Trong cuộc phỏng vấn với báo chí tối 10-9 (giờ địa phương), Tổng thống Duterte tiết lộ Chủ tịch Trung Quốc đã đưa ra đề xuất nói trên khi hai người gặp nhau thời gian gần đây. Theo đó, ông Tập muốn Manila phớt lờ phán quyết năm 2016 của Tòa Trọng tài Thường trực, đổi lại Bắc Kinh sẽ đồng ý trở thành đối tác liên doanh để thăm dò và khai thác khí đốt trong Vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Philippines.
Tổng thống Duterte dẫn lời ông Tập nói tại cuộc gặp: "Nếu bỏ qua tuyên bố, các ông sẽ được kết nối với các công ty Trung Quốc. Họ muốn thăm dò. Các ông sẽ nhận được 60%, còn chúng tôi chỉ lấy 40%".
Bộ Ngoại giao Trung Quốc và Đại sứ quán nước này tại Philippines không bình luận khi được Reuters liên lạc.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte. Ảnh: Reuters
Phán quyết năm 2016 của Tòa Trọng tài Thường trực ở The Hague khẳng định yêu sách chủ quyền của Trung Quốc đối với gần như toàn bộ biển Đông là vô hiệu. Tuy nhiên, Bắc Kinh không công nhận phán quyết đó.
Tổng thống Duterte không nói liệu ông có đồng ý với lời đề nghị của Chủ tịch Trung Quốc hay không nhưng xác nhận sẽ phớt lờ một phần của phán quyết liên quan đến EEZ để tiến hành hoạt động kinh tế. Manila hiện chỉ có thể khai thác nguồn khí đốt ở Malampaya, dự kiến cạn kiệt vào năm 2024.
Bộ trưởng Ngoại giao Philippines Teodoro Locsin hôm 11-9 nói với kênh tin tức ANC rằng thỏa thuận sơ bộ giữa Trung Quốc và Philippines sẽ không nêu rõ quốc gia nào được quyền thăm dò và khai thác khí đốt, tức là quan điểm pháp lý của hai bên sẽ không bị xâm phạm.
Trong khi đó, Thời báo Hoàn cầu hôm 11-9 đưa tin Bắc Kinh sẽ đề ra các biện pháp quan trọng để giảm bớt tác động tiêu cực của cuộc chiến thương mại với Washington. "Các biện pháp sẽ có lợi cho một số công ty từ cả Trung Quốc và Mỹ" - ông Hu Xijin, Tổng biên tập của tờ báo, viết trên mạng xã hội Twitter.
