Đáng lo ngại hơn, bệnh đang có xu hướng trẻ hóa do lối sinh hoạt thiếu lành mạnh, không kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ. Bên cạnh đó, nhiều người chưa nhận biết các dấu hiệu của cơn nhồi máu cơ tim, dẫn đến việc bỏ lỡ “thời gian vàng” trong điều trị, tăng nguy cơ gây ra biến chứng nghiêm trọng.
Lối sinh hoạt thiếu lành mạnh
Mới đây, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM tiếp nhận và điều trị cho anh H.M.N. (35 tuổi, ngụ TPHCM) nhập viện trong tình trạng đau thắt ngực, khó thở, vã mồ hôi. Sau khi thực hiện điện tâm đồ và men tim, các bác sĩ chẩn đoán anh N. bị nhồi máu cơ tim cấp, kết quả chụp mạch vành cho thấy một nhánh lớn đã bị tắc. Các bác sĩ nhanh chóng đặt stent động mạch vành. May mắn là anh N. được can thiệp kịp thời, sức khỏe hồi phục tốt, tránh được các biến chứng nguy hiểm. Anh N. cho biết, anh không có tiền sử bệnh tim mạch nhưng đang theo dõi điều trị đái tháo đường tuýp 2. Khoảng 3 tháng trở lại đây, anh thường xuyên bị căng thẳng trong công việc, ít tập thể dục, ăn uống thất thường. Thỉnh thoảng anh N. có cảm giác đau nặng ngực, khó thở nhưng chủ quan không đi khám và cũng không nghĩ mình có thể bị nhồi máu cơ tim.
Theo Th.S-BS Vũ Hoàng Vũ, Trưởng khoa Can thiệp tim mạch, BV Đại học Y Dược TPHCM, nhồi máu cơ tim đa phần do xơ vữa động mạch nuôi tim. Ngoài ra, có một số nguyên nhân khác như co thắt động mạch vành, chấn thương tim, bệnh cơ tim do stress. Các yếu tố nguy cơ của nhồi máu cơ tim gồm: hút thuốc lá, tăng huyết áp, đái tháo đường, tăng mỡ máu, tiền sử gia đình có người bị bệnh tim mạch. Một số yếu tố khác cũng làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, như giới tính nam, người cao tuổi, thừa cân, béo phì, lối sống ít vận động… Càng có đồng thời nhiều yếu tố kể trên, khả năng bị nhồi máu cơ tim càng cao. Ở người trẻ, lối sinh hoạt thiếu lành mạnh, áp lực công việc, chủ quan trong việc kiểm soát các yếu tố nguy cơ cũng làm gia tăng tình trạng nhồi máu cơ tim. “Trước đây bệnh thường gặp ở người trên 60 tuổi, nhưng hiện nay nhiều trường hợp nhập viện cấp cứu do nhồi máu cơ tim ở độ tuổi rất trẻ, chỉ ngoài 30”, bác sĩ Vũ Hoàng Vũ cho hay.
Cần điều trị trong “thời gian vàng”
Theo bác sĩ Vũ Hoàng Vũ, triệu chứng điển hình nhất của nhồi máu cơ tim là đau nặng ngực. Thời gian đau ngực thường trong 20-30 phút hoặc dài hơn; có thể kèm vã mồ hôi, khó thở và bất tỉnh. Cũng có người bệnh không đau ngực mà đau bụng vùng trên rốn, đau sau lưng. Các dấu hiệu và triệu chứng của nhồi máu cơ tim có thể thay đổi tùy theo tuổi, giới tính, vùng mạch máu bị tổn thương và những bệnh lý khác đi kèm.
Lối sinh hoạt thiếu lành mạnh
Mới đây, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM tiếp nhận và điều trị cho anh H.M.N. (35 tuổi, ngụ TPHCM) nhập viện trong tình trạng đau thắt ngực, khó thở, vã mồ hôi. Sau khi thực hiện điện tâm đồ và men tim, các bác sĩ chẩn đoán anh N. bị nhồi máu cơ tim cấp, kết quả chụp mạch vành cho thấy một nhánh lớn đã bị tắc. Các bác sĩ nhanh chóng đặt stent động mạch vành. May mắn là anh N. được can thiệp kịp thời, sức khỏe hồi phục tốt, tránh được các biến chứng nguy hiểm. Anh N. cho biết, anh không có tiền sử bệnh tim mạch nhưng đang theo dõi điều trị đái tháo đường tuýp 2. Khoảng 3 tháng trở lại đây, anh thường xuyên bị căng thẳng trong công việc, ít tập thể dục, ăn uống thất thường. Thỉnh thoảng anh N. có cảm giác đau nặng ngực, khó thở nhưng chủ quan không đi khám và cũng không nghĩ mình có thể bị nhồi máu cơ tim.
Theo Th.S-BS Vũ Hoàng Vũ, Trưởng khoa Can thiệp tim mạch, BV Đại học Y Dược TPHCM, nhồi máu cơ tim đa phần do xơ vữa động mạch nuôi tim. Ngoài ra, có một số nguyên nhân khác như co thắt động mạch vành, chấn thương tim, bệnh cơ tim do stress. Các yếu tố nguy cơ của nhồi máu cơ tim gồm: hút thuốc lá, tăng huyết áp, đái tháo đường, tăng mỡ máu, tiền sử gia đình có người bị bệnh tim mạch. Một số yếu tố khác cũng làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, như giới tính nam, người cao tuổi, thừa cân, béo phì, lối sống ít vận động… Càng có đồng thời nhiều yếu tố kể trên, khả năng bị nhồi máu cơ tim càng cao. Ở người trẻ, lối sinh hoạt thiếu lành mạnh, áp lực công việc, chủ quan trong việc kiểm soát các yếu tố nguy cơ cũng làm gia tăng tình trạng nhồi máu cơ tim. “Trước đây bệnh thường gặp ở người trên 60 tuổi, nhưng hiện nay nhiều trường hợp nhập viện cấp cứu do nhồi máu cơ tim ở độ tuổi rất trẻ, chỉ ngoài 30”, bác sĩ Vũ Hoàng Vũ cho hay.
Cần điều trị trong “thời gian vàng”
Theo bác sĩ Vũ Hoàng Vũ, triệu chứng điển hình nhất của nhồi máu cơ tim là đau nặng ngực. Thời gian đau ngực thường trong 20-30 phút hoặc dài hơn; có thể kèm vã mồ hôi, khó thở và bất tỉnh. Cũng có người bệnh không đau ngực mà đau bụng vùng trên rốn, đau sau lưng. Các dấu hiệu và triệu chứng của nhồi máu cơ tim có thể thay đổi tùy theo tuổi, giới tính, vùng mạch máu bị tổn thương và những bệnh lý khác đi kèm.
Người bị nhồi máu cơ tim cần được tái lưu thông mạch máu nuôi tim càng sớm càng tốt nhằm hạn chế tế bào cơ tim bị tổn thương và hoại tử. “Thời gian vàng” là 48 giờ đầu tiên, nhất là 12 giờ đầu. Chính vì vậy, ngay khi có dấu hiệu nêu trên, người bệnh cần nhanh chóng đến cơ sở y tế có chuyên khoa tim mạch để được chẩn đoán và can thiệp kịp thời. Nhồi máu cơ tim cần được điều trị ngay lập tức. Sau cơn nhồi máu cơ tim, bệnh nhân đều được sử dụng nhiều loại thuốc hỗ trợ và ngăn ngừa cơn nhồi máu tái phát. Người bệnh cần theo dõi, kiểm tra sức khỏe thường xuyên và uống đủ thuốc theo toa bác sĩ để duy trì tình trạng bệnh tối ưu và phòng ngừa suy tim sau nhồi máu cơ tim.
Bác sĩ Vũ Hoàng Vũ cho biết, tỷ lệ tái phát nhồi máu cơ tim khoảng 10%-14%, đặc biệt ở người có nhiều yếu tố nguy cơ, người lớn tuổi có nhiều bệnh lý đi kèm và người đã bị nhồi máu cơ tim nhưng bỏ thuốc, không tuân thủ điều trị. Do đó, để phòng ngừa tái phát, người bệnh nên tuân thủ việc sử dụng thuốc và chế độ ăn uống, sinh hoạt và tập luyện theo chỉ định của bác sĩ. Mặt khác, người chưa bị nhồi máu cơ tim nhưng có yếu tố nguy cơ nên chủ động tầm soát, thăm khám chuyên khoa tim mạch để được chẩn đoán, phòng ngừa biến chứng có thể xảy ra. “Ngay từ khi chưa mắc bệnh đã cần chú ý đến chế độ ăn uống và luyện tập thể dục để phòng bệnh nói chung, phòng ngừa bệnh tim mạch nói riêng. Thói quen ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên sẽ làm giảm tỷ lệ mắc nhiều yếu tố nguy cơ bệnh tim và mạch vành”, bác sĩ Vũ Hoàng Vũ thông tin.
MINH NAM - (sggp.org.vn)
T/h: H.Phong (dongbang.vn)
