Thổ Nhĩ Kỳ đang phân vân giữa máy bay Nga và Mỹ.
Thổ Nhĩ Kỳ, khách hàng "màu mỡ" của Nga?
Su-57 và Su-35S của Nga đang có mặt tại Thổ Nhĩ Kỳ trong sự kiện Technofest 2019, như một nỗ lực mới nhất của Điện Kremlin để bán công nghệ máy bay chiến đấu hàng đầu cho Ankara, thay thế chương trình F-35.
Su-57 và Su-35S đã nổi lên trong vài tháng qua với tư cách là những vũ khí tiên phong trong lĩnh vực xuất khẩu của Nga. Nhưng liệu không quân Thổ Nhĩ Kỳ có gật đầu với các mẫu chiến đấu cơ được cung cấp từ Nga hay không? Tờ National Interest đã nêu ra một số vấn đề trong thương vụ này.
Sukhoi Su-57 là máy bay chiến đấu tàng hình thế hệ thứ năm của Nga và được coi là mẫu chiến đấu cơ tiên tiến nhất, được đặt ngang hàng với F-35.
Bắt đầu quá trình nghiên cứu và phát triển từ những năm 2000, Su-57 đã vượt qua những khó khăn và cả sự hoài nghi để chuẩn bị cho ra mắt lô hàng đầu tiên vào cuối năm nay, trong khi 75 chiếc nữa đang được lên kế hoạch chuyển giao trong thập kỷ tới.
Đây vẫn là những con số tương đối khiêm tốn và có vẻ như Nga đang cố tình làm như vậy. Theo National Interest, vì nguồn tài chính có hạn, Nga đang tìm cách sử dụng Su-57 như một nền tảng thu hút nguồn vốn, thông qua các hợp đồng xuất khẩu được ký sớm, nhận hàng sau.
Nguồn tiền thu được sau các thỏa thuận ký kết sẽ được tái đầu tư vào quy trình sản xuất Su-57 để giúp hiệu quả hơn về mặt chi phí.
Ngành công nghiệp quốc phòng của Nga đã nhắm tới Thổ Nhĩ Kỳ như một ứng cử viên chín muồi cho Su-57, với Tổng thống Nga Vladimir Putin thậm chí còn đích thân đứng ra giới thiệu phiên bản Su-57E cho Tổng thống Recep Tayyip Erdoğan tại Triển lãm hàng không MAKS 2019.
Tuy nhiên, có hai vấn đề đang cản trở khả năng mua hàng của Thổ Nhĩ Kỳ, cây bút Mark Episkopos nhận định trên National Interest.
Đầu tiên, Su-57 không bao giờ có thể thay thế được chương trình F-35 của Thổ Nhĩ Kỳ vì hai máy bay chiến đấu được thiết kế cho các mục đích cơ bản khác nhau: Su-57 được định nghĩa như một máy bay chiến đấu chiếm ưu thế trên không tốt nhất, trong khi F-35 vượt trội trong một vai trò thâm nhập sâu, tấn công mặt đất.
Thứ hai, vẫn chưa rõ liệu Su-57E có thể được sản xuất với số lượng đủ lớn để đáp ứng khung thời gian mua sắm đầu năm 2020 của Thổ Nhĩ Kỳ hay không, ngay cả khi Nga tăng tốc sản xuất.
Su-57 không phải là lựa chọn thay thế phù hợp cho F-35.
Cuối cùng, những khách hàng mua sớm thường dễ gặp những rủi ro khi các mẫu máy bay đầu tiên có thể gặp nhiều vấn đề kỹ thuật và chưa có phát huy hết sức mạnh như trên lý thuyết.
Lựa chọn nào khả thi?
Trong khi đó, Su-35S cũng là một mẫu máy bay chiến đấu chiếm ưu thế trên không, có khả năng được chia sẻ phần lớn “DNA” của Su-57. Thường được gọi là máy bay chiến đấu thế hệ thứ tư ++, Su-35 sở hữu động cơ Al-41F1S vốn đã cũ nhưng vẫn được Nga lắp đặt trong các nguyên bản Su-57 đầu tiên.
Su-57 có khả năng tàng hình và hệ thống điện tử tinh vi hơn, còn Su-35 dù thiếu khả năng tàng hình nhưng được cho là có khả năng tấn công mặt đất đa dạng hơn .
Su-35S sở hữu một số lợi thế xuất khẩu sẵn có tốt hơn so với Su-57 – điều có thể ảnh hưởng đến quyết định mua sắm của Ankara.
Trước hết, Su-35 đã được chứng minh là một sản phẩm xuất khẩu thành công, với 24 chiếc Su-35S được Trung Quốc mua vào năm 2015 với giá 2,5 tỷ USD và 11 chiếc nữa được Indonesia đặt hàng vào đầu mùa Hè với giá 1,4 tỷ USD.
Su-35 dường như cũng có mức giá rẻ hơn. Mức giá của Su-57E chưa được tiết lộ nhưng gần như chắc chắn sẽ vượt quá mức giá 85 triệu USD mỗi chiếc của Su-35.
Ngành công nghiệp quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ ít nhất đã bày tỏ sự quan tâm sơ bộ đối với Su-35 như một giải pháp tạm thời cho đến khi máy bay chiến đấu "TF-X" thế hệ thứ năm trong nước được sản xuất.
"Chúng tôi đang trong giai đoạn đầu của cuộc hội đàm với Nga (về việc mua máy bay chiến đấu). Những chiếc Su-35 có thể trở thành một quyết định tạm thời đối với chúng tôi. Chúng tôi cần tổ chức các cuộc đàm phán sâu rộng về các chủ đề khác nhau", Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Ismail Demir cho biết trên một ấn phẩm tin tức Thổ Nhĩ Kỳ hồi đầu tháng này.
Với những lý do trên, trong trường hợp Thổ Nhĩ Kỳ không thể cứu vãn chương trình F-35 với Mỹ, nước này nhiều khả năng sẽ lựa chọn Su-35 thay vì Su-57 vốn được coi là không phù hợp để thay thế.
