Rau, củ, quả là nguyên liệu phổ biến cho các bữa ăn chay.
Trên thị trường, các sản phẩm chay khá đa dạng và dễ dàng tìm mua tại các chợ truyền thống, cửa hàng, siêu thị… Nắm bắt được nhu cầu của khách hàng, ngay những ngày đầu tháng 7 âm lịch, nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm chay đã tăng cường đảm bảo nguồn cung hàng hóa dồi dào. Bởi sau tháng Giêng, đây là thời điểm thị trường thực phẩm chay nhộn nhịp. Chị Nguyễn Thị Ngọc, tiểu thương ở chợ Hưng Lợi, quận Ninh Kiều, cho biết: Nhiều người lựa chọn ăn chay vào tháng 7 để lòng thanh tịnh, báo hiếu song thân, số khác ăn chay theo trào lưu hay giảm cân, thanh lọc cơ thể. Cao điểm mùa thực phẩm chay tập trung vào ngày Rằm tháng 7, sức mua có thể tăng gấp 3-4 lần so với những tháng thông thường.
Theo ghi nhận tại một số điểm kinh doanh thực phẩm chay trong nội ô thành phố, những năm gần đây xu hướng tiêu dùng thực phẩm chay đã có sự thay đổi. Khách hàng chuyển hướng sang các loại rau củ quả, nấm, rong biển, tàu hủ, mì… thay vì chọn các loại thực phẩm công nghệ như trước đây. Bên cạnh đó, các sản phẩm chay sản xuất trong nước cũng dần đa dạng chủng loại, phong phú mẫu mã và được người tiêu dùng ưa chuộng. Trong đó, có thể kể đến một trong những thương hiệu thực phẩm chay được người tiêu dùng ưu tiên chọn lựa như: Âu Lạc, Vissan, SG Food, Cầu Tre, An Nhiên, Xuân Hồng, Bích Chi, Ngọc Liên, Song Hương…
Cô Nguyễn Thị Kim Tuyến ở phường An Phú, quận Ninh Kiều, cho biết: “Hằng tháng, tôi đều chọn một vài ngày vào bếp nấu những món chay thanh đạm cho cả gia đình, riêng tháng 7 âm lịch, gia đình sẽ ăn chay nửa tháng. Tôi ưu tiên chọn thực phẩm chay thương hiệu Việt sử dụng cho bữa ăn gia đình”. Tôi ưu tiên chọn thực phẩm chay thương hiệu Việt sử dụng cho bữa ăn gia đình”.
Trong bữa ăn chay, rau củ quả là nguyên liệu chính, hiện giá các mặt hàng này tương đối ổn định. Tại các siêu thị còn thực hiện giảm giá 5-15% cho một số mặt hàng rau, củ quả. Thực phẩm chay chế biến rất phong phú với hàng chục món chay giả mặn như: Cá, gà, bò, vịt được làm từ bột, tàu hủ hay các loại rau củ để “biến tấu” các món chay thêm hấp dẫn. Hiện các loại thực phẩm chay trên thị trường vô cùng đa dạng từ thực phẩm ăn liền, gia vị đến thực phẩm khô, đông lạnh. Các sản phẩm này được phân phối tại hầu hết hệ thống siêu thị, chợ trên địa bàn cùng một số cửa hàng chuyên kinh doanh thực phẩm chay như: Âu Lạc, Tinh Khiết, Thanh Đạm… Trong đó, các sản phẩm ăn liền như: Rong biển, chà bông (heo, gà, bò, chà bông bí đỏ), khổ qua sấy, cơm cháy, cơm gạo lứt sấy… giá khoảng 30.000-70.000 đồng/gói (hũ) 150-200gram; một số sản phẩm khô được người tiêu dùng yêu thích như: Sườn non, gà lát, bong bóng cá, thịt bò, thịt dê… có giá trên dưới 30.000 đồng/100gram. Các sản phẩm đông lạnh phải kể đến như: Chả lụa, chả giò, rau củ dồn thịt, nem cua bể, cá bạc má, cá sặc, đùi gà sả… giá 30.000-60.000 đồng/gói 200-300gram. Ngoài ra, dòng sản phẩm ăn liền không chỉ dừng lại ở các mặt hàng mì gói, miến, phở, hủ tiếu ăn liền mà còn xuất hiện bún riêu cua, bánh đa, bánh canh bột, bún gạo lứt... giá trên dưới 5.000 đồng/gói.
Để phục vụ nhu cầu nấu ăn và tự chế biến thực phẩm của các gia đình, các đơn vị sản xuất kinh doanh giới thiệu ra thị trường hàng loạt sản phẩm gia vị chay như: Nước mắm ngũ vị, hạt nêm, sốt, mắm nêm, dầu hào... trên dưới 20.000 đồng/gói. Ngoài ra, trên thị trường còn có các sản phẩm tiện lợi, người dùng chỉ cần hâm nóng là có thể dùng. Chẳng hạn, các loại lẩu, cá mòi sốt cà, cánh gà rang me, xíu mại sốt cà, thịt kho hột vịt, thịt dê kho gừng, nước súp rau củ, gà tiềm thuốc bắc, bò kho, canh khổ qua dồn thịt, cơm chiên hải sản… giá trên dưới 70.000 đồng/hộp, khay.
Tuy nhiên các loại thực phẩm chay trên thị trường cũng tiềm ẩn rủi ro về hàng gian, hàng kém chất lượng. Bởi trong các sản phẩm đồ chay chế biến có thể chứa các phụ gia như: hàn the, chất tạo màu, tạo hương vị... nhằm hấp dẫn người mua. Vì vậy, để có những sản phẩm chất lượng, đảm bảo tốt cho sức khỏe, người tiêu dùng nên chọn mua sản phẩm tại những cửa hàng có uy tín, sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, chú ý hạn sử dụng. Bên cạnh đó, cần chú ý tới màu sắc của sản phẩm, tránh mua thực phẩm đã bị mốc, thực phẩm tẩy trắng hay sản phẩm chế biến sẵn dùng nhiều phẩm màu lòe loẹt…