Bộ Tư pháp Mỹ cho biết ông Zhongsan Liu, 57 tuổi là một phần trong âm mưu đưa các nhân viên chính phủ Trung Quốc sang Mỹ dưới chiêu bài là các học giả nghiên cứu. Trên thực tế, mục đích chính của họ là chiêu mộ các nhà khoa học và kỹ sư Mỹ để chuyển đổi cách thức hoạt động và những lợi ích quốc gia lớn hơn của Trung Quốc.
Vụ việc xảy ra trong lúc các nhà khoa học, kỹ sư Trung Quốc đang bị Cục Điều tra Liên bang và các cơ quan an ninh khác gia tăng nghi ngờ làm gián điệp và trộm cắp bí mật thương mại.
Ông John Demers, Thứ trưởng Bộ Tư pháp phụ trách an ninh quốc gia Mỹ, cho biết: "Chúng tôi sẽ tiếp tục đối đầu với các nỗ lực của phía Trung Quốc nhằm phá hoại luật pháp Mỹ để tăng cường lợi ích của chính nước này bằng việc chuyển đổi nghiên cứu và cách thức hoạt động của Mỹ sang Trung Quốc".
Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington chưa đưa ra phản hồi về vụ việc.
Bộ Tư pháp Mỹ cho rằng nhân viên chính phủ Trung Quốc đã âm mưu gian lận thị thực. Ảnh: Reuters
Bộ Tư pháp Mỹ cho biết ông Liu bị bắt tại TP Fort Lee, bang New Jersey hôm 16-9 và đã được đưa đến trước Thẩm phán tòa sơ thẩm Ona T. Wang. Theo đơn kiện được mở tại tòa, ông Liu có dính líu đến nhiều hoạt động gian lận thị thực với tư cách người đứng đầu văn phòng Liên Hiệp Trao đổi Quốc tế cho Cán bộ Trung Quốc tại bang New York từ khoảng năm 2017 cho đến nay. Tổ chức này còn có chi nhánh tại các bang New Jersey, Georgia và California.
Theo đó, ông Liu đã làm thủ tục thị thực J-1 dành cho học giả nghiên cứu cho một nhân viên tại văn phòng New York của tổ chức. Thay vì thực hiện nghiên cứu tại các viên nghiên cứu như mục đích chính của loại thị thực này thì các cán bộ được đưa sang nhằm chiêu mộ các nhà khoa học, học giả, kỹ sư và chuyên gia người Mỹ sang làm việc tại Trung Quốc.
Nhằm tránh nghi vấn từ chính quyền Mỹ, ông Liu đã khuyên người phụ nữ giấu tên được nhận thị thực đến trường đại học tại bang Georgia ngay sau khi đến Mỹ. Người phụ nữ này làm thẻ an sinh xã hội, bằng lái xe, sao kê ngân hàng hoặc hóa đơn sử dụng để đến trường định kỳ mặc dù cô làm việc tại khu vực New York. Ngoài ra, cô này cũng được khuyên nên có mặt và nhờ cố vấn giao đề tài rồi quay lại trường sau 1 tháng.
Ông Liu cũng làm thị thực cho một nhân viên khác của văn phòng được cho là CAIEP-NY Hire. Để giúp người này, ông đã liên hệ với nhiều trường đại học của Mỹ nhằm đảm bảo có giấy mời đến Mỹ dưới dạng học giả nghiên cứu.
Theo các cuộc điện thoại và thư tín mà FBI giám sát, mục tiêu của tổ chức này là nông nghiệp, công nghiệp và thương mại, đóng vai trò là cầu nối cho hoạt động trao đổi học thuật, tư vấn, nhập khẩu thiết bị và kỹ thuật tiên tiến.
