Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa chính thức công bố việc chuyển đổi nhà, đất công có vị trí đắc địa sang mục đích khác trên địa bàn TP Đà Nẵng. Trong đó, việc chuyển đổi có nhiều sai phạm gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước hàng tỉ đồng. Đáng chú ý, các nhà đất công sản này phần lớn đều lọt vào tay hoặc dính tới Phan Văn Anh Vũ, tức Vũ "nhôm".
Bán đất không qua đấu giá
Trong số hàng loạt cơ sở nhà đất sai phạm đáng chú ý là 4 cơ sở nhà đất bán không qua đấu giá dính đến Vũ "nhôm", gây thất thoát tiền ngân sách nhà nước hàng tỉ đồng. Đây là 4 cơ sở nhà đất nằm trong 10 cơ sở nhà đất mà Thanh tra Chính phủ chuyển hồ sơ cho cơ quan CSĐT (Bộ Công an) xác minh tại: số 47 Nguyễn Thái Học và số 2 Hải Phòng (bán cho Công ty TNHH Minh Hưng Phát của Vũ "nhôm"), 39 Pasteur và 73 Nguyễn Thái Học (bán cho Công ty CP Đầu tư Nhất Gia Phúc, do bà Phan Thị Anh Đài - chị ruột Vũ "nhôm" - đứng tên giám đốc công ty).
Theo tìm hiểu của chúng tôi, ngày 7-9-2009, UBND TP Đà Nẵng đồng ý bán nhà và chuyển quyền sử dụng toàn bộ nhà đất tại 47 Nguyễn Thái Học cho Công ty Minh Hưng Phát mà không qua đấu giá. UBND TP đồng ý cho phép áp dụng hệ số sinh lợi (HSSL) về đất đối với cơ sở nhà đất này là 1,4 nhưng sau lại áp dụng HSSL còn 1,2. Tổng giá trị nhà đất là 4,268 tỉ đồng. Công ty Minh Hưng Phát được ưu ái HSSL và giảm 10% nên chỉ nộp vào ngân sách nhà nước 3,851 tỉ đồng. Hiện ngôi nhà này được làm văn phòng bán vé máy bay.
Nhà 2 mặt tiền tại số 2 Hải Phòng, phường Hải Châu 1 (quận Hải Châu), thuộc diện công sản được bán cho Công ty Minh Hưng Phát với giá quá rẻ Ảnh: BÍCH VÂN
Còn cơ sở nhà đất 2 mặt tiền tại số 2 Hải Phòng, phường Hải Châu 1 (quận Hải Châu), diện tích 155,8 m2 là nhà đất thuộc diện công sản do nhà nước quản lý cũng bán cho Công ty Minh Hưng Phát với giá rẻ bèo là 3,340 tỉ đồng. Riêng nhà, đất số 39 Pasteur và 73 Nguyễn Thái Học do Công ty Nhất Gia Phúc mua nhưng sau đó cũng chuyển lại cho Vũ "nhôm". Theo đó, ngày 23-7-2011, UBND TP cho phép bán nhà và chuyển quyền sử dụng đất tại 73 Nguyễn Thái Học cho Công ty Nhất Gia Phúc (đơn vị đang thuê) và áp dụng HSSL là 2.0. Tổng giá trị nhà đất chỉ là 4,435 tỉ đồng. Hiện lô đất này đang được dùng làm quán cà phê và có giá vài chục tỉ đồng. Đặc biệt, việc mua bán nhà đất 39 Pasteur có sự "góp công" lớn của ông Nguyễn Công Lang, nguyên Giám đốc Công ty Quản lý nhà Đà Nẵng (QLNĐN) và sự ưu ái của nguyên Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Trần Văn Minh để Vũ "nhôm" thâu tóm nhanh gọn. Ngày 20-12-2010, UBND TP thống nhất theo đề xuất của Công ty QLNĐN do ông Nguyễn Công Lang làm giám đốc và đồng ý cho Công ty Nhất Gia Phúc thuê nhà, đất tại số 39 Pasteur. Sau 1 tháng, ngày 12-1-2011, công ty này có tờ trình xin mua nhà đang thuê của nhà nước tại số 39 Pasteur. Lập tức, Công ty QLNĐN có tờ trình cho phép bán nhà đất tại 39 Pasteur theo diện công sản cho Công ty Nhất Gia Phúc. Ngày 2-6-2011, Công ty QLNĐN lập thủ tục nộp tiền cược chuyển quyền sử dụng đất tại 39 Pasteur cho Công ty Gia Phúc, với giá trị 15,160 tỉ đồng. Ngày 21-10-2011, Vũ "nhôm" nhận chuyển nhượng toàn bộ quyền sử dụng đất tại 39 Pasteur từ Công ty Nhất Gia Phúc. Hiện khu đất này cũng kinh doanh cà phê. Theo giới kinh doanh bất động sản Đà Nẵng, khu đất này hiện phải vài trăm tỉ đồng.
Bên cạnh đó, khi kiểm tra 4 cơ sở là các khu tập thể xuống cấp, cơ quan chức năng phát hiện 2 cơ sở được bán trực tiếp không qua đấu giá và vi phạm pháp luật là: 124 Bạch Đằng và 10 Trần Quý Cáp.
Lô biệt thự L09 cũng bị "tuýt còi"
Đối với, các cơ sở nhà đất cho thuê, giao đất 50 năm và hoán đổi cũng có sai phạm. Trong đó, UBND TP Đà Nẵng phê duyệt giá thuê đất cho Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 thấp hơn rất nhiều so với giá khởi điểm là không phù hợp quy định của Luật Đất đai. Trong 12 dự án được kiểm tra có 4 dự án được giao theo hình thức ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, không tuân thủ trình tự, thủ tục về quản lý đất đai (Khu Du lịch Bãi Trẹm, Khu Du lịch Bãi Bụt, Khu dân cư kho thiết bị phụ tùng An Đồn và lô đất L09 thuộc dự án Khu biệt thự Suối Đá).
Trước đó, lô biệt thự L09 được UBND TP Đà Nẵng chuyển quyền sử dụng đất với diện tích 300 m2 cho bà Lê Thị Ngọc Oanh (chị dâu ông Đào Tấn Bằng, cựu Chánh Văn phòng Thành ủy Đà Nẵng - đã bị Bộ Công an bắt tạm giam để phục vụ điều tra các vụ án liên quan đến Vũ "nhôm") đầu tư xây dựng biệt thự và vườn sinh thái vào năm 2006. Ngày 17-5-2006, Sở Tài chính có tờ trình đề xuất giá đất chuyển quyền sử dụng đất lô L09 đối với 300 m2 đất xây biệt thự là 2,5 triệu đồng/m2, phần đất còn lại giá thuê đất là 2.000 đồng/m2. Đến năm 2015, Văn phòng Đăng ký đất đai quận Sơn Trà đã xác nhận bà Oanh chuyển nhượng quyền sử dụng toàn bộ đất biệt thự L09 cùng tài sản gắn liền trên đất cho ông Lê Hữu Tiến và vợ là bà Võ Thị Thanh Vân. Ông Tiến là em vợ của cố Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh.
Trong đó, đáng chú ý là Khu Du lịch Bãi Trẹm và lô đất số L09 thuộc dự án biệt thự suối đá mà thành phố giao cho thuê đất chưa có trong quy hoạch. Lô L09 nằm trong dự án 137 biệt thự là 1 trong 18 dự án đã được cấp phép ở bán đảo Sơn Trà. Theo quy hoạch, mỗi lô biệt thự có diện tích 300 m2, có 1 biệt thự mẫu nằm ở lô L09 được xây dựng xong. Tuy nhiên, qua quá trình rà soát, xét thấy dự án này chưa được phê duyệt 1/500, chưa được giao đất và chưa có đánh giá tác động môi trường nên TP Đà Nẵng đã xóa dự án này ra khỏi quy hoạch.
Ngoài ra còn có một số lô đất, sau khi có quyết định phê duyệt kết quả trúng đấu giá (lô A4 thuộc dự án xây dựng đường Nguyễn Văn Linh; lô A1.2, A2.2, A2.3 thuộc dự án Vệt thương mại du lịch tuyến ven biển Sơn Trà - Điện Ngọc), UBND TP cho phép chuyển tên người sử dụng đất, thực chất là chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho người khác nhưng không thông qua hoạt động chuyển nhượng theo quy định của pháp luật.
Kiến nghị thu nộp về ngân sách 139,9 tỉ đồng
Theo kết luận của TTCP, từ năm 2010-2016, TP Đà Nẵng đã cho phép chuyển đổi đối với 52 cơ sở nhà đất thuộc TP quản lý sang mục đích khác. Kết quả kiểm tra việc xác định tiền sử dụng đất của 52 cơ sở nhà đất, TTCP phát hiện số tiền sai phạm lên tới hơn 156 tỉ đồng. Trong đó, UBND TP Đà Nẵng đã giảm 10% tiền sử dụng đất không đúng quy định đối với 31 cơ sở, gây thất thoát hơn 52 tỉ đồng. Do đó, TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo TP Đà Nẵng thu nộp về ngân sách số tiền hơn 139,9 tỉ đồng. TTCP kiến nghị Thủ tướng kiểm điểm trách nhiệm và có hình thức xử lý đối với chủ tịch, các phó chủ tịch UBND TP Đà Nẵng và tổ chức, cá nhân liên quan trong thời kỳ 2010-2016.
