Nữ nghị sĩ Rashida Tlaib và Ilhan Omar là hai phụ nữ người Hồi giáo đầu tiên trúng cử vào Quốc hội Mỹ. Họ là thành viên của cánh tiến bộ trong Đảng Dân chủ và có những chỉ trích gay gắt đối với Tổng thống Trump và chính sách nhắm đến người Palestine của Israel.
Hành động này cấm hai nữ nghị sĩ vào Israel ngay lập tức đã bị nhiều nhà lãnh đạo Đảng Dân chủ ở Mỹ và Palestine lên án. Tuy nhiên, đây là bước đi nhằm tăng cường sự ủng hộ Tổng thống Trump và những người bỏ phiếu phe bảo thủ của Thủ tướng Netanyahu khi tiến đến chiến dịch tranh cử.
Israel tổ chức bầu cử ngày 17-9 và Tổng thống Trump sẽ tái tranh cử vào tháng 11-2020.
Tổng thống Mỹ Donald Trump, Nghị sĩ Ilhan Omar và Rashida Tlaib, Thủ tướng Benjamin Netanyahu. Ảnh: REUTERS
Bà Tlaib và Omar đã lên tiếng ủng hộ phong trào Tẩy chay, Giảm đầu tư, Cấm vận người Palestine (BDS) trước những chính sách của Israel nhắm đến người Palestine ở Bờ Tây và Dải Gaza. Theo luật của Israel, những kẻ chống lưng cho phong trào BDS sẽ bị từ chối vào nước này.
Nghị sĩ Omar gọi quyết định này là một sự lăng mạ và sỉ nhục các giá trị dân chủ.
Israel ban đầu đã cho phép thực hiện chuyến thăm. Theo một nguồn tin đã tham gia thảo luận do Thủ tướng Netanyahu tổ chức cùng thành viên nội các và cố vấn hôm 14-8, Israel đã rút lại quyết định vì áp lực từ ông Trump. Trang Axios đưa tin về hành động gây áp lực này nhưng Nhà Trắng phủ nhận.
"Trong một cuộc trao đổi vào 2 tuần trước, tất cả quan chức đều ủng hộ cho họ vào nhưng sau áp lực của ông Trump, họ đã thu hồi quyết định" – nguồn tin giấu danh tính nói với Reuters.
Đoạn viết của Tổng thống Donald Trump trên Twitter hôm 15-8. Ảnh: Reuters
Trên Twitter hôm 15-8, Tổng thống Trump viết: "Đó sẽ là sự yếu kém cực kỳ nếu Israel cho phép nghị sĩ Omar và Tlaib đến thăm… Họ là một sự hổ thẹn!".
Yêu cầu của ông Trump đã vi phạm chính sách của chính phủ Mỹ nêu rằng nước Mỹ theo đuổi việc đối xử bình đẳng và tự do đi lại cho công dân Mỹ bất kể dân tộc nào. Chính sách cho biết trường hợp từ chối tiếp nhận này cần được Israel giải thích bằng văn bản.
Thời gian chuyến thăm của các nữ nghị sĩ chưa được thông báo chính thức nhưng các nguồn tin thân cận với bộ phận kế hoạch cho biết có thể bắt đầu qua cuối tuần. Họ dự định sẽ đến thăm miền Đông Jerusalem và Bờ Tây, lãnh thổ Israel giành được trong cuộc chiến tranh Trung Đông năm 1967, nơi Palestine yêu cầu đó là một quốc gia.