Lầu Năm Góc xác nhận dù là một quốc gia không thuộc Bắc Cực nhưng Trung Quốc ngày càng hoạt động mạnh ở khu vực này và trở thành thành viên quan sát của Hội đồng Bắc Cực vào năm 2013. Điều đó đã gây lo ngại cho các quốc gia Bắc Cực về các mục tiêu chiến lược dài hạn của Bắc Kinh, bao gồm cả việc triển khai quân sự.
Nhận định nêu trên được đính kèm vào báo cáo thường niên của quân đội Mỹ đệ trình quốc hội nước này về các lực lượng vũ trang Trung Quốc, tiếp theo sau việc Bắc Kinh phát hành Sách Trắng về chính sách Bắc Cực đầu tiên vào tháng 6. Thông qua Sách Trắng, Trung Quốc đề ra kế hoạch phát triển các đường vận tải hàng hải để hình thành "Con đường tơ lụa vùng cực" dựa trên sáng kiến "Vành đai và con đường" của Chủ tịch Tập Cận Bình.
Trung Quốc đang phát triển các công nghệ mang tính đột phá, bao gồm súng điện từ và vũ khí năng lượng định hướng. Ảnh: SPUTNIK
Báo cáo của Lầu Năm Góc lưu ý rằng Đan Mạch bày tỏ lo ngại về mối quan tâm của Trung Quốc đối với Greenland, bao gồm các đề xuất thành lập trạm nghiên cứu, thiết lập trạm vệ tinh mặt đất, cải tạo sân bay và mở rộng khai thác. Báo cáo có đoạn ghi: "Nghiên cứu dân sự có thể hỗ trợ sự tăng cường hiện diện quân sự của Trung Quốc ở Bắc Băng Dương, có thể bao gồm việc triển khai các tàu ngầm đến khu vực này như biện pháp ngăn chặn các cuộc tấn công hạt nhân".
Báo cáo của Lầu Năm Góc lưu ý rằng quân đội Trung Quốc ưu tiên việc hiện đại hóa hạm đội tàu ngầm của mình. Hải quân nước này đã vận hành 4 tàu ngầm tên lửa đạn đạo chạy bằng năng lượng hạt nhân, 6 tàu ngầm tấn công chạy bằng năng lượng hạt nhân và 50 tàu ngầm tấn công sử dụng nhiên liệu thông thường.
Hiện Bắc Kinh chỉ có một căn cứ quân sự ở nước ngoài tại Djibouti. Ảnh: REUTERS
Theo đó, báo cáo dự đoán: "Tốc độ tăng trưởng của lực lượng tàu ngầm đã chậm lại và có thể sẽ tăng lên từ 65 đến 70 tàu ngầm vào năm 2020". Về phía Mỹ và các đồng minh, họ đang mở rộng triển khai các hoạt động hải quân chống tàu ngầm trên khắp Đông Á, bao gồm tăng cường tuần tra bằng các máy bay săn ngầm tiên tiến P-8 Poseidon ở Singapore và Nhật Bản.
Báo cáo cũng cho biết Trung Quốc đang phát triển các công nghệ mang tính đột phá, bao gồm súng điện từ và vũ khí năng lượng định hướng. Năm 2018, Bắc Kinh đã thử nghiệm thành công các phương tiện lượn siêu thanh. Cụ thể nhự vụ phóng thử nghiệm thành công tên lửa Xingkong-2, tên khác là Starry Sky-2, có thể mang theo vũ khí hạt nhân vào tháng 8 năm ngoái.
Theo hãng tin Reuters, động thái bành trướng lực lượng tàu ngầm Trung Quốc chỉ là một phần trong công cuộc hiện đại hóa quân đội một cách rộng rãi và tốn kém chủ yếu nhằm đối phó với bất kỳ hành động nào của quân đội Mỹ - theo nhận định của giới chuyên gia.
Dù ngân sách quốc phòng chính thức của Bắc Kinh cho năm 2018 là 175 tỉ USD, Lầu Năm Góc ước tính con số thật sự lên tới 200 tỉ USD và dự đoán sẽ là 260 tỉ USD trước năm 2022.
Cũng theo bản báo cáo trước quốc hội, Bộ Quốc phòng Mỹ nhận định Trung Quốc sẽ có thêm các căn cứ quân sự trên toàn thế giới để bảo vệ sáng kiến "Vành đai và con đường" của họ.
Hiện Bắc Kinh chỉ có một căn cứ quân sự ở nước ngoài tại Djibouti. Tuy nhiên, Lầu Năm Góc tin nước này đang lên kế hoạch xây dựng các căn cứ quân sự khác, trong đó có khả năng tại Pakistan, trong bối cảnh Trung Quốc cần phải bảo vệ các khoản đầu tư lớn của họ trong những dự án thuộc sáng kiến "Vành đai và con đường".