Bệnh Parkinson khiến người bệnh mất dần khả năng vận động. Ảnh: NPR
Khi nói về bệnh Parkinson, mọi người thường nghĩ tới hình ảnh một người già run rẩy và gặp khó khăn khi di chuyển. Điều này đúng với giai đoạn sau của bệnh, bởi Bradykinesia (thuật ngữ y học chỉ sự di chuyển chậm chạp) và run rẩy là hai trong số các triệu chứng quan trọng nhất của bệnh Parkinson. Nhưng nghiên cứu trong 15 năm qua đã bắt đầu làm sáng tỏ một số thay đổi và triệu chứng xảy ra sớm hơn ở bệnh này, đôi khi rất lâu trước khi người bệnh bắt đầu gặp khó khăn trong đi đứng.
Vậy dấu hiệu cảnh báo sớm nguy cơ mắc bệnh Parkinson là gì? Dưới đây là 4 dấu hiệu phổ biến nhất:
1. Mất khứu giác
Một hồi ức phổ biến của những người được chẩn đoán mắc bệnh Parkinson là họ nhớ lại những thay đổi về khứu giác, xảy ra khoảng vài năm trước khi phát triển tình trạng run rẩy hoặc các vấn đề vận động khác. Nhưng nhiều người thậm chí còn không thể nhận ra khứu giác của họ trở nên rất tệ. Qua kiểm tra, các chuyên gia tại Đại học Reading và Đại học Queen Mary (Anh) phát hiện có tới 90% trường hợp bệnh nhân Parkinson đã mất khứu giác.
2. Đêm ngủ không yên giấc
Những thay đổi về giấc ngủ gọi là rối loạn hành vi giấc ngủ nhanh (REM) và nguy cơ phát triển bệnh Parkinson có liên hệ với nhau. Rối loạn giấc ngủ REM, viết tắt là RBD, không chỉ đơn giản là trải qua một đêm không yên giấc. Những người bị RBD đôi khi cử động dữ dội trong lúc ngủ, mạnh đến mức họ thậm chí có thể tự làm mình bị thương, nhưng thường không nhớ về hành động đã làm. RBD rất hiếm và chỉ có thể được chẩn đoán bằng một nghiên cứu đặc biệt về giấc ngủ, nhưng hầu hết những người mắc bệnh RBD sẽ phát triển bệnh Parkinson hoặc một bệnh tương tự trong vòng một thập kỷ.
3. Táo bón
Các vấn đề về tiêu hóa và nhu động ruột là rắc rối lớn đối với những người mắc bệnh Parkinson. Nghiên cứu cho thấy chúng có thể bắt đầu từ lâu trước khi tình trạng run rẩy và di chuyển khó khăn buộc người bệnh phải đi gặp bác sĩ thần kinh.
Mọi người có thể bị táo bón vì nhiều lý do khác nhau, nhưng những người sống chung với bệnh Parkinson thực sự có vấn đề với nhu động ruột. Trên thực tế, táo bón có thể là một trong những biểu hiện sớm nhất, xảy ra khoảng 20 năm trước khi bệnh Parkinson được chẩn đoán.
4. Lo lắng và trầm cảm
Cảm thấy lo lắng hoặc chán nản quá mức trước những áp lực bình thường trong cuộc sống hàng ngày là một trong những vấn đề lớn nhất mà những người mắc bệnh Parkinson báo cáo, đôi khi nghiêm trọng hơn cả vấn đề về vận động. Các nhà nghiên cứu cho rằng điều này xuất phát từ những thay đổi gây mất cân bằng hoạt động hóa học trong não và chúng bắt đầu khoảng 10 năm trước khi bệnh nhân được chẩn đoán mắc Parkinson.
Theo các chuyên gia, một người có tất cả các dấu hiệu kể trên không nhất thiết sẽ phát triển bệnh Parkinson, song đã có bằng chứng cho thấy hầu hết những người được chẩn đoán bệnh đều từng trải qua một vài hoặc tất cả các dấu hiệu đó.
