Cộng đồng quốc tế hôm 22-3 đã có phản ứng mạnh sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng đã đến lúc Washington phải công nhận chủ quyền của Israel đối với Cao nguyên Golan. Hãng thông tấn Syria dẫn nguồn tin Bộ Ngoại giao Syria cho hay tuyên bố của ông Trump cho thấy "sự thiên vị mù quáng của Mỹ" đối với Israel nhưng điều đó không thể làm thay đổi "thực tế rằng Cao nguyên Golan đã và sẽ thuộc về Syria". Nguồn tin còn chỉ trích phát biểu của ông chủ Nhà Trắng là thiếu trách nhiệm và xem thường luật pháp quốc tế.
Phản ứng gay gắt không kém, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cùng ngày cho rằng việc thay đổi tình trạng Cao nguyên Golan sẽ vi phạm trực tiếp các quyết định của Liên Hiệp Quốc. Tương tự, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran nhấn mạnh việc nhà lãnh đạo Mỹ cân nhắc công nhận chủ quyền của Israel đối với Cao nguyên Golan là không thể chấp nhận được. "Sự công nhận bất hợp pháp và không thể chấp nhận này cũng không làm thay đổi thực tế rằng nơi đó thuộc về Syria" - phát ngôn viên Bahram Qasemi khẳng định.
Thượng nghị sĩ Mỹ Lindsey Graham (bìa trái), Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu (giữa) và Đại sứ Mỹ tại Israel David Friedman thăm Cao nguyên Golan ở biên giới Israel - Syria hôm 11-3 Ảnh: Reuters
Trong khi đó, Tổng Thư ký Liên đoàn Ả Rập Ahmed Aboul Gheit cho rằng tuyên bố của ông Trump "không phù hợp với luật pháp quốc tế". Quan chức này nhấn mạnh Liên đoàn Ả Rập hoàn toàn ủng hộ chủ quyền của Syria đối với Cao nguyên Golan. Còn Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu tuyên bố nước ông ủng hộ sự toàn vẹn lãnh thổ của Syria. Ông Cavusoglu cảnh báo việc Washington cố hợp pháp hóa các hành động bất hợp pháp của Israel sẽ chỉ dẫn đến nhiều vụ bạo lực trong khu vực.
Liên minh châu Âu (EU) cũng khẳng định không thay đổi quan điểm đối với vấn đề Cao nguyên Golan. "Theo luật pháp quốc tế, EU không công nhận chủ quyền của Israel đối với những khu vực bị nước này chiếm đóng từ tháng 6-1967, trong đó có Cao nguyên Golan và không xem đó là một phần lãnh thổ của Israel" - phát ngôn viên EU nhấn mạnh.
Sự phản đối còn đến từ nội bộ nước Mỹ. Ông Richard Haass, cựu quan chức cao cấp của Bộ Ngoại giao Mỹ và hiện là Chủ tịch Hội đồng Quan hệ Đối ngoại Mỹ, gọi đây là hành động vi phạm Nghị quyết 242 của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.
Làn sóng chỉ trích nổi lên ngay sau khi Tổng thống Donald Trump hôm 21-3 có động thái đảo ngược chính sách hàng chục năm qua của Mỹ đối với vấn đề chủ quyền Cao nguyên Golan đang bị Israel chiếm đóng từ năm 1967. "Sau 52 năm, đã đến lúc Mỹ công nhận đầy đủ chủ quyền của Israel đối với Cao nguyên Golan - khu vực có tầm quan trọng an ninh, chiến lược đối với Israel và sự ổn định của khu vực" - ông Trump viết trên mạng xã hội Twitter.
Đáng chú ý, ông Trump bất ngờ đưa ra tuyên bố trên trước thềm chuyến thăm của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tại Washington vào tuần tới. Reuters nhận định bước đi này là cú hích không nhỏ cho ông Netanyahu - người đang tiến hành chiến dịch tái tranh cử cho cuộc tổng tuyển cử vào ngày 9-4 sắp tới. Không gì lạ khi nhà lãnh đạo Israel lên tiếng cảm ơn và khen ông Trump đã làm nên lịch sử.
Một quan chức Mỹ cấp cao giấu tên tiết lộ ông Trump trong những ngày qua đã bàn về tình hình Cao nguyên Golan với Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo, cố vấn an ninh quốc gia John Bolton, cố vấn cấp cao Jared Kushner (cũng là con rể của ông Trump), đặc phái viên về Trung Đông Jason Greenblatt và Đại sứ Mỹ tại Israel David Friedman. Tuy nhiên, theo hãng tin Reuters, hiện vẫn chưa rõ khi nào Nhà Trắng ra văn bản chính thức xác nhận lập trường của ông Trump đối với vấn đề này. Hồi năm ngoái, ông chủ Nhà Trắng đã gây bão dư luận khi quyết định dời Đại sứ quán Mỹ ở Israel từ Tel Aviv đến Jerusalem.
Xuân Mai - (nld.com.vn)
T/h: Nhật Minh - (dongbang.vn)
