Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo ngày 12-5 (giờ địa phương) lên đường thăm Nga giữa lúc quan hệ hai nước chưa hết căng thẳng bất chấp báo cáo gần đây của công tố viên đặc biệt Robert Mueller kết luận chiến dịch tranh cử của Tổng thống Donald Trump không thông đồng với Moscow trong cuộc bầu cử năm 2016.
Theo trang Bloomberg, ông Pompeo sẽ gặp các nhà ngoại giao Mỹ tại Đại sứ quán Mỹ ở Moscow hôm 13-5 trước khi đến TP Sochi để hội đàm với Tổng thống Vladimir Putin, Bộ trưởng Ngoại giao Sergei Lavrov của nước chủ nhà một ngày sau đó. Nội dung các cuộc thảo luận dự kiến tập trung những vấn đề song phương và đa phương, như cáo buộc Nga can thiệp bầu cử Mỹ, chuyện Washington rút khỏi Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF), tình hình Venezuela, Iran, Ukraine, Triều Tiên…
Tại TP Sochi, ông Pompeo sẽ là quan chức Mỹ cấp cao nhất gặp ông chủ Điện Kremlin kể từ khi Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Nga diễn ra tại thủ đô Helsinki của Phần Lan hồi tháng 7-2018. Trong khi đó, cuộc hội đàm giữa hai ông Lavrov và Pompeo đánh dấu lần thứ hai họ gặp nhau trong hơn 1 tuần. Trước đó, hai quan chức này đã gặp nhau khi tham dự hội nghị Hội đồng Bắc Cực tại TP Rovaniemi - Phần Lan hôm 6-5, nơi ông Pompeo cáo buộc Nga đang "gây hấn" ở khu vực này. Tuy nhiên, phát biểu sau cuộc gặp ông Lavrov, ông Pompeo đánh giá hai bên có cuộc thảo luận "tốt đẹp", từ đó mở đường cho thêm các cuộc gặp để bàn về những khác biệt đáng kể giữa Washington và Moscow về nhiều vấn đề.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo (phải) và Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Lavrov gặp nhau tại TP Rovaniemi, Phần Lan hôm 6-5Ảnh: Reuters
Theo giới phân tích, rất khó để hai nước sớm thu hẹp được khoảng cách thông qua đối thoại bởi danh sách bất đồng giữa hai bên không có dấu hiệu giảm bớt. Bầu không khí trước chuyến thăm thậm chí thêm căng thẳng sau khi ông Lavrov hôm 10-5 nói Moscow xem việc Mỹ triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa đạn đạo đến Nhật Bản và tăng cường hiện diện quân sự tại khu vực là mối đe dọa. Trong khi đó, trả lời phỏng vấn đài CNBC hôm 11-5, ông Pompeo cho rằng thật "điên rồ" khi nói rằng ông Trump không cứng rắn với Nga. Dù vậy, ông Pompeo vẫn bày tỏ hy vọng Washington tìm được tiếng nói chung với Moscow. Quan chức này nhận định Syria và Afghanistan là những nơi Mỹ - Nga có thể làm việc cùng nhau.
Kể từ khi cuộc điều tra của ông Mueller chính thức khép lại, ông Trump tỏ ý quan tâm trở lại đến việc cải thiện quan hệ với Nga. Sau cuộc điện đàm kéo dài hơn 1 giờ với ông Putin hôm 3-5, ông Trump đã lên mạng xã hội Twitter viết rằng tiềm năng về một mối quan hệ tốt với Nga là rất lớn. "Rõ ràng là sau khi báo cáo của Mueller được đưa ra, ông Trump cảm thấy không còn bị gò bó và theo đuổi điều mình muốn lâu nay - một mối quan hệ mới với Nga…" - ông Andrew Weiss, Phó Chủ tịch Quỹ Vì hòa bình quốc tế Carnegie Endowment (Mỹ), nhận định.
Ông Pompeo có thể sử dụng chuyến đi nói trên để chuẩn bị cho một cuộc gặp tiếp theo giữa 2 nhà lãnh đạo Mỹ - Nga bên lề Hội nghị Thượng đỉnh nhóm 20 nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20), dự kiến diễn ra tại Nhật Bản vào tháng 6. Một sự kiện như thế dĩ nhiên sẽ tiếp tục bị "soi" kỹ càng bởi báo cáo của ông Mueller được cho là vẫn tố Nga can thiệp bầu cử Mỹ - một cáo buộc bị Moscow bác bỏ lâu nay.
