Năm nay, Sóc Trăng đề ra kế hoạch thả nuôi 49.700ha tôm nước lợ; trong đó, tôm sú là 23.000ha và tôm thẻ là 26.700ha, sản lượng 138.000 tấn. Tính đến ngày 9-8, toàn tỉnh đã thả nuôi hơn 43.000ha, đạt 87% kế hoạch và 101,2% so với cùng kỳ, trong đó, diện tích thả nuôi tôm thẻ gần 29.000ha. Ước sản lượng thu hoạch của trên 15.000ha khoảng 62.713 tấn, bằng 126% so với cùng kỳ. Với diện tích thiệt hại khoảng 4.000ha, hiện Sóc Trăng đang còn khoảng 24.000ha tôm nuôi chưa thu hoạch. Trong khi đó, khung lịch thời vụ thả nuôi đến cuối tháng 9 mới kết thúc, nên nếu không có biến động lớn về dịch bệnh, môi trường hay thời tiết, diện tích, sản lượng tôm năm 2019 của Sóc Trăng nhiều khả năng sẽ vượt xa kế hoạch.
Những mô hình nuôi tôm thẻ lót bạt đáy ứng dụng công nghệ, kỹ thuật cao vẫn có được mức lợi nhuận tốt.
Thành công trên, theo đánh giá của bà Quách Thị Thanh Bình – Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Sóc Trăng có phần đóng góp không nhỏ trong việc hạn chế thấp nhất tỷ lệ tôm nuôi thiệt hại do dịch bệnh. Bà Bình cho biết: “Nhìn chung ở vụ nuôi năm nay, người nuôi tôm trong tỉnh tuân thủ khá tốt lịch thời vụ do ngành khuyến cáo nên dịch bệnh chỉ xảy ra ở quy mô nhỏ lẻ. Tính đến đầu tháng 8 này, tỷ lệ tôm nuôi thiệt hại chỉ khoảng 9,5% so với diện tích thả nuôi; trong đó, thiệt hại do dịch bệnh chỉ chiếm 38,5%, còn lại là do biến động môi trường. Qua kết quả quan trắc môi trường dịch bệnh cho thấy, từ nay đến cuối vụ, các yếu tố môi trường vẫn là tác nhân chính gây thiệt hại tôm nuôi; đồng thời, bệnh đốm trắng và hoại tử gan tụy cấp theo dự báo sẽ còn diễn biến phức tạp”.
Nhìn vào những diễn biến trên cho thấy khả năng thành công ở vụ nuôi tôm nước lợ năm 2019 của Sóc Trăng là rất cao. Tuy nhiên, cả người nuôi lẫn ngành chức năng của tỉnh đều thừa nhận, thành công ở vụ tôm năm nay chỉ mới đạt một nửa, chí ít là cho đến thời điểm hiện tại, mà nguyên nhân chủ yếu là do giá tôm duy trì ở mức thấp khá lâu. Nếu như giá tôm thẻ loại 100 con/kg trong quý I còn được doanh nghiệp, đại lý thu mua tại ao từ 85.000 đồng đến 90.000 đồng/kg, thì sang quý II, giá tôm bắt đầu giảm dần và chạm đáy ở mức 70.000 đồng/kg vào cuối tháng 6. Từ đầu tháng 7 đến nay, giá tôm thẻ loại 100 con/kg tại Sóc Trăng tuy có tăng lên nhưng cũng chỉ quanh quẩn mức từ 78.000 đồng đến 82.000 đồng/kg, còn tôm loại 50 con/kg cũng chỉ có giá 105.000 đồng/kg. Riêng tôm thẻ cỡ lớn ít có sự biến động hơn, thậm chí có sự tăng mạnh hơn tôm cỡ nhỏ. Hiện tại, giá tôm thẻ loại 30 con/kg có giá từ 150.000 đồng đến 160.000 đồng/kg, còn loại 20 con/kg giá lên đến 190.000 đồng/kg.
Hiện tại, các hộ nuôi nhỏ lẻ đều đã ngưng thả giống do lo ngại thời tiết cuối năm thất thường và giá tôm không tăng.
Chính sự chênh lệch khá lớn về giá giữa các kích cỡ tôm đã tạo nên sự phân hóa mạnh về lợi nhuận ở người nuôi. Ông Mã Văn Hồng – Giám đốc HTX Tôm – lúa Hòa Đê của huyện Mỹ Xuyên chia sẻ: “Năm nay, thời tiết khá thuận lợi cho việc thả nuôi nhưng những hộ nuôi tôm thẻ bán thâm canh hay quảng canh cải tiến phần lớn đều không có lời, một số bị thua lỗ. Nguyên nhân là do những mô hình này chủ yếu thu hoạch tôm từ 50 con đến 100 con/kg, trong khi giá tôm loại này rất thấp, còn chi phí đầu vào hầu hết đều tăng cao”. Trong khi đó, những hộ nuôi thâm canh, ứng dụng công nghệ cao hầu hết đều thắng lớn nhờ thu hoạch tôm cỡ lớn (20 – 30 con/kg) bán được giá cao.
Thực tế cho thấy, hầu hết những hộ còn nuôi tôm thẻ ao đất hoặc ao đất lót bạt bờ đều không mấy thành công, cho dù mật độ thả nuôi có giảm xuống dưới 100 con/m2 thì cũng khó nuôi về cỡ lớn 20 – 30 con/kg. Trái lại, những hộ nuôi tôm thẻ lót bạt đáy, có hệ thống xi phông đáy, xử lý và cấp nước tốt lại có được thành công cao hơn. Theo những hộ nuôi tôm theo mô hình này, với giá tôm từ tháng 7 đến nay, nếu nuôi đạt năng suất và tôm đạt cỡ lớn mức lợi nhuận thấp nhất cũng phải 30%, còn trung bình phải từ 50% trở lên. Do đó, ngay trong cộng đồng người nuôi tôm cũng đã có sự phân hóa khá rõ nét về mức lợi nhuận ở vụ tôm này, tạo nên những cung bậc buồn, vui lẫn lộn.
Theo khung lịch thời vụ của tỉnh, thời gian thả nuôi ở vụ tôm năm nay đến ngày 30-9 mới kết thúc, nhưng qua ghi nhận từ thực tế cho thấy, hiện hầu hết hộ nuôi nhỏ lẻ đều đã ngưng thả giống do lo ngại thời tiết cuối năm thất thường và nhất là tình hình giá tôm chưa được khả quan. Ngay cả như trang trại Tân Nam của Công ty Cổ phần Thực phẩm Sao Ta dù đã thắng lớn ở đợt thả nuôi đầu tiên với sản lượng trên 2.000 tấn trong đợt thả nuôi mới này cũng giảm mật độ nuôi để đảm bảo an toàn. Tuy nhiên, dẫu sao với 25.000ha tôm chưa thu hoạch cùng với gần 8.000ha chưa thả giống theo kế hoạch, nếu giá tôm tăng trở lại cũng sẽ có thêm một số hộ nuôi nhỏ lẻ đang còn tôm được hưởng lợi từ sự tăng giá này, góp phần giảm bớt cán cân buồn – vui nơi người nuôi tôm ở vụ nuôi này.
