Bạn đọc THANH TÂM (ở Đồng Tháp) hỏi: Mẹ tôi 65 tuổi. Dạo này bà có biểu hiện cứ lặp đi lặp lại một câu hỏi và đi chơi nhưng không nhớ đường về nhà. Xin hỏi bà bệnh gì và mức độ nguy hiểm ra sao?
- BSCK2 TỐNG MAI TRANG trả lời: Có thể mẹ bạn bị hội chứng SSTT ở người cao tuổi. SSTT là hội chứng lâm sàng do nhiều nguyên nhân gây nên. Trong đó, bệnh lý thoái hóa thần kinh - Alzheimer là nguyên nhân phổ biến nhất. Tiếp đến là các bệnh lý liên quan đến mạch máu, cụ thể là đột quỵ. Ngoài ra, một số nhóm bệnh như nhiễm trùng thần kinh, thiếu vi chất dinh dưỡng gây ra những biểu hiện tương tự bệnh lý SSTT.
Theo Tổ chức Y tế thế giới, cứ 3 giây trên thế giới lại có 1 người mắc chứng SSTT. Khi bệnh tiến triển, người bệnh không thể tự chăm sóc bản thân, không thể sinh hoạt bình thường nếu không có người thân hỗ trợ. Người bệnh SSTT có thể không nhận biết được người thân, có các triệu chứng rối loạn hành vi tâm thần: cáu gắt, nghi ngờ, kích động dẫn đến không hợp tác trong quá trình điều trị.
Khoảng 40% các yếu tố ảnh hưởng đến não bộ gây SSTT có thể điều chỉnh được. Nguy cơ khởi phát bệnh mở rộng theo từng giai đoạn, độ tuổi. Ở độ tuổi thanh thiếu niên, học vấn thấp là tiền đề dẫn đến SSTT trong tương lai. Trong khi đó, người thuộc nhóm tuổi trung niên (40 - 60 tuổi) có nguy cơ sa sút tăng cao nếu rơi vào các trường hợp giảm thính lực, chấn thương đầu, tăng huyết áp, béo phì, uống nhiều rượu bia. Ở giai đoạn cao niên, các bệnh lý như đái tháo đường, đột quỵ, trầm cảm hoặc thói quen hút thuốc lá, lối sống thụ động, ít tiếp xúc xã hội sẽ làm tăng nguy cơ suy giảm nhận thức.
SSTT không phải là hiện tượng lão hóa tự nhiên, các biểu hiện của hội chứng này đều mang tính chất bệnh lý. Để nhận biết sớm bệnh này, có thể dựa vào 10 dấu hiệu cảnh báo sau: Giảm trí nhớ; khó khăn khi thực hiện các công việc quen thuộc; khó khăn trong việc sử dụng ngôn ngữ để biểu đạt ý; mất định hướng về thời gian và nơi chốn; giảm khả năng đánh giá tình huống; thay đổi về thái độ và hành vi; khó khăn trong việc hiểu thông tin về thị giác và không gian; thu rút khỏi công việc và các hoạt động xã hội.
