Nhân Họp mặt kỉ niệm 15 năm TP Cần Thơ được công nhận trực thuộc Trung ương (1/1/2004-1/1/2019), phóng viên Báo Gia đình Việt Nam đã có buổi trò chuyện cởi mở với ông Võ Thành Thống, Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Cần Thơ về những bước đi đột phá để có được Cần Thơ như hôm nay, cũng như những trăn trở, định hướng cho tương lai của vùng đất Tây Đô.
Trả lời Báo Gia đình Việt Nam, ông Võ Thành Thống cho rằng sau 15 năm Cần Thơ lên thành phố trực thuộc Trung ương, TP đã tiến một bước khá dài trong lĩnh vực phát triển đô thị, kinh tế-xã hội.
Thưa chủ tịch, để đưa một thành phố trực thuộc trung ương khi còn mới “khai sinh”, còn rất nghèo, chắc hẳn Cần Thơ đã có những quyết sách, bước đi táo bạo?
- Chủ tịch Võ Thành Thống: Trước tiên phải nói đến việc Cần Thơ được trung ương quan tâm, hỗ trợ thúc đẩy để phát triển theo hướng là trung tâm, đầu tàu về chính trị, kinh tế, xã hội... của cả vùng. Đó là Quốc hội ra Nghị quyết, quyết định thành lập Cần Thơ là thành phố trực thuộc trung ương, kế đến là Bộ Chính trị ra nghị quyết số 45 về xây dựng và phát triển thành phố Cần Thơ trong thời ký công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; sau cùng là Thủ tướng ra quyết định công nhận thành phố Cần Thơ là đô thị loại 1 trực thuộc trung ương. Đây là những tiền đề hết sức quan trọng cho chuyển biến tích cực trong phát triển kinh tế - xã hội của địa phương với vai trò là trung tâm vùng ĐBSCL, điều đó đã góp phần đưa sự phát triển của thành phố Cần Thơ sang một trang sử mới.
Đó mới chỉ là tiền đề, để hiện thực hóa cho sự phát triển, Cần Thơ đã luôn chủ động, đổi mới cách nghiên cứu, xây dựng các chương trình hành động, kế hoạch và đề án cụ thể, có tính khả thi cao; có những bước đi và lộ trình phù hợp xây dựng các kế hoạch, chương trình phát triển kinh tế - xã hội.
Cụ thể đó là chỉ đạo các cấp thực hiện các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, xã hội với quyết tâm cao, sáng tạo, hoàn thành tốt các mục tiêu, đề án đã đưa ra; phát huy và khai thác tối đa mọi nguồn lực, tranh thủ sự hưởng ứng của các doanh nghiệp và nỗ lực phấn đấu của nhân dân. Liên kết, hợp tác hiệu quả với các địa phương trong cả nước, tranh thủ sự đồng thuận, ủng hộ của các Bộ, ngành. Phát huy và đề cao vai trò trách nhiệm người đứng đầu, dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách nhiệm.
Sau 15 năm lên thành phố trực thuộc Trung ương, môi trường đầu tư của Cần Thơ được cải thiện mạnh mẽ, huy động tối đa các nguồn lực ngoài ngân sách cho đầu tư phát triển, đến nay TP có hơn 8.000 doanh nghiệp đang hoạt động. Ảnh: Hồng Thắm
Thực tế cho thấy, tốc độ tăng trưởng khá nhưng chất lượng tăng trưởng và năng lực cạnh tranh chưa cao. Ông nghĩ sao về điều này và có trăn trở để tìm lối ra cho bài toán vừa tăng trưởng vừa chất lượng và bền vững?
Đó là tăng trưởng phải trên cơ sở tăng năng suất lao động. Bởi lẽ tăng năng năng suất mới tạo ra giá trị thặng dư mới, hiệu quả của giá trị bỏ ra được tăng thêm, hàng hóa cạnh tranh được và như thế mới bền vững được. Khi sản phẩm cạnh tranh được thì tiêu thụ được, tái sản xuất được, quay vòng được và vòng sau tăng hơn vòng trước, chất lượng hơn. Để tăng năng suất đòi hỏi phải tiết kiệm được chi phí, vì vậy phải ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ vào từng sản phẩm, nguồn nhân lực phải chất lượng, tốt. Đây là mục tiêu mà thành phố đang đang cố gắng đạt được để tăng trưởng bền vững. 15 năm qua Cần Thơ đã có một bước tiến khá dài, tuy nhiên sắp tới cần phải phát triển bền vững.
Cần Thơ nay đã có hàng loạt công trình ở lĩnh vực văn hóa - xã hội được đầu tư mới, xứng tầm khu vực. Ảnh: Hồng Thắm
Vậy thành phố đã làm gì để đạt được mục đích tăng trưởng bền vững trong thời gian tới, thưa Chủ tịch?
- Võ Thành Thống: Thành ủy Cần Thơ có nghị quyết trong vấn đề chiến lược phát triển giáo dục - đào tạo đến năm 2030, trong đó có xác định khâu đột phá là phát triển khoa học công nghệ. Có đào tạo nhân lực giỏi, công nghệ tốt, mới sẽ làm ra được giá trị gia tăng. Thành phố cũng đã tập trung phát triển hệ thống các trường đào tạo trên địa bàn, thay đổi, cải tiến chương trình giáo dục – đào tạo. Chủ trương của thành phố là phát triển mạnh khoa và học công nghệ, đặc biệt là kỹ thuật ứng dụng. Triển khai các đề tài khoa học nghiên cứu ứng dụng; khuyến khích sáng tạo khởi nghiệp; nâng cao đo lường chất lượng, quy chuẩn hàng hóa theo yêu cầu của những thị trường khó tính, như Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc, Châu Âu, Mỹ...
Hiện tại thành phố chưa khai thác hết được những tiềm năng công nghiệp, thương mại và dịch vụ, vậy trong thời gian tới để đưa TP có thu nhập bình quân đầu người cao, chúng ta sẽ khai thác thế nào về những tiềm năng này?
- Võ Thành Thống: Về tăng trưởng thương mại của thành phố hàng năm tốt, khoảng 10%, tuy nhiên chưa khai thác hết tiềm năng. Lí do là trong lĩnh vực công nghiệp, quy hoạch 8 khu công nghiệp, chúng ta chỉ mới lấp đầy được khu công nghiệpTrà Nóc 1, Trà Nóc 2 và khu Thốt Nốt mới vào giai đoạn 1, những khu còn lại đang dở dang, thậm chí là chưa triển khai. Như vậy là chúng ta chưa sử dụng hết tiềm năng hiện có rồi.
Thương mại phát triển khá, hệ thống các trung tâm siêu thị phát triển tốt. Còn hệ thống phân phối theo chợ truyền thống thì hạ tầng chưa tốt, chưa phủ kín trên địa bàn, nhất là ở cấp xã chưa có chợ hoặc chợ chưa đạt chuẩn. Đây cũng là điều chưa phát huy hết tiềm năng. Trong khi tiềm năng thương mại trong tiêu thụ nội địa dư lượng khả năng tiêu thụ còn nhiều nhưng chưa khai thác hết. Do chúng ta chú trọng quá vấn đề xuất khẩu mà quên đi tiêu thụ trong nước.
Để khai thác được những tiềm năng TP đang có, sắp tới thành phố sẽ tập trung thực hiện tốt việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, trở thành đô thị hạt nhân, có vai trò trung tâm động phát triển của vùng ĐBSCL. Đồng thời tiếp tục đầu tư phát triển nhanh, mạnh hơn và đồng bộ hơn về cơ sở hạ tầng, nhất là giao thông cả đường bộ, đường sắt, đường thuỷ, đường không, đáp ứng yêu cầu của thành phố và liên kết vùng. Song song đó, tăng cường ứng dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật, công nghệ mới vào sản xuất kinh tế doanh.
Thưa ông, trong lĩnh vực quy hoạch đô thị, để làm cho bộ mặt đô thị sáng hơn, đúng theo đô thị thông minh, hiện tại TP chúng ta đã triển khai vấn đề này như thế nào?
- Võ Thành Thống: Sau 15 năm, tầm vóc đô thị Cần Thơ phát triển rõ rệt, đặc biệt sau 5 năm đô thị đạt chuẩn loại I, bước tiếp theo là đô thị thông minh.
Hiện thành phố đang lập đề án, đến giai đoạn đánh giá, nghiệm thu, sử dụng tư vấn của Thụy Sĩ trong khâu đánh giá thẩm định. Yêu cầu về thành phố có nhiều đòi hỏi thông minh.Thành phố đặt mục tiêu hoàn thiện từ bước. Mục tiêu đến năm 2030 đạt đến những điểm thành phố thông minh cơ bản.
Nhờ vào tổng mức đầu tư toàn xã hội trong 15 năm qua đạt trên 430 ngàn tỉ đồng nên diện mạo TP Cần Thơ nay đã thay da đổi thịt rất nhiều. Ảnh: Hồng Thắm
Những lợi thế nào của TP Cần Thơ để trở thành đầu tàu vùng ĐBSCL và những điểm nào Cần Thơ cần phải nổ lực học hỏi để xứng tầm tung tâm vùng?
- Võ Thành Thống: Qua 15 năm lên TP trực thuộc trung ương, Cần Thơ đã phát triển rất nhiều mảng. Trước hết là hạ tầng, mặc dù chưa hoàn thiện nhưng phát triển khá nhiều mặt, dẫn dắt được nguồn kinh tế. Điều này đem lại thuận lợi cho vùng ĐBSCL, nâng tầm vóc của trung tâm vùng lên. Bên cạnh đó, Cần Thơ cũng là trung tâm về giáo dục, đào tạo nguồn nhân lực cho vùng ĐBSCL và là trung tâm y tế của vùng.
Tuy nhiên, Cần Thơ cần nổ lực hơn nữa ở vai trò trung tâm thương mại của vùng, vì ở điểm này, Cần Thơ chỉ mới có tín hiệu. Song song đó, về vai trò trung tâm khoa học, công nghệ của vùng thì Cần Thơ chưa thể hiện rõ nét, tiến bộ còn chậm. Hạn chế của Cần Thơ là thiếu các tổ chức nghiên cứu và triển khai ứng dụng khoa học - công nghệ, chưa hỗ trợ được các tỉnh trong vùng. Khoa học - công nghệ cần động lực để phát triển, vận hành theo thị trường.
Câu hỏi hơi riêng tư, từ một nhà giáo qua quản lí nhà nước, ông có suy nghĩ như thế nào trong sự phát triển 15 năm của TP?
- Võ Thành Thống: Nghề đào tạo tôi chỉ làm chuyên môn, nhiệm vụ của tôi là nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ, đặc biệt là đào tạo nguồn nhân lực cho cơ sở đào tạo của mình.
Khi qua quản lí nhà nước nó khác, cần thời gian và sự nổ lực để đáp ứng được yêu cầu. Quản lí nhà nước ngoài cần kiến thức chung, còn cần kiến thức từ thực tiễn, kĩ năng quản lí. 15 năm thành phố đã đạt được nhiều thành tựu nhưng cũng chưa hài lòng với những gì đã đạt được, thành phố cần phát huy vai trò của mình ở nhiều lĩnh vực.
Xin cảm ơn Chủ tịch!
Nguồn: Hồng Thắm - (giadinhvietnam.com.vn)
T/h: Nhật Minh - (dongbang.vn)