Reuters hôm 12-8 dẫn lời 4 công ty luật cho biết các vụ bắt giữ và trục xuất giáo viên nước ngoài ở Trung Quốc đã tăng gấp 4-10 lần trong 6 tháng qua. Nhiều trường học tại quốc gia này cũng xác nhận các vụ bắt giữ và tạm giam đối với tội danh ít nghiêm trọng diễn ra thường xuyên thời gian qua.
Theo Tổ chức Education First (EF, trụ sở tại Thụy Sĩ), hiện điều hành 300 trường học tại 50 thành phố ở Trung Quốc, những người bị bắt thường liên quan đến các cáo buộc như dùng chất kích thích, đánh nhau và xâm phạm an ninh mạng. Ngay cả nhân viên của EF cũng bị cảnh sát thẩm vấn và kiểm tra xem có dùng chất kích thích hay không.
EF từ chối bình luận về thông tin trên nhưng nhấn mạnh họ đánh giá cao sự hợp tác chặt chẽ của tổ chức này với chính quyền Bắc Kinh và thường xuyên nhắc nhở nhân viên về việc tuân thủ các chính sách và quy định quan trọng.
Giáo viên tại một trường trung học liên kết Trường ĐH Renmin, Trung Quốc. Ảnh: Reuters
Ông Peter Pang đến từ Công ty luật IPO Pang Xingpu ở TP Thượng Hải, tiết lộ các vụ bắt giữ và trục xuất giáo viên nước ngoài "là một phần trong kế hoạch giữ hình ảnh đẹp trên trường quốc tế của Chủ tịch Tập Cận Bình".
Bộ Công an và Bộ Giáo dục Trung Quốc không trả lời khi được hỏi về vấn đề này.
Các vụ bắt giữ giáo viên nước ngoài diễn ra trong bối cảnh mối quan hệ giữa Trung Quốc và các nước phương Tây, bao gồm cả Mỹ và Úc, xấu đi.
Reuters dẫn số liệu thống kê cho biết Trung Quốc có khoảng 400.000 công dân nước ngoài làm việc trong ngành giáo dục vào năm 2017. Nhiều giáo viên nước ngoài ở Trung Quốc làm việc mà không có thị thực phù hợp, dẫn đến một số trường học lợi dụng lỗ hổng đó. Các luật sư tin rằng phản ứng dữ dội chống lại ảnh hưởng nước ngoài trong hệ thống giáo dục của Trung Quốc có nghĩa là ngay cả các giáo viên có trình độ cũng ngày càng dễ bị lợi dụng.
Ba cựu giáo viên từng dạy tại 2 ngôi trường ở Bắc Kinh và Thượng Hải bị giam giữ từ 10-30 ngày trước khi bị trục xuất trong năm nay, nói rằng nhiều người bị xét nghiệm dùng chất kích thích khoảng vài tuần sau khi đến và bị thẩm vấn.
Một trong 3 cựu giáo viên – một người đàn ông 25 tuổi đến từ bang Florida – Mỹ, bị Bắc Kinh trục xuất hồi tháng 5 sau khi bị giam 10 ngày. Người này và đồng nghiệp đã vượt qua cuộc xét nghiệm nước tiểu trong ngày đầu tiên ở Trung Quốc. Tuy nhiên, anh ta lại bị bắt giam vì "tóc dính cần sa" sau một cuộc kiểm tra đột xuất tại nơi làm việc 2 tuần sau đó.
Giáo viên nước ngoài ở Trung Quốc trở thành tâm điểm chú ý vào tháng trước sau vụ 19 người nước ngoài, trong đó có 7 người làm việc cho EF, bị bắt tại TP Từ Châu vì "dính dáng đến ma túy".
Tháng 9 năm ngoái, Trung Quốc phát động chiến dịch nhằm loại bỏ ảnh hưởng của nước ngoài đối với hệ thống giáo dục, bao gồm cấm các khóa học lịch sử nước ngoài, tài liệu tự học phi pháp và sửa đổi sách giáo khoa để tập trung vào hệ tư tưởng cốt lõi của Đảng cầm quyền.
