Chính vì thế, trước kỳ nghỉ lễ 5 ngày này - bắt đầu từ ngày mai 27-4, Thủ tướng Chính phủ đã có công điện yêu cầu các bộ, cơ quan phục vụ nhu cầu đi lại của nhân dân và bảo đảm trật tự, an toàn giao thông (ATGT). Công điện nêu bật các giải pháp, nhiệm vụ mà các bộ, ngành cũng như địa phương phải thực thi nghiêm túc để người dân có một kỳ nghỉ lễ an toàn.
Mỗi dịp nghỉ lễ, Tết dài ngày, TNGT vẫn là nỗi ám ảnh với không ít người cũng như là mối lo ngại của giới chức và cơ quan quản lý nhà nước. Trong 4 ngày nghỉ lễ 30-4 và 1-5 năm 2017, TNGT đã cướp đi sinh mạng của 98 người - tính ra gần 25 người mỗi ngày, làm bị thương 90 người. Kỳ nghỉ lễ năm ngoái dù chỉ 3 ngày, song TNGT cũng làm chết 52 người, bị thương 46 người. Mới đây nhất, cũng có tới 66 người chết và 60 người bị thương vì TNGT trong 3 ngày nghỉ lễ Giỗ Tổ Hùng vương, từ ngày 13 đến 15-4 vừa qua.
Vì sao TNGT luôn là nỗi lo canh cánh? Nhiều nguyên nhân đã được đúc kết song tựu trung, nguyên nhân quan trọng nhất vẫn là ý thức của người tham gia giao thông. Có tới 90% nguyên nhân TNGT, theo đánh giá của Ủy ban ATGT quốc gia, là do ý thức kém của người tham gia giao thông và các kỳ nghỉ lễ cũng không phải là ngoại lệ. Ý thức kém khi tham gia giao thông từ lâu đã được xác định là "điểm đen" lớn nhất dẫn tới TNGT. Đã có vô số cảnh báo, chiến dịch truyền thông để cải thiện, nâng cao ý thức người tham gia giao thông nhưng chuyển biến trên thực tế vẫn còn rất chậm.
Ý thức có thể không phải là điều dễ thay đổi trong ngày một ngày hai nhưng sự thay đổi chậm trong ý thức của người tham gia giao thông có trách nhiệm không nhỏ của cơ quan quản lý, đặc biệt là người thực thi nhiệm vụ bảo đảm trật tự ATGT. Sự lơi lỏng, "bỏ trống trận địa", trách nhiệm không cao…, đặc biệt là yếu tố tiêu cực của đội ngũ thực thi công vụ trong lĩnh vực giao thông là nguyên nhân rất quan trọng khiến việc xử lý "điểm đen" ý thức giao thông không hiệu quả.
Nếu mọi hành vi vi phạm trật tự ATGT như chạy xe quá tốc độ, chở quá tải, sử dụng rượu bia, chất kích thích đều được phát hiện và xử lý nghiêm thì chắc chắn sẽ nhanh chóng tạo chuyển biến căn bản trong ý thức của người tham gia giao thông. Vì vậy, cần tuần tra kiểm soát, bảo đảm trật tự ATGT nhưng cũng nên có lực lượng kiểm tra, giám sát việc thực thi công vụ này.
Khó có thể có những ngày nghỉ lễ an toàn, vui vẻ nếu "điểm đen" trong ý thức người tham gia giao thông còn hạn chế và cơ quan chức năng còn lơi lỏng trách nhiệm, nhiệm vụ của mình.
