Nhiều giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp trong dịch Covid-19 (Ảnh minh họa: Duy Linh).
Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội đã có Công văn hỏa tốc gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Bảo hiểm xã hội Việt Nam hướng dẫn việc tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất.
Các trường hợp tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất
Người sử dụng lao động (NSDLĐ) được tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất khi thuộc một trong các trường hợp sau đây: Tạm dừng sản xuất, kinh doanh từ một tháng trở lên do gặp khó khăn khi thay đổi cơ cấu, công nghệ hoặc do khủng hoảng, suy thoái kinh tế hoặc thực hiện chính sách của Nhà nước khi tái cơ cấu nền kinh tế hoặc thực hiện cam kết quốc tế; Gặp khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh, mất mùa.
NSDLĐ thuộc một trong các trường hợp trên, được tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất khi có một trong các điều kiện sau:
Thứ nhất, không bố trí được việc làm cho NLĐ, trong đó số lao động thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) phải tạm thời nghỉ việc từ 50% tổng số lao động có mặt trước khi tạm dừng sản xuất, kinh doanh trở lên.
Thứ hai, bị thiệt hại hơn 50% tổng giá trị tài sản do thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh, mất mùa gây ra (không kể giá trị tài sản là đất).
Thứ ba, đã đóng đủ BHXH đến hết tháng 1 năm 2020 và bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19 dẫn đến phải giảm từ 50% lao động tham gia BHXH trở lên tại thời điểm có văn bản đề nghị so với thời điểm tháng một năm 2020.
Số lao động tham gia BHXH tính giảm bao gồm các trường hợp sau:
Số chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc theo quy định của pháp luật trừ đi số lao động mới giao kết hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc trong khoảng thời gian từ ngày 1-2-2020 đến ngày NSDLĐ có văn bản đề nghị.
Số lao động đang tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động mà thời gian tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng.
Số lao động đang nghỉ việc không hưởng tiền lương mà thời gian nghỉ việc không hưởng tiền lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng.
Số lao động đang ngừng việc mà thời gian ngừng việc từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng.
Số lao động nêu tại điểm này chỉ bao gồm người làm việc theo hợp đồng làm việc, hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ một tháng đến dưới 12 tháng; người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã có hưởng tiền lương.
Thời gian tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất đối với trường hợp nêu trên tính từ tháng NSDLĐ có văn bản đề nghị nhưng không quá 12 tháng.
Thời gian tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất đối với trường hợp nêu tại điểm c khoản 2 Công văn này tính từ tháng NSDLĐ có văn bản đề nghị và không vượt quá thời hạn nêu tại điểm d khoản 1 Mục II Chỉ thị số 11/CT-TTg ngày 4-3-2020 của Thủ tướng Chính phủ về các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, bảo đảm an sinh xã hội ứng phó với dịch Covid-19 nhưng không quá 12 tháng.
Thời gian tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất do cơ quan BHXH xem xét, quyết định căn cứ trên văn bản đề nghị và hồ sơ nhận được từ NSDLĐ.
Sẽ đóng bù vào quỹ hưu trí và tử tuất
Giao dịch tại Bảo hiểm xã hội Hà Nội (Ảnh chụp trước thời điểm xảy ra dịch Covid-19).
Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội nêu rõ, hết thời gian tạm dừng đóng nêu tại Công văn này, NSDLĐ và NLĐ tiếp tục đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất và đóng bù cho thời gian tạm dừng đóng (đối với cả NLĐ ngừng việc hưởng lương theo Điều 98 của Bộ luật Lao động), số tiền đóng bù không phải tính lãi chậm đóng theo quy định tại khoản 3 Điều 122 Luật Bảo hiểm xã hội.
Kể từ thời điểm hết thời hạn được tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất, nếu NSDLĐ không thực hiện việc đóng bù cho thời gian tạm dừng đóng thì thực hiện theo quy định tại khoản 3 Điều 122 Luật Bảo hiểm xã hội.
Trong thời gian tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất, NLĐ đủ điều kiện hưởng chế độ hưu trí, chế độ tử tuất hoặc chấm dứt hợp đồng lao động thì NSDLĐ thực hiện đóng bù cho thời gian tạm dừng đóng để giải quyết chế độ cho NLĐ.
Về tổ chức thực hiện, thẩm quyền, trình tự, thủ tục xác định số lao động thuộc diện tham gia BHXH tạm thời nghỉ việc, giá trị tài sản bị thiệt hại đối với trường hợp nêu tại điểm a, điểm b khoản 2 Công văn này thực hiện theo quy định tại Điều 28 Thông tư số 59/2015/TT-BLĐTBXH ngày 29-12-2015 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội về BHXH bắt buộc.
Về trình tự thực hiện, NSDLĐ nộp hồ sơ đến cơ quan BHXH nơi đang tham gia BHXH.
Trong thời hạn năm ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ đề nghị của NSDLĐ, cơ quan BHXH có trách nhiệm kiểm tra hồ sơ, đối chiếu với số liệu lao động tham gia BHXH đang quản lý để xem xét, giải quyết tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất. Trường hợp không giải quyết, cần trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Cơ quan BHXH có trách nhiệm theo dõi, thống kê việc giải quyết tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất đối với trường hợp NSDLĐ đã đóng đủ bảo hiểm xã hội đến hết tháng 1 năm 2020 và bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19 dẫn đến phải giảm từ 50% lao động tham gia bảo hiểm xã hội trở lên.
Định kỳ ba ngày làm việc và trước ngày 20 hằng tháng, Bảo hiểm xã hội Việt Nam gửi báo cáo kết quả giải quyết tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất đối về Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội để kịp thời tổng hợp, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Theo kết quả Điều tra lao động việc làm quý 1 năm 2020 của Tổng cục Tổng kê, tỷ lệ tham gia lực lượng lao động ghi nhận mức thấp kỷ lục trong vòng 10 năm qua với khoảng 75,4% dân số từ 15 tuổi trở lên tham gia lực lượng lao động, giảm từ 1,2 đến 1,3% so với quý trước và so với cùng kỳ năm trước. Thất nghiệp tăng lên, tỷ lệ thiếu việc làm của lao động trong độ tuổi ở mức cao nhất trong vòng năm năm gần đây. Lao động có việc làm giảm so với quý trước và cùng kỳ năm trước, giảm chủ yếu ở khu vực nông thôn. Tỷ lệ thất nghiệp, tỷ lệ thiếu việc làm và tỷ lệ thanh niên không đi học và không đi làm có xu hướng tăng.
Cũng theo Tổng cục Thống kê, tính đến giữa tháng 4 năm 2020, gần năm triệu lao động bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Cùng với đó, khoảng 84,8% doanh nghiệp được khảo sát cho biết, dịch bệnh đã gây khó khăn tới sản xuất, kinh doanh của họ.
Cơ quan này cũng nhấn mạnh, tác động của dịch bệnh đến tình hình sản xuất kinh doanh và NLĐ vẫn có thể sẽ còn khó khăn tiếp diễn trong thời gian tới. Do vậy, việc triển khai thực hiện hiệu quả các gói hỗ trợ của Chính phủ cho doanh nghiệp và NLĐ là cấp thiết, giúp vực dậy nền kinh tế nói chung, thị trường lao động và doanh nghiệp nói riêng.
NGÂN ANH - (nhandan.com.vn)
T/h: H.Phong (dongbang.vn)
