Hơn 350 người thiệt mạng và hàng trăm người mất tích khi cơn bão Idai gây lũ lụt nghiêm trọng ở 3 nước Mozambique, Zimbabwe, Malawi ở châu Phi từ tuần rồi. Đây được xem là một trong những thảm họa liên quan đến thời tiết tồi tệ nhất ở Nam Bán cầu.
Mozambique bị xem là nước hứng chịu nhiều thiệt hại nhất khi Tổng thống Filipe Nyusi hôm 19-3 cho biết hơn 200 người đã thiệt mạng bởi bão Idai nhưng con số này có thể tăng lên đến 1.000 người. Ít nhất 400.000 người ở miền Trung nước này rơi vào cảnh màn trời chiếu đất. Nhiều khu vực nông thôn bị ngập đến nỗi lực lượng cứu hộ không thể tiếp cận hỗ trợ mà phải dùng tàu thuyền và trực thăng để tiếp tế hàng viện trợ. "Đây là cuộc khủng hoảng nhân đạo tồi tệ nhất lịch sử Mozambique" - ông Jamie LeSueur, đội trưởng lực lượng cứu hộ thuộc Hiệp hội Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế, nói với hãng tin Reuters.
Theo đài BBC, ít nhất 122 người thiệt mạng trong trận mưa lũ do bão Idai gây ra tại Malawi. Còn tại Zimbabwe, giới chức địa phương cho biết ít nhất 98 người là nạn nhân của thiên tai nhưng con số này có thể còn tăng trong thời gian tới. Ở khu vực miền núi phía Đông Zimbabwe giáp biên giới Mozambique, người dân vẫn còn chật vật đối phó với thảm họa. "Cơn bão ập đến bất ngờ. Tôi nghe tin tức trên đài về lũ lụt ở nước láng giềng Mozambique. Nhưng chúng tôi không bao giờ nghĩ mình có thể trở thành nạn nhân. Không ai thông báo với chúng tôi cơn bão sẽ tàn phá khủng khiếp thế này" - ông Zacharia Chinyai, cư dân thị trấn Chimanimani và bị mất 12 người thân trong cơn bão, chưa hết bàng hoàng kể lại.
Khung cảnh tan hoang tại TP Beira - Mozambique hôm 18-3 do tác động của bão IdaiẢnh: Reuters
Bão Idai đã gây ra trận lũ tồi tệ nhất khu vực Nam Phi trong suốt 20 năm qua. Với mưa lớn dự kiến tiếp tục trong ngày 21-3, phát ngôn viên Hội Chữ thập đỏ Matthew Cochrane cảnh báo tác động của cơn bão sẽ chỉ được nhìn rõ ràng nhất trong những ngày tới do nhiều nơi chưa thể tiếp cận được. Trước mắt, ông Herve Verhoosel, phát ngôn viên Chương trình Lương thực Thế giới của Liên Hiệp Quốc, cho biết nghiên cứu hình ảnh vệ tinh cho thấy bão ảnh hưởng đến 1,7 triệu người tại Mozambique và 920.000 người ở Malawi.
Liên Hiệp Quốc đã phân bổ 20 triệu USD từ quỹ phản ứng khẩn cấp để tăng cường đối phó khủng hoảng nhân đạo ở 3 nước trên. Liên minh châu Âu (EU) và Anh cũng cam kết viện trợ trong khi Đại sứ quán Mỹ tại Zimbabwe cho biết Washington đang kêu gọi hỗ trợ các quốc gia bị ảnh hưởng.
Tại tỉnh Papua của Indonesia, thiên tai cũng đang gây ra nhiều thiệt hại về người và của. Cơ quan Giảm nhẹ thiên tai quốc gia Indonesia (BNPB) hôm 20-3 xác nhận số người chết vì lũ quét và lở đất ở tỉnh này tăng lên ít nhất 104 người trong khi 79 người mất tích và gần 10.000 người buộc phải sơ tán. Ông Sutopo Purwo Nugroho, phát ngôn viên BNPB, cho biết nhiều máy xúc được huy động để dọn dẹp những con đường bị ảnh hưởng trong khi các cây cầu tạm được dựng lên ở một số khu vực có đường sá bị ngập lụt.
Lũ quét và lở đất hoành hành từ cuối tuần qua gần thủ phủ Jayapura của tỉnh Papua sau khi mưa lớn diễn ra trên khắp khu vực đồi núi Cyclops, nơi có phần lớn cây cối bị đốn hạ. Trước đó, BNPB đã cảnh báo giới chức địa phương về hiểm họa của lũ quét do nạn phá rừng.
Theo dự báo của trang AccuWeather, một số quốc gia khác ở châu Á có thể trở thành nạn nhân của bão lũ vào cuối mùa xuân năm nay. Cụ thể, đường đi của các cơn bão dự kiến quét qua khu vực Trung Nam, Đông Nam của Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc. Những cơn bão mạnh có thể gây mưa lớn dẫn đến nguy cơ ngập lụt. Chuyên gia của AccuWeather, ông Dan Kottlowski, cho biết thêm Nhật Bản có thể ít chịu tác động trực tiếp bởi các cơn bão trong năm 2019 hơn so với năm ngoái. Tuy nhiên, với Trung Quốc, tác động của các cơn bão trong năm nay không khác gì năm 2018.
