Bệnh nhân sợ, bác sĩ bất ngờ

Tại Bệnh viện (BV) K Trung ương, các bác sĩ (BS) chẩn đoán khối u vùng ngực trái của chị chỉ chưa đầy 1 cm nhưng có dấu hiệu di căn nên phải cắt bỏ toàn bộ ngực trái, đồng thời đặt túi nước tạo hình ngực cho bệnh nhân.

Trong khi đó, tại Khoa Ngoại bụng 2 BV K trung ương, bệnh nhân Nguyễn T.X (38 tuổi, ở Hà Nội) cũng vừa được BS tư vấn liệu trình điều trị phẫu thuật cắt khối u dạ dày. Trước đó, chị thường xuyên đau bụng râm râm, đau lan về phía lưng cùng đó là tình trạng buồn nôn, nôn khan, đi ngoài phân đen... Đầu năm 2018, chị đi nội soi dạ dày và điều trị viêm loét dạ dày nhưng các dấu hiệu này vẫn không dứt. Cuối tháng 10 vừa qua, bệnh nhân được phát hiện bị ung thư dạ dày và có chỉ định phẫu thuật.

Theo BS Lê Hồng Quang, Trưởng Khoa Ngoại vú BV K trung ương, những năm gần đây, BV tiếp nhận và điều trị cho rất nhiều trường hợp trẻ tuổi bị ung thư vú. Nhiều bệnh nhân là sinh viên đã phải gác lại chuyện học để điều trị bệnh. Đáng nói, có khá nhiều bệnh nhân nhập viện ở giai đoạn muộn do chủ quan. "Có bệnh nhân mới 20, 21 tuổi kể lại rằng hay sốt vào buổi chiều, sụt cân, nổi hạch ở ngực cách đây nhiều tháng nhưng không đi khám, chỉ đến BV khi cơ thể mệt mỏi quá" - BS Quang kể.

GS-TS Trần Văn Thuấn, Giám đốc BV K trung ương, cho biết tại Việt Nam, theo báo cáo của các trung tâm điều trị ung thư, năm 2018 có 165.000 ca mắc mới ung thư, trong đó ung thư vú chiếm 15.229 ca (9,2%). Trong 5 loại ung thư hay gặp nhất ở nữ giới, ung thư vú đứng vị trí đầu bảng với 43,1/100.000 dân, với tỉ lệ tử vong 12,9/100.000 dân. Tiếp đến là ung thư đại trực tràng, ung thư cổ tử cung, ung thư phổi, ung thư tử cung.

Đáng lưu ý có một số loại ung thư tăng mạnh ở tuổi trẻ như: ung thư vú, ung thư đại trực tràng, dạ dày và ung thư cổ tử cung, một số bệnh có độ tuổi mắc sớm hơn so với thế giới. Thống kê cho thấy trong số các loại bệnh ung thư thì bệnh ung thư vú ngày một gia tăng. Nếu như năm 2000, thống kê 100.000 phụ nữ mới có khoảng 18 người mắc bệnh thì đến năm 2010, con số này đã lên tới 30 người, gần gấp đôi sau 10 năm.

Ung thư ở người trẻ có thể khó chữa trị hơn

BS Đoàn Trọng Tú, Trưởng Khoa Ngoại bụng 2 BV K trung ương, nhận xét người trẻ tuổi khi phát hiện mắc ung thư, bệnh thường ở giai đoạn nghiêm trọng, tế bào có tốc độ phát triển mạnh hơn, độ ác tính cao hơn trong khi thời gian giữ được ổn định bệnh cũng ngắn hơn so với người có tuổi. Thực tế điều trị, các BS nhận thấy với ung thư vú, tiên lượng bệnh và đáp ứng điều trị ở nhóm trẻ thường sẽ xấu hơn rất nhiều so với những người ngoài 50 - 60 tuổi. Ngoài ra, với các bệnh ung thư cổ tử cung, buồng trứng, nội mạc tử cung ở phụ nữ trẻ cũng có mức độ tiến triển và ác tính hơn so với phụ nữ lớn tuổi. Điều này đặt ra thách thức với các thầy thuốc khi phải cân nhắc việc bảo tồn khả năng sinh sản cho bệnh nhân, nhất là người chưa lập gia đình. Ngoài ra, với người trẻ, việc suy sụp tâm lý cũng làm cho bệnh tiến triển nhanh hơn và giảm hiệu quả điều trị.

Tại Việt Nam, một số nghiên cứu cho thấy phụ nữ Việt Nam mắc ung thư vú sớm hơn khoảng 10 năm so với thế giới. Phần lớn bệnh được ghi nhận ở phụ nữ từ 40 tuổi trong khi thế giới căn bệnh này thường gặp ở độ tuổi 50-60.

Lý giải nguyên nhân dẫn đến ung thư tăng ở người trẻ, giới chuyên môn cho rằng có rất nhiều yếu tố như: đột biến gien; bệnh do di truyền, tiếp xúc thường xuyên trong môi trường nhiều hóa chất độc hại, nhiễm virus, sử dụng thực phẩm nhiễm độc, thói quen uống bia rượu...Tuy nhiên, cũng có những loại ung thư như ung thư vú chưa thể xác định được nguyên nhân trẻ hóa độ tuổi mắc bệnh. GS Thuấn lưu ý với nữ giới có một số ung thư thường gặp là: ung thư vú, cổ tử cung đều có thể sàng lọc và phát hiện sớm. Riêng ung thư vú, nếu phát hiện sớm ở giai đoạn 1 thì tỉ lệ sống trên 5 năm là 100%, ung thư cổ tử cung tỉ lệ này là 80%-93%, ung thư đại trực tràng là 88%. Ngoài ra, người có yếu tố nguy cơ cao như: nhiễm vi khuẩn HP, trong gia đình có người mắc ung thư, người nhiễm viêm gan virus, người béo phì... nên tầm soát ung thư ngay từ khi còn trẻ.