"Khi ông Tập (Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình) nói "Tôi sẽ đánh bắt cá", ai có thể ngăn được ông ấy? Nếu tôi gửi lực lượng thủy quân lục chiến đuổi ngư dân Trung Quốc, tôi đảm bảo không còn ai trong số họ trở về" – ông Duterte phát biểu trước Quốc hội hôm 22-7.
Nhà lãnh đạo Philippines cho biết thêm các cuộc đàm phán ngoại giao với Trung Quốc giúp ngư dân Philippines quay trở lại khu vực đánh cá mà trước đó các lực lượng Trung Quốc yêu cầu họ rời đi.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte (giữa) trước khi phát biểu tại Quốc hội hôm 22-7. Ảnh: Star Tribune
Cách tiếp cận tránh đối đầu với Bắc Kinh liên quan tới tranh chấp lãnh hải của ông Duterte bị các nhà phê bình chỉ trích. Nhà lãnh đạo Philippines cũng không phản ứng khi Trung Quốc từ chối tuân thủ phán quyết của toà trọng tài quốc tế về yêu sách lãnh thổ của nước này ở biển Đông. Bắc Kinh không công nhận phán quyết từ năm 2016.
Trung Quốc còn vi phạm nghĩa vụ tôn trọng quyền đánh cá truyền thống của ngư dân Philippines khi chặn họ tiếp cận bãi cạn Scarborough.
Vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của một quốc gia là một dải nước kéo dài 370 km, nơi quốc gia đó được độc quyền đánh bắt cá và khai thác tài nguyên như khí đốt và dầu dưới đáy biển dựa trên Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS).
Trong bải phát biểu thường niên hôm 22-7, ông Duterte yêu cầu Quốc hội khôi phục hình phạt tử hình đối với tội phạm ma túy và cướp bóc kinh tế. Nhà lãnh đạo Philippines cho biết mối đe dọa ma túy mà ông mô tả là "quái vật của xã hội" sẽ không thể bị loại bỏ nếu không bài trừ tham nhũng.
Kể từ khi nhậm chức hồi tháng 6-2016, ông Duterte, 74 tuổi, đã phát động cuộc chiến chống ma tuý đẫm máu. Ước tính hơn 6.600 người thiệt mạng trong các vụ trấn áp của cảnh sát nhưng các tổ chức nhân quyền nói rằng con số này trên thực tế cao hơn nhiều.
Hôm 22-7, khoảng 5.200 người biểu tình tập trung bên ngoài Hạ viện Philippines để yêu cẩu ông Duterte từ chức. Quân đội và cảnh sát được đặt trong tình trạng báo động trong khi chính quyền thiết lập vùng cấm bay gần khu vực này để đảm bảo an toàn.