Bác sĩ Đoàn Tiến Mỹ - Trưởng khoa Gan mật tụy bệnh viện Chợ Rẫy cho hay, viêm tụy cấp là một bệnh lý rất nặng không chỉ ở Việt Nam mà cả nhiều nước trên thế giới. Tuyến tụy có chức năng nội tiết, tiết hormone insulin và glucagon để giữ ổn định lượng đường trong máu. Đây vừa là cơ quan ngoại tiết, tiết ra các men tiêu hóa thức ăn.
Đại tá - bác sĩ Phạm Văn Tiến - Trưởng khoa Cấp cứu bệnh viện 103 (Học viện Quân y, Hà Nội), cho biết thêm viêm tụy cấp là tình trạng nhiễm trùng, nhiễm độc trong tiêu hóa thức ăn. Trước đây, bệnh thường gặp sau các bữa tiệc do ăn nhiều thức ăn dầu mỡ, nhiều đạm, cộng thêm việc uống nhiều rượu bia.
Cơ chế là do men trypsin của tụy từ dạng không hoạt động chuyển thành dạng hoạt động làm tổn thương nhu mô tụy.
Khi được đưa vào bệnh viện, bệnh nhân thường trong cơn đau vật vã. Việc điều trị và tiên lượng của bệnh phụ thuộc vào mức độ tổn thương của tụy.
“Viêm tụy cấp diễn tiến thông thường thì 80% là thể nhẹ, 20% diễn tiến thể nặng. Trong thể nặng, khi đã diễn tiến tới hoại tử, xuất huyết thì tỷ lệ tử vong ghi nhận từ 40 – 50%, thậm chí lên tới 80 - 90%”, bác sĩ Đào Tiến Mỹ thông tin.
Viêm tụy cấp thể nặng tỷ lệ tử vong ghi nhận từ 40 – 50%.
Triệu chứng viêm tụy cấp
Triệu chứng cơ năng bao gồm các dấu hiệu:
Đau bụng: Xuất hiện đột ngột thường sau bữa ăn ngon và uống rượu. Đau dữ dội, tập trung ở vùng thượng vị, lan ra sau lưng hoặc lên ngực.
Nôn, buồn nôn.
Đại tiện phân lỏng đôi khi xuất hiện.
Triệu chứng thực thể bao gồm các dấu hiệu:
Bụng trướng.
Phản ứng hoặc co cứng thành bụng do dịch tụy gây tình trạng viêm phúc mạc, ngoài ra còn do phù nề, xuất huyết ở trong ổ bụng và sau phúc mạc.
Vàng da gặp ở những bệnh nhân có bệnh lý đường mật kèm theo, nhất là sỏi ống mật chủ.
Điểm sườn thắt lưng đau.
Triệu chứng toàn thân bao gồm các dấu hiệu:
Toàn thân trong trạng thái nhiễm độc, da nhợt nhạt, mạch nhanh nhỏ, huyết áp tụt biểu hiện sốc, sốt vừa hoặc cao.
Rối loạn các chức năng hô hấp, tuần hoàn, tiết niệu nhất là trong viêm tụy cấp có suy đa tạng
Điều trị viêm tụy cấp
Theo bác sĩ Đoàn Tiến Mỹ, nguyên tắc điều trị viêm tụy cấp là điều trị nội khoa bảo tồn, bằng cách cho bệnh nhân nghỉ ngơi để tụy cũng được nghỉ ngơi, giảm tiết.
Bệnh nhân sẽ được truyền dịch thay vì ăn uống. Bởi khi ăn uống vào sẽ kích thích tuyến tụy bài tiết, khiến tình trạng bệnh diễn tiến nặng hơn.
Ngoài ra để giảm áp cho ổ bụng, giảm áp tụy khỏi căng, phù nề, bác sĩ sẽ cho đặt ống thông dạ dày vào trong dạ dày, để dẫn lưu dịch, hơi ứ đọng trong dịch trong dạ dày đi ra ngoài, giảm đau cho bệnh nhân.
