Hồi tháng 4, giới chuyên gia bắt đầu lần ra chân tướng căn bệnh lạ. Kết quả chẩn đoán thật kinh hoàng: Thành phố này chính là tâm điểm của vùng dịch HIV. Nạn nhân bị lây nhiễm chủ yếu là trẻ nhỏ. Các quan chức y tế buộc tội một bác sĩ nhi khoa gây ra thảm kịch này do ông ta dùng đi dùng lại kim tiêm.
Bác sĩ nhi khám bệnh cho trẻ em tại Ratodero, Pakistan ngày 23/10. Ảnh: The New York Times
Tờ New York Times đưa tin bác sĩ Muzaffar Ghanghro ở Ratodero đã bị bắt hồi tháng 5 với cáo buộc cẩu thả và ngộ sát sau khi các bệnh nhân tố cáo với cơ quan điều tra về hành vi trái đạo đức nghề y của ông.
Cảnh sát và giới chức y tế kết luận tội cẩu thả của ông Ghanghro là nguyên nhân gây bùng phát HIV ở Ratodero. Tuy nhiên, ông ta vẫn chưa nhận tội. Ông Ghanghro khẳng định mình không bao giờ dùng lại kim tiêm.
Tính đến nay, có gần 1.100 người ở đây có kết quả xét nghiệm dương tính với HIV, tức cứ 200 công dân thành phố này lại có 1 người nhiễm HIV. Trong số đó, gần 900 nạn nhân dưới 12 tuổi.
Vì mới chỉ có một bộ phận người dân đồng ý làm xét nghiệm nên giới chức y tế tin rằng con số nạn nhân thực sự còn cao hơn thế.
Gulbahar Shaikh chính là nhà báo phanh phui thông tin về dịch bệnh này vào tháng 4. Ông chứng kiến hàng xóm, họ hàng kéo nhau đến bệnh viện làm xét nghiệm virus HIV. Khi các quan chức đến Ratodero để điều tra, họ phát hiện nhiều trẻ em nhiễm bệnh đều đến phòng khám nhi của ông Muzaffar Ghanghro – nơi đón tiếp những đứa trẻ nghèo nhất thành phố.
Imtiaz Jalbani có sáu đứa con đều được đưa đến bác sĩ Muzaffar Ghanghro để trị bệnh. Ông cho biết đã nhìn thấy bác sĩ lấy kim tiêm cũ trong thùng rác để tiêm cho con trai mình. Khi người cha này tố cáo, bác sĩ nói rằng làm như vậy vì nghĩ bệnh nhân không đủ tiền mua kim tiêm mới. Bốn đứa con của ông Jalbani đều nhiễm HIV. Hai đứa nhỏ tuổi nhất đã tử vong.
Chia sẻ với hãng tin Reuters, một phụ huynh khác có ba con nhiễm bệnh từ cơ sở của bác sĩ Ghanghro cho biết vị bác sĩ này đã dùng chung kim truyền cho 50 trẻ em.
Các nhân viên y tế cho biết họ đã chứng kiến nhiều vụ bác sĩ sử dụng lại kim tiêm và kim truyền, thợ cắt tóc dùng chung lưỡi dao để cạo mặt cho nhiều khách hàng, nha sĩ nghiệp dư nhổ răng ngay lề đường bằng dụng cụ không được tiệt trùng đúng cách.
Để ngăn chặn dịch HIV, giới chức Pakistan ngay từ tháng 5 đã mở chiến dịch tìm kiếm, đóng cửa phòng khám của các bác sĩ không có chứng chỉ hành nghề cũng như các ngân hàng máu bất hợp pháp. Nhiều cơ sở này bị phát hiện dùng lại kim tiêm. Tuy nhiên, người dân địa phương cho biết vài tháng sau, một số cơ sở trên lại tiếp tục hoạt động.
Theo đơn vị phòng chống HIV/AIDS của Liên hợp quốc, khoảng 60.000 bác sĩ, thầy thuốc không đủ trình độ đang hành nghề trái phép tại Pakistan. Một nửa trong số đó mở phòng khám tại tỉnh Sindh, nơi thành phố Ratodero trực thuộc.
Bác sĩ Imran Akbar, người đầu tiên lên tiếng cảnh báo về dịch bệnh HIV trong dân chúng thành phố này, cho biết: “Nếu những bác sĩ, thợ cắt tóc và nha sĩ lang băm như vậy vẫn còn tồn tại, số vụ nhiễm HIV sẽ tiếp tục tăng”. Theo ông, ít nhất 35 trẻ nhỏ đã tử vong tại khu vực này kể từ ngày 25/4.
