Ngày 18-10, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã chính công bố thông báo Kết luận thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai, bảo vệ và phát triển rừng, bảo vệ môi trường, xây dựng đối với các dự án đầu tư trên bán đảo Sơn Trà (Đà Nẵng).
Theo TTCP, từ năm 2003 đến năm 2013, TP Đà Nẵng đã phê duyệt, chấp thuận giao Chủ đầu tư 18 dự án phát triển du lịch, nghỉ dưỡng trên Bán đảo Sơn Trà, với tổng diện tích khoảng 1.222,5 ha, quy mô lưu trú 1.920 biệt thự, 24 Bungalow và 306 buồng khách sạn (quy đổi tương đương khoảng 5.600 buồng phòng khách sạn).
Trong 18 dự án, có 4 dự án UBND TP Đà Nẵng quyết định giao đất, cho thuê đất trước thời điểm Luật Đất đai năm 2003 có hiệu lực (Khu du lịch sinh thái biển Tiên Sa; Khu du lịch Bãi Bụt; Khu nhà nghỉ và du lịch sinh thái Bãi Trẹm; Tổ hợp Khu du lịch - dịch vụ cao cấp Sơn Trà).
Móng biệt thự không phép ở Sơn Trà - Ảnh: NLĐO
"Qua thanh tra thấy trong quản lý, sử dụng đất đai, bảo vệ và phát triển rừng, bảo vệ môi trường, đầu tư xây dựng đối với các dự án đầu tư tại Bán đảo Sơn Trà đã có những khuyết điểm, vi phạm"- TTCP cho hay.
Cụ thể, đến thời điểm thanh tra, UBND TP Đà Nẵng chưa phê duyệt quy hoạch bảo tồn và phát triển bền vững Khu bảo tồn thiên nhiên Sơn Trà. Bên cạnh đó, các cơ quan, đơn vị chức năng chưa thực hiện điều tra, đánh giá tổng thể về đa dạng sinh học, chưa lập báo cáo hiện trạng đa dạng sinh học trên Bán đảo Sơn Trà theo quy định. Địa phương này cũng chưa thực hiện báo cáo tình trạng loài thuộc danh mục nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, gây khó khăn cho công tác quản lý, bảo tồn và phát triển đa dạng sinh học trên Bán đảo Sơn Trà.
Theo TTCP, trong tổng số 18 dự án trên Bán đảo Sơn Trà được UBND TP Đà Nẵng phê duyệt, chấp thuận, có 9 dự án có một phần diện tích là rừng tự nhiên với tổng diện tích là 163,32 ha nhưng chưa xác định trong phương án giao quản lý, bảo vệ rừng.
Cơ quan thanh tra chỉ rõ có 2 dự án UBND TP Đà Nẵng có văn bản lấy ý kiến của Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Quân khu 5 nhưng chỉ có 1 dự án Bộ Quốc phòng có ý kiến thống nhất, 1 dự án chưa có văn bản trả lời, nhưng UBND TP Đà Nẵng vẫn giao đất, cho thuê đất thực hiện dự án.
"Đối với 16 dự án còn lại, UBND TP Đà Nẵng chưa có văn bản lấy ý kiến Bộ Quốc phòng; sau đó UBND TP Đà Nẵng không tổ chức rà soát để xử lý vi phạm. Qua rà soát, báo cáo của UBND TP Đà Nẵng, bước đầu xác định có 7 dự án được giao đất, cho thuê đất vi phạm về an ninh quốc phòng"- TTCP chỉ rõ.
Trong thông báo kết luận, TTCP khẳng định TP Đà Nẵng không thẩm định về nhu cầu sử dụng đất đối với 4 dự án (Khu du lịch, dịch vụ ven biển và dịch vụ sinh thái cao cấp Hồ Xanh; Khu du lịch nghỉ dưỡng và biệt thự sinh thái cao cấp Ghềnh Đa – Mũi Nghê; Khu du lịch sinh thái biển kết hợp nuôi trồng thủy hải sản; Khu biệt thự Suối Đá) hoặc có thẩm định nhưng không đầy đủ trình tự, thủ tục.
Địa phương này còn giao đất cho cá nhân (Chủ đầu tư) tại 3 dự án (Khu du lịch sinh thái Bãi Trẹm; Khu du lịch biển Đông mở rộng; Khu du lịch Bãi Rạng) là không đúng đối tượng, không đúng thẩm quyền, vi phạm quy định tại Điều 34 Luật Đất đai năm 2003 và Khoản 1 Điều 8 Nghị định số 04/2000/NĐ-CP của Chính phủ. "Đến thời điểm thanh tra, UBND TP Đà Nẵng đã thu hồi dự án Khu du lịch Bãi Rạng, giao Trung tâm phát triển quỹ đất TP quản lý"- TTCP cho hay.
Cơ quan thanh tra còn phát hiện TP Đà Nẵng không ban hành giá đất tại Bán đảo Sơn Trà dẫn đến việc xác định tiền thu sử dụng đất, tiền thuê đất gặp nhiều khó khăn; chưa thực hiện đầy đủ quy trình theo quy định về xác định giá đất; không lấy ý kiến hoặc không xem xét ý kiến của các sở ban, ngành mà chỉ căn cứ ý kiến của Chủ tịch và các Phó chủ tịch TP tại các cuộc họp.
"Xác định sai thời điểm tính giá đất để thu tiền sử dụng đất; cho hưởng ưu đãi, giảm 10% tiền sử dụng đất... tại một số dự án không đúng quy định; xác định, thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất khi chưa có quyết định giao đất, cho thuê đất; không tính, thu tiền phạt chậm nộp tiền sử dụng đất... là không đúng quy định"- TTCP chỉ rõ các vi phạm.
TTCP cũng chỉ rõ vi phạm của các chủ đầu tư tại các dự án như khởi công xây dựng khi chưa có Giấy phép xây dựng, không lập Báo cáo đánh giá tác động môi trường, không làm thủ tục đăng ký đầu tư trước khi thực hiện dự án...
Thep TTCP, trách nhiệm đối với các khuyết điểm, vi phạm trên thuộc về: Chủ tịch, các Phó chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, Giám đốc các Sở, lãnh đạo các phòng ban, thủ trưởng các đơn vị trực thuộc và các cán bộ có liên quan qua các thời kỳ có các khuyết điểm, vi phạm nêu tại Kết luận thanh tra.
Bên cạnh đó, Lãnh đạo Bộ, thủ trưởng, cán bộ các cục, vụ, đơn vị thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn chịu trách nhiệm về khuyết điểm, vi phạm thuộc lĩnh vực quản lý nêu tại Kết luận thanh tra cũng phải chịu trách nhiệm liên quan.
Ngoài ra, còn có chủ đầu tư các dự án, tổ chức, cá nhân có liên quan chịu trách nhiệm về các vi phạm nêu tại kết luận thanh tra.