Các nốt sẩn chằng chịt 2 cánh tay và đùi của bệnh nhân - Ảnh: Bác sĩ cung cấp
Bệnh nhân Đỗ Văn K. (34 tuổi, ngụ Quảng Ninh), đến khám tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương, trong tình trạng xuất hiện các nốt đặc nhân vàng, mụn sần sùi tập trung dày đặc ở 2 tay, lưng, bụng và đùi 2 bên, kèm theo mệt mỏi, gầy sút cân, tiểu nhiều...
Theo bệnh nhân, cách đây 3 tháng, khắp người anh tự nhiên xuất hiện các nốt đặc có nhân vàng, viền đỏ bên ngoài, kích thước 1-3 mm, ở vùng lưng, bụng, cánh cẳng tay, đùi cẳng chân 2 bên, không đau, không ngứa, không gây cảm giác khó chịu gì.
Ban đầu anh K. chỉ nghĩ đơn thuần đó là những nốt mụn ngoài da nên đã tự ý nặn ra, những nốt nhỏ sau khi nặn nhân vàng ra thì thâm lại, đóng vảy còn các nốt to hơn thì rất khó nặn. Đồng thời, các nốt này có xu hướng ngày càng lan rộng và dày đặc hơn ở các vị trí trên.
Bệnh nhân K. đã khám tại bệnh viện ở địa và được kê đơn thuốc trong 1 tháng. Sau dùng thuốc, các nốt đặc nhân vàng viền đỏ chẳng những không giảm mà còn xuất hiện dày đặc khiến bệnh nhân lo lắng. Cùng thời điểm đó bệnh nhân thường xuyên mệt mỏi, khát nước, uống nhiều, tiểu nhiều, sụt 5 kg/4 tháng.
Tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương, sau khi thăm khám, xét nghiệm, bệnh nhân được phát hiện bị u vàng phát ban do tăng triglycerid máu kèm đái tháo đường tuýp 2.
Theo bác sĩ Nguyễn Thị Thu Hương, Phó Trưởng Khoa Thận - Tiết niệu, Bệnh viện Nội tiết Trung ương, u vàng phát ban là một tổn thương da lành tính gây ra bởi sự lắng đọng cục bộ của lipid đặc biệt là triglycerid trong lớp hạ bì. Biểu hiện của u vàng phát ban là các nốt đặc, sẩn màu vàng hồng có kích thước khác nhau từ 1-4 mm, thường xuất hiện ở vị trí mặt duỗi các chi và mông và lưng. Tình trạng này thường đặc trưng bởi nồng độ triglycerid huyết thanh tăng cao và do bệnh lý đái tháo đường không được kiểm soát. Có khoảng 10% bệnh nhân tăng triglycerid máu nặng có biểu hiện u vàng phát ban trên da.
Phần lưng bệnh nhân cũng rất nhiều các nốt sần
Đến thời điểm này, sau 2 tuần điều trị, các nốt sần đã nhạt màu dần, xẹp đi, đường máu cũng đã được kiểm soát. Theo các bác sĩ, để chẩn đoán u vàng phát ban thường dựa vào biểu hiện da trên lâm sàng, nhưng để chẩn đoán xác định cần phải sinh thiết nốt sần tìm tế bào bọt (đại thực bào ăn lipid). Khi nồng độ triglycerid tăng cao sẽ làm tăng nguy cơ viêm tụy cấp và bệnh lý mạch vành (cơn đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim), từ đó có thể dẫn đến giảm chất lượng cuộc sống, làm nặng lên tình trạng bệnh tật hoặc tử vong. Do đó, với những bệnh nhân mắc bệnh lý này, cần khám định kì 1 tháng/lần để theo dõi và điều chỉnh liều thuốc, đồng thời nên tầm soát tình trạng rối loạn chuyển hóa lipid và đường máu của các người thân trong gia đình bệnh nhân.
