi thẩm định, Sở Tài chính đã trình ông Nguyễn Thành Tài phê duyệt giá trị các nhà đất nêu trên để làm cơ sở thực hiện hoán đổi. Theo đó, giá trị nhà đất tại số 185 Hai Bà Trưng (quận 3) là 187,2 tỉ đồng. Giá trị nhà đất tại số 57 Cao Thắng (quận 3) là 176,3 tỉ đồng. Theo thỏa thuận, Công ty Diệp Bạch Dương phải nộp số tiền chênh lệch thiếu 4,3 tỉ đồng vào ngân sách.
Sau khi thống nhất việc hoán đổi, Công ty Diệp Bạch Dương nhận mặt bằng 185 Hai Bà Trưng (quận 3) và giấy tờ liên quan nhưng bà Diệp không bàn giao giấy tờ nhà đất tại 57 Cao Thắng (quận 3) cho trung tâm.
Với những chiêu trò tinh vi, bà Diệp đã mang nhà đất 185 Hai Bà Trưng (quận 3) thế chấp cho Ngân hàng Phương Nam vay 160 tỉ đồng. Như vậy, bà Diệp đã dùng chiêu trò hoán đổi để mang giấy tờ nhà đất 57 Cao Thắng (quận 3) và 185 Hai Bà Trưng (quận 3) để vay AgriBank TP HCM 21.860 lượng vàng SJC và vay Ngân hàng Phương Nam 160 tỉ đồng.
Tại cơ quan điều tra, bà Diệp thừa nhận việc sử dụng tài sản đã thế chấp nhà đất số 57 Cao Thắng, quận 3 để hoán đổi với nhà đất số 185 Hai Bà Trưng mà không thông báo cho các cơ quan biết vì nhận thức được nếu biết thì sẽ không giải quyết cho hoán đổi.
Tuy nhiên, bà Diệp có thái độ khai báo thiếu thành khẩn như đổ lỗi cho các cá nhân, đơn vị tiếp nhận hồ sơ, giải quyết hoán đổi của TP HCM.
Đến ngày 31-5-2019, Công ty Diệp Bạch Dương còn dư nợ gốc là 2904 tỉ đồng, nợ lãi là 2.583 tỉ đồng đã được Agribank bán cho công ty khác.
Theo kết luận giám định, nhà đất 185 Hai Bà Trưng (quận 3) vào tháng 10-2010 có giá trị 352,8 tỉ đồng nên các bị can đã gây thiệt hại cho nhà nước 352,8 tỉ đồng.
Trách nhiệm ông Nguyễn Thành Tài
Bộ Công an nhận định ông Nguyễn Thành Tài không được phân công phụ trách việc quản lý tài sản nhà nước cũng như việc xử lý, sắp xếp lại tài sản nhà nước. Khi nghe ông Vy Nhật Tảo và bà Dương Thị Bạch Diệp trình bày về đề nghị hoán đổi thì ông Tài đã bị thuyết phục về những lợi ích mà phương án hoán đổi mang lại cho cả hai bên.
Tuy nhiên, do không thuộc lĩnh vực mình phụ trách nên ông Nguyễn Thành Tài đã báo cáo ông Lê Hoàng Quân. Ông Lê Hoàng Quân đã chấp thuận và giao cho ông Tài trực tiếp chỉ đạo thực hiện theo đúng quy định của pháp luật. Nhận thức được quyền sở hữu hợp pháp, không có tranh chấp, thế chấp đối với nhà đất số 57 Cao Thắng (quận 3) của Công ty Diệp Bạch Dương là điều kiện tiên quyết, bắt buộc để có thể thực hiện việc hoán đổi.
Trong vụ án này, ông Nguyễn Thành Tài đã có thiếu sót là không chỉ đạo kiểm tra, xác minh điều kiện pháp lý của nhà đất số 57 Cao Thắng (quận 3) mà tin tưởng Trung tâm Ca nhạc nhẹ và Ban chỉ đạo 09 sẽ kiểm tra chặt chẽ vấn đề này.
Là người chấp thuận chủ trương và chỉ đạo giải quyết việc hoán đổi nên ông Nguyễn Thành Tài phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về hành vi của mình và hậu quả đã xảy ra trong việc hoán đổi tài sản trên. Ngoài ra, ông Nguyễn Thành Tài không vụ lợi hay có động cơ cá nhân nào khác. Bị can đã thành khẩn nhận tội và nội dung lời khai là phù hợp với tài liệu điều tra.
Hải Ngọc - (nld.com.vn)
T/H: Anh Đức - (dongbang.vn)
