Cho rằng giá bồi thường đất quá thấp, nhiều hộ dân không giao đất để làm tuyến công nghiệp Cổ Chiên nhưng trong khi họ còn giữ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) thì tỉnh Vĩnh Long lại cấp đất cho Công ty Biofeed 2. Công ty này đem sổ đỏ cầm cố ngân hàng, đến nay không có khả năng chi trả.
Nhà xập xệ nhưng không sửa được
Năm 2003, Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long ban hành quyết định về việc phê duyệt phương án đền bù, giải tỏa mặt bằng xây dựng khu 4 thuộc tuyến công nghiệp (TCN) Cổ Chiên. Đến năm 2004, Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long tiếp tục ban hành quyết định để thu hồi hơn 30 ha đất tại xã Thanh Đức (huyện Long Hồ) và xã Mỹ An (huyện Mang Thít) cho Ban Quản lý các Khu công nghiệp (QLCKCN) Vĩnh Long quản lý. Năm 2008, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) tỉnh Vĩnh Long đã tổng hợp danh sách các hộ bị thu hồi đất và được UBND tỉnh thống nhất. Tổng cộng có 150 hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án khu 4 với diện tích khoảng 3 ha. Tuy nhiên, từ đó đến nay, 20 hộ không chịu giao đất vì cho rằng giá đền bù quá rẻ, còn khu 4 này thì vẫn "giẫm chân tại chỗ".
Hơn mười mấy năm qua, gia đình ông Quan Tứ Cao (60 tuổi; ngụ xã Thanh Đức) cùng 10 người thân phải sống trong căn nhà xập xệ vì đất đã giao cho DN làm dự án nên không sửa chữa được. "Hộ của tôi bị thu hồi 5.000 m2 đất để làm TCN Cổ Chiên. Lúc nhận quyết định thu hồi đất, tôi cùng nhiều hộ khác đã khiếu nại nhiều nơi vì giá bồi thường quá thấp, chỉ có 40.000 đồng/m2. Nhưng điều lạ là tôi vẫn còn giữ sổ đỏ nhưng DN được cấp đất trên khu vực đất của tôi cũng đã có sổ đỏ và DN này đang thế chấp ngân hàng để vay vốn" - ông Cao bức xúc nói.
Không được đền bù thỏa đáng, ông Cao cùng 8 hộ khác đã khởi kiện quyết định hành chính của UBND tỉnh Vĩnh Long nhưng bị tòa sơ thẩm bác yêu cầu. Những hộ này tiếp tục kháng cáo lên TAND Tối cao. Tháng 5-2014, TAND Tối cao tuyên hủy bản án hành chính sơ thẩm của TAND tỉnh Vĩnh Long, trả hồ sơ cho TAND tỉnh giải quyết lại. Và đến nay, vụ này vẫn chưa giải quyết dứt điểm, những hộ dân trên đang tiếp tục kháng cáo, khởi kiện lên Tòa án Cấp cao.
Người dân sống trong căn nhà xập xệ nhưng không sửa được vì đất đã giao cho doanh nghiệp làm dự án
Dự án treo nhiều năm
Sự việc chưa ngã ngũ thì vào năm 2009, UBND tỉnh Vĩnh Long đã có quyết định giao Công ty Biofeed 2 hơn 3 ha đất tại TCN Cổ Chiên để thực hiện dự án Nhà máy chế biến thức ăn thủy sản và nhà máy chế biến thủy sản xuất khẩu. Điều đáng nói là trong 3 ha đó bao gồm cả phần đất của những hộ dân đang khởi kiện và họ vẫn còn giữ sổ đỏ. Nhưng khi được cấp sổ đỏ, ông Trương Thanh Phương, Giám đốc Công ty Biofeed 2, không triển khai thực hiện dự án mà đem thế chấp ngân hàng để vay hơn 1 triệu USD. Đã qua 10 năm, công ty này không triển khai nhà máy và hiện bị ngân hàng kiện ra tòa vì mất khả năng chi trả. Tháng 8 vừa qua, những hộ dân trên bất ngờ nhận được thư triệu tập của TAND tỉnh Vĩnh Long tham gia phiên tòa do còn giữ sổ đỏ cũ.
Theo ông Phạm Thành Khôn, Trưởng Ban QLCKCN tỉnh Vĩnh Long, việc thu hồi đất và thực hiện cấp sổ đỏ đều do Sở TN-MT tỉnh Vĩnh Long thực hiện. Đơn vị này chỉ thụ hưởng, giao đất sạch thì triển khai dự án. "Trước đây, quyết định giao đất vẫn có nhưng chưa bàn giao đất sạch cho nhà đầu tư nên đến nay mười mấy năm rồi vẫn còn một số hộ chưa giao đất. Việc thu hồi đất đã giao về cho UBND huyện Long Hồ và UBND huyện Mang Thít và đang vận động những hộ còn lại giao đất. Việc không triển khai dự án được, lãi mẹ đẻ lãi con nên ngân hàng phải đưa tài sản ra phát mãi. Biofeed 2 và Biofeed 1 cùng lâm vào cảnh khốn đốn".
Để làm rõ việc người dân vẫn còn giữ sổ đỏ nhưng UBND tỉnh Vĩnh Long lại cấp cho DN, phóng viên đã liên hệ Sở TN-MT nhưng ông Phan Huy Dũng, Chánh văn phòng sở này, nói sẽ trình lãnh đạo rồi có ý kiến trả lời bằng văn bản.
